alaatligyoltengri - en çok favorilenen tanımları (1. sayfa)

göktürkler özellikle mukan kağan ve amcası istemi yagbu döneminde sınırlarını gelişletmiş cengiz han dönemine kadar görülmeyecek bir toprağı yönetmeye başlamışlardı. bu dönemde devletin sınırları yanlış bilmiyorsam eğer karadeniz'den kore'ye kadar uzanmaktaydı ve bu yeni alınan yerlere türk boyları göç etmeye başladı. hazarlar'da bu boylardan birisiydi ve hazar denizinin kuzey taraflarına göç etmişlerdi. zamanla göktürklerin doğu ve batı olarak ikiye ayrılması ve batı göktürklerinde zayıflamalası ile bağımsız oldular. sonra yanlış bilmiyorsam eğer daha bağımsız değilken bile iletişimde bulundukları bizans ile ilişkilerini geliştirdiler ve uzun süre müttefik olarak kaldılar.

bilinen ilk şanyüsü(kağan)tümen(on bin) ya da duman anlamına gelen teoman'dır. daha sonra oğlu bagatur(mete) onu öldürerek tahttan indirir. bağatur döneminde ülke hızla genişler ve sanırım türkler son kez aynı devlet altında birleşmiş olur. çin ordusu kuşatılır ve çin'e düzenli olarak haraç alma gibi şeyleri olan ağır bir barış antlaşması izmalatılır. bir dönem sonra kıtlık gibi nedenlerden devlet zayıflamaya başlar isyanlar çıkar ve biraz daha sonra çin'e vasal olmayı isteyenler çıkacak kadar devlet zayıflamış olur. iç savaş yaşanır çin yanlıları önce yenilir ancak çin'için'un desteği ile oldukça güçlü bir ordu kurup tekrar harekete geçerler. bağımsızlık taraftarları yenileceğini anladığından batıya göçer. burada kale ne kurarlar. ancak göçtükleri yerlerdeki halka iyi davranmadıklarından yerel halk çin'den yardım ister. çin'de zaten bu bağımsızlık taraftarlarının varlığından rahatsızdır ve güçlü bir ordu ile üzerlerine yürür. türkler belki de ilk kez bir kuşatmada savunan tarafta savaşırlar ve kendilerinden kat kat daha fazla olan ordu karşısında yenilip kılıçtan geçirilirler. daha sonra kurtulanların daha da batıya göçtüğü ve avrupa hunlarını oluşturdukları söylenir. çin'eçin' e bağlı olan türkler ise bir süre sonra tekrar güçlenir ve bağımsızlığını tekrar kazandıkları gibi çin'e defalarca yeni akınlar düzenlerler.....

bildiğim kadarıyla bilimi, felsefeyi çıkarmış, genellikle küçük kent devletleri halinde varlığını sürdürmüş bugünkü modern dünayanın pek çok şey borçlu olduğu antik bir topluluktur. tarihleri akaların kuzeyden inip önce yunan anakarasını sonra ege adalari, girit, batı anadolu gibi yerlere yerleşmesi ve birkaç yüzyıl sonra bu kez dorların gelerek bu yerlere yerleşmesi ile başlar. önceleri yönetimleri krallık şeklimdedir. yine de bu krallar mutlak güce sahip değildirler sonra aristokrat sınıfı doğar. bu ariskotraklar da yönetimde söz sahibi olmaya başlar. güç paylaşımı olsun diye iki krallık sistemine geçerler. biraz daha sonra atina gibi yerlerde öncek aristokrasi kurulur sonra tiranlae ortaya çıkar. bu tiranlar genellikle başta kalmak ve aristokratların kendisini devirmesini engellemek gibi nedenlerle halkla arasını iyi tutar. onlara yeni haklar tanır. en sonunda yine atina gibi yerlerde aristokrasi çok zayıfladığından halka tanınmış haklardan dolayı demokrasiye geçerler. neyse kendi sonunu da kendileri getirir denebilir. peleponnez savaşı ile bütün güçlerini tüketirler. bu savaşın ardindan thebai kenti güçlü bir liderin komutasında yunanistanı domine etmeye başlar. spartalıların kalan son gücünü de tüketirler. ancak liderleri öldüğünde kendi güçleri de bitmiş olur. bu olaylardan sonra pers korkusu da olduğundan makedonya etrafında birleşirler ve perslere karşı intikam savaşı sözü alırlar. ancak makedonya kralı filip ölür. yerine oğlu iskender geçer. iskender önce çıkan isyanları bastırır. yeniden hemen hepsini kendi yönetimine alır ve pers seferini başlatır, neyse bu olaylar yunanların felsefesini, demokrasisini vs bitir ayrıca bir daha bağımsız olamazlar. belirli bir süre sonra da romaya bağlanırlar zaten

edit: konunun uzmanı değilim. daha önce okuduklarımdan aklımda kalanları kısaca yazdım. bu arada felsefesini bitirir sözü pek doğru olmadı. felsefe eski gücünü yitirir, özgür düşünce eskisi kadar kolay söylenemez olur diyelim

kardeşim kül tigin öldü. kendim yas tuttum. gören gözlerim görmez gibi eren aklım ermez gibi oldu. kendim düşünceye daldım. zaman tanrısı (öyle) buyurunca kişiler hep ölümlü türemiş. öyle düşündüm, gözlerimden yaş gelse de engel olarak, gönülden feryat gelse de geri çevirerek yas tuttum. çok yas tuttum. iki şad başta olmak üzere kardeşlerimin oğullarımın beylerimin halkımın gözleri kaşları(halleri) berbat olacak diye kaygılandım. yasçı ağlayıcı olarak kıtay katabı halkları temsilcilerinin başında general udgar geldi. çin imparatorundan (onun temsilcisi olrak) işiyi likeng geldi binlerce ipekli kumaaş altın gümüş (eşyayı) gereğinden çok getirdi. tibet kağanından (onun temsilcisi olarak) bölön geldi geride gün batısında soğdlar iranlılar buhara kenti halkından general nek ve oğul tarkan geldi on-ok oğlum türgiş kağanından mühürdar makaraç ve mühürdar oğuz bilge geldi. kırgız kağanından tarduş inançu çor geldi türbe yapımcısı süsleme sanatçısı ve mezar taşı ustası olarak çin imparatorunun yeğeni general çang geldi....