friedrich nietzsche'nin yanlış anlaşılması

nietzsche'nin böyle buyurdu zerdüşt adlı eserinde ''kadınlara mı gidiyorsun, kamçıyı unutma.'' şeklinde bir söz yer almaktadır. bu sözün yanlış anlaşıldığı düşüncesi vardır. nasıl bir yanlış anlama aslında gayet açık bir söz ama bilemiyorum artık. başlık sahibinin de tanımını göremiyorum.

kamçı olayı iki hatta üç farklı şekilde de yorumlanabilir. ama bazı felsefeciler, niçe'nin nadiren de olsa böyle gereksiz, neye yorulursa yorulsun önemli bir anlamı olmayan şeyler yazdığını da söylerler.
altında çok fazla anlam aranmaması gerekir.

kadınlara mı gidiyorsun? kırbacı unutma!
böyle buyurdu zerdüşt kitabında ifade edilen sözden yola çıkılarak açılan başlıkta, nietzsche'nin bu ifadesinin tartışmalara yol açtığına dair konuya değinilmiş. sözün bir ironi olduğunu belirterek başlıyorum.

eğer ironi olmasaydı o kırbaç paul'un ya da nietzsche'nin elinde olmalıydı.

bu görsel bize ne anlattı?
görsele dikkatlice bakıldığında (bkz: lao salome) elinde kırbacı olandır. nietzsche ve arkadaşı paul ree arabanın yanında durmaktadır. yani arabayı süren kadındır. kadının sürdüğü arabaya koşan yanında duran, gittiği yöne eşlik eden ise erkektir.

kitaptaki yaşlı kadının, kadınlara dair konuştuğu bölümde, zerdüşt'e söylediği kırbaç kelimesi; kadınları hafife alma, onları tam anladığını zannetme anlamı taşır. erkeğin içinde yönetme arzusu vardır bu erkek için güç simgesine eş değerdir, bu duyguyu dışarıya vurur. fakat kadın bu duyguyu dışarı vurmadan taşır. kadının içten içe erkeği yönetme arzusu vardır. erkeği harekete geçirmek için ya da uysal kılmak için kırbacını(yönlendirme) kullanır. buna gizli bir yönlendirme diyebiliriz.

sözün derinlerine inildiğinde kadınlara dair ne bir aşağılama ne de yüceltme ifadesi görülmektedir. başta ifadenin ironi olduğundan da bahsetmiştim zaten.

kırbaç metaforu söz konusu olduğunda hemen herkesin katıldığı tespit. gerçi asıl metafor kırbaç mıdır kadın mıdır, bu da tartışılabilir..

kadınların potansiyel olarak ve merhametin sahibi değil de kullanıcısıyımış (aciz olduğu için kendisine bir görev olarak müsaade edilmiş olan) gibi yaşatıldıkları için erkeklerden çok daha acımasız olduklarını düşünmüşümdür. özgür kalmış bir kadın psikopat bir beyin cerrahı gibi bir figüre dönüşmekte zorluk çekmez. erkekler, kadınların (ve çocukların) da yerine, acıma, merhamet, adalet gibi konularda eğitilmiş ve ıslah edilmiştir. kadının ıslah edilmiş geni ve kültürü dizginlerinden, geminden boşanınca kontrolü kaybetmişcesine davranışlar veya kısmi psikopatlıklar oluşabiliyor.
her konuda olduğu gibi nietzche'nin felsefesi ve bilimi de sınıfçıdır, freud gibi o da ayrımcı değildir (yani kökten faşist) ama yine kökten sınıfçıdır. nietzche 'nin kastettiği kadın özgürleşmiş elit kadındır ve hafife alınmaması gereken bir canlıdır. erkeklerden çok daha acımasız olacağı unutulmamalıdır.

*

hayatta bizi yanlış anlamış bak bi elimi ya koltuktan ya da araba camından sarkıtıp sigara içiyorum dertli dertli bir yandan suat sayın çalıyor falan.
hayat bize neler etmiş niçeye de ederler.
evet niçe.
hepimiz çok yanlış anlaşılıyoruz şu hayatta.
beterin beteri var.
minibüs şöförü gibiyim ağzımdan sigara düşmez oldu.