1.
g.r.r. martin'in buz ve ateşin şarkısı adlı serisinde yer alan ve türlü doğaüstü özelliklere sahip olan bir ağaç çeşidi. bunlardan gövdesine sima oyulmuş olanları ise yürek ağacı olarak anılıyor. bunun da ormanın çocukları tarafından yapıldığı düşünülüyor evrenin kendi içerisindeki mitolojik anlatılarına göre. eserin yazıldığı dilde bu ağaçlara "weirwood" deniyor. bunun etimolojik açılımı ile ilgili ise bildiğim kadarıyla yazardan net bir açıklama yok. türkçeye neden büvet ağacı olarak geçtiğini de araştırdım ancak bulamadım. yürek ağaçları ise "heart tree" olarak ifade edilmiş eserin orijinal dilinde. weirwood kelimesi için birtakım teoriler var internette ve bunlardan bana en makul geleni, were-wood isimlendirmesinde bir oynama yapılarak oluşturulduğu fikri. tıpkı werewolf kelimesindeki gibi, eski ingilizcedeki "wer = adam, insan" kullanımından geldiği zira ağaçların birer ruhlarının olması, onlara bir kişilik katılması bu ihtimali kuvvetlendiriyor. buz ve ateşin şarkısı serisinde "eski tanrılar" olarak bilinen ilahi varlıklardan kabul ediliyor bu ağaçlar. hepsinin birbiriyle bağlantılı olduğu, iletişimde olduğu ve devasa bir bütüncül bilincin birer unsuru oldukları inancı anlatıda yaygın bir yer tutuyor.
dizide ormanın çocukları tarafından ak yürüyenlerin (ak gezenlerin) yaratılışı anlatılırken spiral bir şekilde dizilmiş taşların ağacın etrafından dışarı doğru uzandığını görüyoruz. yine dizinin o iğrenç final sezonunda, ned umber'ın son ocak'ta gövdesinin etrafına organlarının dışa doğru spiral şekilde dizildiğini görüyoruz. serinin ingilizcesine göz atmak burada bir anlam ayrımı yapmayı kolaylaştırıyor. uzuvlara ingilizcede "limb" denmesi, aynı şekilde bir ağacın dallarına, uzantılarına kısacası "uzuvlarına" da limb denmesi bize bu yolu açık ediyor. kitap serisinde, büvet ağaçlarının yaprakları kanlı ellere benzetiliyor;
..."the heart tree,” ned called it. the weirwood’s bark was white as bone, its leaves dark red, like a thousand bloodstained hands...
"yürek ağacı" diyordu bunlara ned. büvet ağacının kabuğu kemik gibi beyazdı, yaprakları koyu kırmızı idi ve binlerce kanlı eli anımsatıyordu."
ned umber'ın kanlı kollarının ve kanlı ellerinin bu suretle etrafına dizilmesi, azor ahai temsillerinden birisi olan beric dondarrion'un ışık getireni andıran kılıcıyla bunu ateşe vermesi güçlü bir sembolizm örneğiydi. koca son sezonda beğendiğim bir iki sahneden biri.
yazarın fazlaca sembolizm yüklediği figürlerinden birisi de bu ağaçlar. seride ak yürüyenlere "the white walkers of the wood" deniyor. yine wights ve white kelimelerinin de telaffuzu birebir sayılabilir. ağaçların kabuklarının da yukarıdaki alıntıda belirtildiği üzere kemik gibi beyaz olması, başka bir benzeşme halini ortaya çıkarıyor.
yazarın bu ağaçları tasarlarken temel aldığı figürlerden birisi kesinlikle iskandinav mitolojisindeki mimir karakteri. odin tarafından midgard'ın en tepesindeki bir ağaca hapsedilmesiyle ortaya çıkan o hali. mimir'i öne çıkaran özelliği bilgelik tanrısı olması. buradan hareketle pek çok bağlantı kurabiliyoruz. rothfuss'un kralkatili güncesindeki "kthaeth" adlı ve bir ağacın içine gizlenerek varlığını sürdüren kötücül ilahi varlığın her şeyi bilen, her olasılığı gören (omniscient) olarak ifade edilmesi gibi. buz ve ateşin şarkısı serisinde night king'in bu ağaca bağlanarak göğsüne bir ejderha camı ittirilmesi, onun da her şeyi görüyor olması aynı şekilde. yine üçgözlü kuzgun figürünün bir büvet ağacının köklerine bütünleşmiş halde her şeyi görüyor, biliyor olarak varlığını sürdürmesi şeklinde. eminim bu figür başka pek çok kurguda benzer şekilde yer alıyordur. martin'in hikayesine bunu yedirme biçimi ise çok detaylı ve seyircide hayranlık uyandıracak seviyede hiç şüphesiz.
dizide ormanın çocukları tarafından ak yürüyenlerin (ak gezenlerin) yaratılışı anlatılırken spiral bir şekilde dizilmiş taşların ağacın etrafından dışarı doğru uzandığını görüyoruz. yine dizinin o iğrenç final sezonunda, ned umber'ın son ocak'ta gövdesinin etrafına organlarının dışa doğru spiral şekilde dizildiğini görüyoruz. serinin ingilizcesine göz atmak burada bir anlam ayrımı yapmayı kolaylaştırıyor. uzuvlara ingilizcede "limb" denmesi, aynı şekilde bir ağacın dallarına, uzantılarına kısacası "uzuvlarına" da limb denmesi bize bu yolu açık ediyor. kitap serisinde, büvet ağaçlarının yaprakları kanlı ellere benzetiliyor;
..."the heart tree,” ned called it. the weirwood’s bark was white as bone, its leaves dark red, like a thousand bloodstained hands...
"yürek ağacı" diyordu bunlara ned. büvet ağacının kabuğu kemik gibi beyazdı, yaprakları koyu kırmızı idi ve binlerce kanlı eli anımsatıyordu."
ned umber'ın kanlı kollarının ve kanlı ellerinin bu suretle etrafına dizilmesi, azor ahai temsillerinden birisi olan beric dondarrion'un ışık getireni andıran kılıcıyla bunu ateşe vermesi güçlü bir sembolizm örneğiydi. koca son sezonda beğendiğim bir iki sahneden biri.
yazarın fazlaca sembolizm yüklediği figürlerinden birisi de bu ağaçlar. seride ak yürüyenlere "the white walkers of the wood" deniyor. yine wights ve white kelimelerinin de telaffuzu birebir sayılabilir. ağaçların kabuklarının da yukarıdaki alıntıda belirtildiği üzere kemik gibi beyaz olması, başka bir benzeşme halini ortaya çıkarıyor.
yazarın bu ağaçları tasarlarken temel aldığı figürlerden birisi kesinlikle iskandinav mitolojisindeki mimir karakteri. odin tarafından midgard'ın en tepesindeki bir ağaca hapsedilmesiyle ortaya çıkan o hali. mimir'i öne çıkaran özelliği bilgelik tanrısı olması. buradan hareketle pek çok bağlantı kurabiliyoruz. rothfuss'un kralkatili güncesindeki "kthaeth" adlı ve bir ağacın içine gizlenerek varlığını sürdüren kötücül ilahi varlığın her şeyi bilen, her olasılığı gören (omniscient) olarak ifade edilmesi gibi. buz ve ateşin şarkısı serisinde night king'in bu ağaca bağlanarak göğsüne bir ejderha camı ittirilmesi, onun da her şeyi görüyor olması aynı şekilde. yine üçgözlü kuzgun figürünün bir büvet ağacının köklerine bütünleşmiş halde her şeyi görüyor, biliyor olarak varlığını sürdürmesi şeklinde. eminim bu figür başka pek çok kurguda benzer şekilde yer alıyordur. martin'in hikayesine bunu yedirme biçimi ise çok detaylı ve seyircide hayranlık uyandıracak seviyede hiç şüphesiz.
devamını gör...