vakıf (kitap)

isaac asimov'un yazmış olduğu bilim-kurgu romanı. hari seldon adlı bir psikotarihçinin galaksi imparatorluğu yok olduktan sonra oluşacak kaos ortamını en aza indirmek için ansiklopedi hazırlaması hikayesi gibi başlar.

daha sonraysa hayatımda okuduğum en iyi kurgulu bilim-kurgu serisine evrilir. okuyun okutun.

ne anlatmak istedigini tam anlamadan bir kez ilkokuldayken ve ne film dondugunu anlayarak lisede bir kez daha okudugum muhtesem seri.

dizisine laflar hazirlayabilirdim ama hazirlamadim. oldum olasi hayrani oldugum lee pace abimizin yer aldigi dizi uyarlamasini son derece iyi niyetli buluyorum yer yer mandalorian tadi verse de.

ha bu arada, steel caves'in de okunmasi salik verilir serinin anlasilabilmesi icin.

(bkz: isaac asimov)'un yedi kitaptan oluşan bilim-kurgu türündeki kitabıdır. konusu özetle; (bkz: psikotarih) biliminin kurucusu (bkz: hari seldon)'un öngörülerine dayanarak geleceği tahmin etmeye ve bu öngörülerin sonuçlarına odaklanır.

tek kitap olarak ele alındığında oldukça yavan ve çağın -iyi bir bilimkurguya yakışmayacak şekilde- gerisinde kalmış bir eser.

tüm karakterlerin erkek olması (kitapta sadece bir kodamanın eşi sıfatıya, eften püften konuşan tek bir kadın var), hala basılı gazetelerin okunup kağıda not alınması, yapay zekanın ve hatta genel anlamıyla sofistike bilgisayar mantığının yerleşmemiş olması, galakside cirit atılan dönemde hala basit nükleer enerjinin bile nimetten sayılması, tüm karakterlerin düz sigara içmesi gibi 50'lerin dünyasından çıkma bir evreni okuyoruz.

bütün düğümler "aslında bunların hepsi sizin bitti sandığınız adamın cin planının bir parçasıydı"ya bağlanan tekil diyaloglarla çözülüyor.

bunun dışında karakterler b sınıfı bir manga derinliğinde. kişilikleri yok, abartılı tutkusu olan bir iki tiran dışında duygusal özgünlükleri yok. aynı şekilde konuşup aynı doğrusal mantığı izliyorlar. a karakterini masanın o başından al bu başına koy, aksiyonlar, diyaloglar aynen devam eder, sırıtmaz. aynı karakteri yaratıp farklı görevler vermiş bir bilgisayar progamcısı gibi asimov.

ha kitap ne açıdan güzel? kolonyal güçlerin yüzyılın sonunda teknolojik cakalarını nasıl pazarladıklarını, dini kullanarak ortadoğu, hindistan gibi coğrafyaları nasıl kukla tiyatrosuna çevirdiklerini yeni bir mercekten okuma keyfi sağlaması açısından güzel.

bir de "vakıf tek kitapta hakkıyla anlaşılmaz, olay seride" diyor her seveni, onu serinin başlığında incelemek lazım.