1.
sûfîlerin yalnız başına veya topluca vecde gelip dönerek zikir yapmaları anlamına gelen tasavvuf ve mûsiki terimi.
bir vaazın, okunan kur’an âyetlerinin veya ilâhinin etkisiyle duygulanan ve coşan bir sûfînin çok defa gayri ihtiyarî olarak yerinden fırlayıp dönmeye başlamasına devir, devran, deveran, çarhetme, hareket, kıyam ve semâ gibi isimler verilmiştir. devran bir sûfînin tek başına dönmesiyle olduğu gibi bazan derviş cemaatinin topluca ayağa kalkıp dönmesiyle de gerçekleşir. bu olay sûfînin iradesi dışında meydana gelirse mutasavvıflar bunu makbul bir hal sayarlar. iradeli olarak yapılan devran ise özellikle ilk sûfîler tarafından pek hoş karşılanmamışsa da daha sonra tarikat mensupları arasında usulüne uygun ve samimi olarak uygulanması şartıyla bunda bir sakınca görülmemiştir (serrâc, s. 377-382). devranın saiki kalbe gelen vârid ve cezbedir. sûfî bazan tasavvuf meclislerinde kur’an, vaaz ve özellikle ilâhi dinlerken kendisine gelen vâridlerin (vâridât) tesiriyle duygulanıp heyecanlanır. bu durumda mümkün olduğu kadar heyecanını belli etmeden sükûn halini muhafaza etmesi tasavvufî edeptendir. fakat vârid güçlü, sâlik de çok duyarlı ise sükûnetini muhafaza edemeyip sallanmaya başlar; bazan elinde olmaksızın yerinden sıçrar ve coşarak dönmeye başlar; bazan da yere yığılıverir. heyecanı geçince sakinleşir ve sessizce yerine oturur. tek başına deveran eden derviş çok defa bulunduğu noktada, bazan mevlevîler gibi bir daire oluşturacak şekilde döner. toplu olarak gerçekleştirilen devranda dervişler bir halka oluşturarak dönerler. mevlevî semâında olduğu gibi bunun belli bir zeminde belli bir düzen içinde belli daireler üzerinde dönülerek gerçekleştiği de olur. bir dervişin devrana başlaması için sûfîler meclisinde veya tarikat âyininde bulunması gerekmez; işittiği herhangi bir söz veya sesin tesiriyle de coşup devretmeye başlayabilir.
buradan
bir vaazın, okunan kur’an âyetlerinin veya ilâhinin etkisiyle duygulanan ve coşan bir sûfînin çok defa gayri ihtiyarî olarak yerinden fırlayıp dönmeye başlamasına devir, devran, deveran, çarhetme, hareket, kıyam ve semâ gibi isimler verilmiştir. devran bir sûfînin tek başına dönmesiyle olduğu gibi bazan derviş cemaatinin topluca ayağa kalkıp dönmesiyle de gerçekleşir. bu olay sûfînin iradesi dışında meydana gelirse mutasavvıflar bunu makbul bir hal sayarlar. iradeli olarak yapılan devran ise özellikle ilk sûfîler tarafından pek hoş karşılanmamışsa da daha sonra tarikat mensupları arasında usulüne uygun ve samimi olarak uygulanması şartıyla bunda bir sakınca görülmemiştir (serrâc, s. 377-382). devranın saiki kalbe gelen vârid ve cezbedir. sûfî bazan tasavvuf meclislerinde kur’an, vaaz ve özellikle ilâhi dinlerken kendisine gelen vâridlerin (vâridât) tesiriyle duygulanıp heyecanlanır. bu durumda mümkün olduğu kadar heyecanını belli etmeden sükûn halini muhafaza etmesi tasavvufî edeptendir. fakat vârid güçlü, sâlik de çok duyarlı ise sükûnetini muhafaza edemeyip sallanmaya başlar; bazan elinde olmaksızın yerinden sıçrar ve coşarak dönmeye başlar; bazan da yere yığılıverir. heyecanı geçince sakinleşir ve sessizce yerine oturur. tek başına deveran eden derviş çok defa bulunduğu noktada, bazan mevlevîler gibi bir daire oluşturacak şekilde döner. toplu olarak gerçekleştirilen devranda dervişler bir halka oluşturarak dönerler. mevlevî semâında olduğu gibi bunun belli bir zeminde belli bir düzen içinde belli daireler üzerinde dönülerek gerçekleştiği de olur. bir dervişin devrana başlaması için sûfîler meclisinde veya tarikat âyininde bulunması gerekmez; işittiği herhangi bir söz veya sesin tesiriyle de coşup devretmeye başlayabilir.
buradan
devamını gör...
2.
kabadayı filminde ali osman ile kapışan delüğanlı.
devamını gör...
3.
dönerse senindir.
devamını gör...
4.
merve özbey'in de yorumladığı ayşe hatun önal şarkısı.
içimde damla damla biriken yağmur
ihanetin arkasından yok olup gitti
sana olan hislerimi, ümitsiz sevgimizi
kapıda bırakıp gitti
yine gün olur devran döner
seni de biri elbet üzer
banane benim sevgim var dünyalar kadar
sana kül olurken sevgiler
bana gül olur tüm dikenler
benim kalbim var dünyalar kadar....
içimde damla damla biriken yağmur
ihanetin arkasından yok olup gitti
sana olan hislerimi, ümitsiz sevgimizi
kapıda bırakıp gitti
yine gün olur devran döner
seni de biri elbet üzer
banane benim sevgim var dünyalar kadar
sana kül olurken sevgiler
bana gül olur tüm dikenler
benim kalbim var dünyalar kadar....
devamını gör...