falanj

1-) yunanlılar'da hopliteslerden oluşan savaş birliği kimi ülkelerde yarı askeri siyasal örgütlere verilen ad.

2-) eski yunanlarda, özellikle makedonya yayalarının çekirdeğini oluşturan mızraklı alay.

3-) bazı ülkelerde yarı askeri, siyasi kuruluş.

4-) fourier sisteminde ortak topluluğun yaşadığı binalara ve çalıştıkları yerlere verilen isim.

5-) bk. parmak kemiği

antonio primo de
rivera (1903-1936) tara­fından ispanya’da 1933 yılında kurulan faşist nitelikli
milliyetçi siyasi topluluğun adı. faşist bir örgüt olan falanj partisinin
(falange es-panola) taraftarlarına falanjist denmiştir. is­panyol iç savaşında
general franco’yu iktida­ra getirmiş ve o’nun diktatörlüğü altında ülke­nin
yönetilmesine yardım etmiştir. ardı sıra gelen benzer nitelikteki hareketler
ise o za­mandan beri ‘falanjist’olarak benimsenmiş yahut böyle isimlendirilmiştir.
günümüzde en önemli örneği, lübnan’da görülen hrıstiyan falanjistlerdir.

bazı bakımlardan
benzerlik gösterdiği popülizm gibi, falanjist bir hareket için de derli top­lu
bir tanım vermek güçtür. gerçekte o, tarihi gelenekler, millî karakter ve
kadere ilişkin fi­kirlerin sağ kanatla ve bir devletin yönetimine ilişkin
otoriter uygulamalarla birlikte düşünül­düğü bir sosyal ve siyasi harekettir.
geleneğe dayalı bu unsurların en önemlisi hiç şüphesiz kilisedir. sözgelimi
yalnız lübnan’daki hristiyan falanj açıkça kilise temeline dayalı olmak­la
kalmamış; öte yandan ispanya’da da franco’nun başarısı için, romen katolik
kilisesindekilerin rızası ve zaman zaman coşkulu deste­ği, hayati önem
taşımıştı. salt ekono­mik statü farklılıklarına göre dini ve milli kim­liklerin
son derece önemli olma iddiasını taşı­dığı, kültürler arası desteği hedef
aldığı ölçü­de halkçı olarak ortaya çıkar. bununla bera­ber, halkçılık büyük
ihtimalle teşkilatlanmış, iş gücüne dayanabildiği ve özünde işçi sınıfına
hitaben faşistliği söylenebildiği halde, bir falanj da­ha ziyade una sınıflara
dayanmaktadır ve işçi sınıfı ile ilişkilidir. bununla birlikte kendi yet­ki
çerçevesi için başka kurumların -özellikle kilisenin - desteğine bağlanmak
suretiyle, halk­çılık ve faşizmin bazı biçimleri içerisinde bulu­nacak olan
minimum ölçüdeki ekonomik dağılımdan mahrum bulunmaktadır.