dualizm

her şeyin zıttıyla mümkün olması durumu.
ying yang, iyilik kötülük, güzel çirkin, varlık yokluk gibi durumlarla örneklenebilir.
en sevdiğim ise şudur: varoluş nihilizm dualizmi. varoluş yaşam, hiçlik ise ölümdür.

dua eden kitlelerin sahiplendiği ideoloji.

ikicilik anlamına gelen kelime. bir yandan severken bir yandan üzmektir.
bir çeşit ruh hastalığı.

zıtlıkları içinde barındıran felsefi öğretiye verilen ad. gece-gündüz, iyi-kötü, ruh-madde vb.

bazı ikinci dalga feministlerin de savunduğu öğretidir. kadın-erkek.

ekofeminizm makalemde kendisine bir paragraf yer ayırdığım konudur.

semavi dinlerdeki şeytan bunun kalıntısıdır. yoksa cidden koskoca her şeyi bilen tanrı şeytanın ne bk yiyeceğini bilmiyor mu?

(bkz: her şey zıddı ile kaimdir)

samsara çemberinden kurtuluşun önündeki en büyük engel.

felsefe tarihine descartes ile girmiş terim.

ruh ve madde: bu ikisi birbirine indirgenemeyen iki temel tözdür. diğer adıyla sonlu töz ve sonsuz töz.

birbirine ircâ edilemeyen karşıt kavramları ihtiva eden felsefî doktrin. monizm ve plüralizm karşıtıdır.

başlık "dualizm" olarak açılmış. doğrusu "düalizm"dir.

gerçeğin zorunlu olarak iki yönlü bir doğasının olduğu kanısıdır. örneğin descartes düşünce ve maddesel özden söz etmektedir. bu özellikler birbirleriyle etkileşme halindedir, aynı zamanda da ayrıktır. dualizm ve monizm'ile zıt anlamlıdır.

(bkz: alman düalizmi)

descartes'ta ruh ve bedeni iki ayrı töz olarak ele alma ve irdeleme şeklinde görülen felsefi anlayıştır. günümüzde nörobiyoloji ruh- beden veya ruh - benlik gibi ayrımları ortadan kaldırdığı ve bunların tek kaynaktan geldiğini bizlere gösterdiği için descartes'ın dualist fikri de bir yanılgı olarak anılmakta. hoş, nöropsikolojiden çok daha önceleri doğu felsefesinde monist anlayış benimsenmiş, benliğin olmadığını her şeyin tek kaynaktan geldiğini ifade etmişlerdi lakin bilim söyleyince daha farklı hissettiriyor tabii.

insan zihninin kategorik olmasından kaynaklanan düşünce biçimi.

dışımızdaki dünyayı tanımlamak anlamak ve onunla beraber yaşayabilmek için zihnimiz, hemen hemen her şeyi ikiye ayırır. bu düalite kişiden kişiye, toplumdan topluma ve zamandan zamana farklılık gösterebilir.

postmodern dünyada anlamın, konuşmanın ve iletişimin derrida, foucault gibi düşünürler tarafından yok edilmesinden sonra bugünün insanları anlam arama gayesini yitirdi. bir yandan bütün hikâyeler ve anlatılar önemli hale gelirken bir yandan da hepsinin önemi yıprandı. bunun faydaları, zararları başka bir girdinin konusu olsun. bugünün anlam karmaşasının çözümünü ise biz çağdaş insanlar tıpkı modern insanlar gibi tıpkı premodern insanlar gibi düalitede bulduk.

her birimiz hayatı farklı bir düalite üzerinden anlamlandırmaya çalışıyoruz. genelde de bunu perspektifimize göre hayatın temel çatışması neyse onun üzerinden tanımlıyoruz. temel çatışma inanç ise konumumuza göre karşıdakini “yobaz” ya da “kâfir” olarak nitelendiriyoruz. eğer çatışma 2022 türkiye’si politikası ise yine konumuza göre “çomar” ya da “terörist” olarak tanımlıyoruz. toplumsal yaşamın merkezini ekonomi tabanlı okuyorsak da “proleter” ve “burjuva”. daha ben-merkezci insanlar ise “ben” ve “öteki” olarak ayırıyor. kültürel sermaye ve perspektif genişledikçe, kültür konusunda uzmanlık arttıkça dünya birden “kültür” ve “doğa” düalitesine göre yorumlanıyor. doğu dinlerine(yaşayış şekillerine) olan ilgi yüksekse ve biraz da spiritüel yaşam pratiklerine aşinaysanız “ying” ve “yang” kendini gösterebilir. new age zımbırtılarıyla ilgileniyorsanız enerjiyi “eril” ve “dişil” olarak algılarsınız. mitolojik arka plan sizin için önemliyse “düzen” ve “kaos”, psikoloji önemliyse “bilinç” ve “bilinçdışı” vs.. özgürlükçü ve devletçi, komünist ve faşist, insan ve dünyanın geri kalanı, tanrı ve evrenin geri kalanı... gündelik hayatta ise bunların çok daha genele yayılmış halini sözlüklerde, twitterda orada burada “kadın” ve “erkek” üzerine olan konuşmalarda görüyoruz. herhangi bir şeyi pazarlarken de hep bu ikilikler kullanılır. bizi, bu düalitelerde var olmamız için sattıkları şeye ihtiyacımız olduğu fikriyle manipüle etmeye çalışırlar.

zannımca bu düaliteler ne kadar çok şeyi kapsarsa ve ne kadar çok şeyi anlamlandırmamızda işimize yararsa o kadar kullanışlılar. bütünlüklü bir evren tasarımı içinse zaruriler.

kendini tanımak istiyorsan –eğer öyle bir şeyin mümkün olduğuna inanıyorsan- şu soruyu sormalısın: “ben etrafımı ve kendimi hangi ikilikler üzerinden tanımlıyorum?”

dualipaizm diye geldim. değilmiş. geri gidiyorum. evet.

(bkz: dua lipa)

konunun dua lipa ile bir alakası yokmuş, ancak bilgi bilgidir. dua lipa candır.

“du” iki demektir. ve bu kavram ikicilik olarak çevirilebilir. iki karşıt düşüncenin (bkz: materyalizm) (bkz: idealizm) karması diyebiliriz. bunlar der ki; evet varlık vardır, fakat varlık tek başına değildir. varlıkta soyut şeylerde olmalıdır. yine insandan bakalım; insan bedenen vardır ve bedeni ile eylemler yapar, güç, kuvvet vs harcar. fakat insan düşünür, iradesini kullanır bunlar için de ruhu vardır der. ruh madde değildir ama varlıktır der. en önemli savunucularından biri descartes’dır. descartes tanrıya dair düşünceleri sanki zihnin koruması altına alıyordu. ama bilime göre bu tamamen mantıksızdı. çünkü sen’den başka bir sen olması mümkün olamaz.

ayrıca, ruhun dışa dönüklüğünden bahseden herkes, sanki ruh ona ait değilmiş gibi konuşuyor. aslında dünya ile her zaman bağlantılı olan ruh, bence sadece bizim içimizde olabilir. bizden bir parça olmalıdır. aslında buna neden ruh denme ihtiyacı hissediliyor bunu da anlamıyorum. sanırım dinden kaynaklı. fakat biz zaten beynimizden bahsederken bile, sanki bizden farklı bir şeyi anlatıyor gibi davranıyoruz.

birbirine karşı çıkan iki temel kavramın var olduğuna dair ahlaki veya ruhsal inanç olarak tanımlanır.

mono/ 1
di/ 2 demektir, düalizm kelimesindeki dü'nün oradan geldiği düşünülebilir.

her şeyin zıttıyla var olduğu savı olarak da özetlenebilir.

gece-gündüz- yaşam-ölüm - tembel-çalışkan- iyi- kötü