paylaşmış olduğu karikatürler her ne kadar ticari kazanç amacı gütmese de telif nedeniyle türkiye'de dava konusu olabileceği için ihtiyatlı davranmasını önerdiğim yazardır.
(bkz:
karikatürist erdil yaşaroğlu'nun çizimlerinin paylaşılmasının hukuki tartışmaya yol açması)
buradan
“5846 sayılı fikir ve sanat eserleri kanunu eser sahiplerinin ürettikleri eserlerinden kaynaklanan mali ve manevi haklarını güvence altına almıştır. bu kanunun 66. maddesinden itibaren ‘hukuk ve ceza davaları’ başlığı altında düzenlemeler vardır. bu düzenlemelerde eser sahiplerinin eserlerine yönelik tecavüzlerin önlenmesi, manevi ve mali hakları tecavüz varsa bunların durdurulması ve önlenmesi, tazminat davaları ile ceza sorumluluğunu öngören birçok hüküm içermektedir. burada üretilen eserin başkalarına izinsiz olarak nakledilmesi, umuma iletilmesi, paylaşılması da yine yasak kapsamındadır. hatta kanun koyucu izinsiz ve yetkisiz olarak umuma paylaşmada bunların ticari maksatla olup olmadığına göre bir ayırım yapmamıştır. neticede eseri; hak sahiplerinden bu kanuna yönelik izin almadan işlemek, çoğaltmak, yaymak veya her türlü işaret, ses ve görüntü iletişimine yarayan araçlarla umuma iletmek yasak kapsamındadır. bir eser sahibinin örneğin karikatüristin eserini ondan izin almadan sosyal medyada paylaşmak yasak kapsamındadır. bu bireysel paylaşma veya iki kişi arasında yapılan görüşmede paylaşmanın ötesindedir. neticede bunların kamuyla paylaşılması bu şekilde izin alınmaksızın başkalarına gönderilmesi, sunulması da yasak kapsamındadır. hukuki ve cezai sorumluluk doğar. neticede; birisi eser sahibinin eserini onun izni olmaksınızın herhangi bir araçla umuma iletirse veya hukuka aykırı olarak çoğaltırsa, kanunun 71. maddesinde ceza sorumluluğunun doğabileceği öngörülmüştür. özellikle ticari amaçlama paylaşımının yanında, herhangi bir iletişim yoluyla umuma iletilmesi yasaktır. bunun 1 yıldan 5 yıla kadar hapsi veya adli para cezası vardır. yine başka ceza sorumlulukları da kanun 71. maddesinde sayılmıştır. eser sahibinin haklarının korunmasına türk hukuku ciddi önem vermektedir. bu tür olaylarda sovuşturma veya kovuşturma yapılması hak sahibinin şikayetine bağlıdır. şikayet süresi failin ve fiilin öğrenildiği tarihten itibaren 6 aydır. kanunda bu şekilde kabul edilmiştir.”
“suç zamanaşımı geçmemek koşuluyla şikayet hakkı olan kişinin fiilin ve failin kim olduğunu öğrendiği günden itibaren işlemeye başlayacaktır. fsek’in amacı, eser sahibinin haklarının korunmasıdır. bugün günümüzde dile gelen en önemli sorunlardan birisi, umuma yapılan paylaşımlardır. insanlar ticari maksatla yapmadıklarını ve bunun bir suç olduğunu bilmediklerini söyleyebilirler. öncelikle kanun bilmemek mazeret sayılmaz. ardından ise sosyal medyanın bu yönünü dikkate alarak, fsek’le ilgili hükümlerinin gözden geçirilmesi istenebilir. esasen sosyal medyada yapılan paylaşımlarda ticari maksat aranmalıdır. ticari maksadın olmadığı süreçte insanların mağdur edilmemesi gerekir. kanunda paylaşımın mutlak ticari amaca hizmet edip etmediğine bakılmalıdır. bu durum aynen taklit bir kıyafeti giyene sorumluluğun yüklenmemesi, ama ona satana yüklenmesi gibidir. ancak şunu ifade etmek gerekir fikir ve sanat eserleriyle ilgili manevi ve mali hakların ihlal edilip edilmediği, yine ‘kanunilik’ ilkesine göre belirlenmelidir. herhangi bir eseri, karikatürü vb. hak sahibinin yazılı izni olmaksızın işlerseniz, dağıtırsanız, umuma iletirseniz yasak kapsamına girersiniz. karşılığında hapis veya para cezası alırsınız. paylaşım bile isteye yapılmışsa, bu takdirde takibi şikayete bağlı olmakla birlikte bu suçlardan dolayı soruşturma yapılır. sosyal medya üzerinden yapılan paylaşımların ticari olup olmadığına göre kanunda değişikliğe gidilmesi gerektiğini düşünüyoruz, yoksa umuma yapılan her türlü paylaşım yasak kapsamındadır.”
devamını gör...