1.
uzayın neye doğru büyüdüğü sorunsalıdır.
evren sürekli genişliyorsa neyin içine genişliyor?
şimdi uzayın en uç noktasını düşünelim. sonu orası. şu an için ama. belki saniyenin milyarda biri kadar için. şimdi bu uzayın en uç noktası büyüyecek, genişleyecek. peki genişlediği yerde ne var?
evren sürekli genişliyorsa neyin içine genişliyor?
şimdi uzayın en uç noktasını düşünelim. sonu orası. şu an için ama. belki saniyenin milyarda biri kadar için. şimdi bu uzayın en uç noktası büyüyecek, genişleyecek. peki genişlediği yerde ne var?
devamını gör...
2.
tanrı varsa tanrıyı kim yarattı sorusuyla kardeştir.
devamını gör...
3.
yaratıcının yaratıcısı parasoksu benzeri bir durum.
devamını gör...
4.
evren sürekli genişliyor mu hadi genişliyor diyelim zira fizik bilmiyorum öyleyse öyledir.
(bkz: aynştyan olmadığımız gerçeği)
(bkz: aynştyan olmadığımız gerçeği)
devamını gör...
5.
ilk bakışta, cevabın 2 durum için ayrı incelenmesi gerektiği düşünülebilecek soru.
1. durum, evrenin sonlu olması ve farklı evrenlerin varlığı.
eğer evrenin bir sonu varsa, o zaman bu genişlemeyi gözünüzde, fırında kabaran kek ya da şişirdiğiniz bir balon gibi düşünebilirsiniz. yani evren, bir ortam, başka bir evren içerisinde genişliyor demektir.
2. durum, evrenin sonsuz olması.
bu durumda evren genişleme değil esneme yapmaktadır. bunu şöyle hayal edin: sonsuz uzunlukta ve esnek bir ipe sahipsiniz. bu ipin üzerinde belirli aralıklarla mandallar var. ipin, mandallardan birinin bulunduğu yerdeki iki tarafını tutarak ipi biraz esnettiniz. ipin uzunluğunda bir değişme olmadı ve o hâlâ sonsuz ama mandalların arası açıldı. işte evrenin yaptığı şey esneme ise evrenin sonsuz boyutunda bir değişim olmaz ama galaksiler birbirlerinden uzaklaşırlar.
peki hangisi doğru?
büyük ihtimalle ikincisi. zira evrenin dışı dediğimiz bir bölge varsa, bu da aslında bize göre yine evrene dahil. yani evrenin dışı diye bir şey bizim için söz konusu değil. üstelik galaksiler her ne kadar birbirlerinden uzaklaşıyor desek de, bunların birbirlerine göre koordinatları değişmiyor. yani aslında fiziksel bir uzaklaşma hareketi yapmıyorlar. bu nedenle cevabımız 2. durumdaki olay üzerinden şekilleniyor: evren genişlemiyor, esniyor.
1. durum, evrenin sonlu olması ve farklı evrenlerin varlığı.
eğer evrenin bir sonu varsa, o zaman bu genişlemeyi gözünüzde, fırında kabaran kek ya da şişirdiğiniz bir balon gibi düşünebilirsiniz. yani evren, bir ortam, başka bir evren içerisinde genişliyor demektir.
2. durum, evrenin sonsuz olması.
bu durumda evren genişleme değil esneme yapmaktadır. bunu şöyle hayal edin: sonsuz uzunlukta ve esnek bir ipe sahipsiniz. bu ipin üzerinde belirli aralıklarla mandallar var. ipin, mandallardan birinin bulunduğu yerdeki iki tarafını tutarak ipi biraz esnettiniz. ipin uzunluğunda bir değişme olmadı ve o hâlâ sonsuz ama mandalların arası açıldı. işte evrenin yaptığı şey esneme ise evrenin sonsuz boyutunda bir değişim olmaz ama galaksiler birbirlerinden uzaklaşırlar.
peki hangisi doğru?
büyük ihtimalle ikincisi. zira evrenin dışı dediğimiz bir bölge varsa, bu da aslında bize göre yine evrene dahil. yani evrenin dışı diye bir şey bizim için söz konusu değil. üstelik galaksiler her ne kadar birbirlerinden uzaklaşıyor desek de, bunların birbirlerine göre koordinatları değişmiyor. yani aslında fiziksel bir uzaklaşma hareketi yapmıyorlar. bu nedenle cevabımız 2. durumdaki olay üzerinden şekilleniyor: evren genişlemiyor, esniyor.
devamını gör...
6.
hiçliğe genişliyor. evrende her bir şeyin tanımlanabilmesi için zıttının olması gerekmektedir. evren "var" ise bu durumda bir "yok" da olmalıdır. bu da hiçliğin kendisidir.
devamını gör...
7.
şimdi zaman kavramını da bildiğimiz gibi düşünmezsek, belki bizim evren dediğimiz şey bir çocuğun şişirdiği balondan ibarettir. balonu şişiriyor, şişiriyor, şişiriyor... ta ki balon patlayana kadar. evren yani balon genişledikçe patlamaya yani yok olmaya yaklaşıyordur. balon patlayınca çocuk ağlayacak, annesi ona şişirmesi için başka bir balon verecek.
kafamdaki şaçmalıklarda bugün :)
kafamdaki şaçmalıklarda bugün :)
devamını gör...