1.
bizans imparatorluğunun 4. yy.da yaşamış "büyük" sıfatlı impatatoru. kendisi illirya (arnavut) kökenlidir ve aslen soylu değildir. imparator i. justinus'un evlatlık çocuğudur. bizans'ın en çalışkan ve en zeki imparatorlarından biridir. tarihçi prokopius, onun insan olmadığını yazar. kendisinin gözlerini yuvalarından çıkarabildiğini ve hiç uyumayan bir imparator olduğunu anlatır.
yaptığı fetihlerle kuzey afrika'yı, italya'yı ve murcia'yı barbarların elinden çok kısa bir sürede almayı başarmıştır. bunu yapmasındaki gayesi, eski roma imparatorluğu topraklarını yeniden geri alabilmek adınadır. çok yetenekli bir askeri komutan olmasının yanında çok da hırslı birisi imiş kendisi. keza, onun bu kadar kısa sürede ele geçirdiği toprakları ise kendinden sonra imparatorlar elde tutmayı başaramamıştır. askeri dehasının yanında istanbul'un en güzide eseri olan ayasofya'yı inşa ettiren kişi de odur. kendisi döneminin en büyük dini mabedini inşa ettikten sonra ayasofya'nın içinden şu sözleri haykırmıştır:
- " ey süleyman, seni de geçtim! ".
yaptığı fetihlerle kuzey afrika'yı, italya'yı ve murcia'yı barbarların elinden çok kısa bir sürede almayı başarmıştır. bunu yapmasındaki gayesi, eski roma imparatorluğu topraklarını yeniden geri alabilmek adınadır. çok yetenekli bir askeri komutan olmasının yanında çok da hırslı birisi imiş kendisi. keza, onun bu kadar kısa sürede ele geçirdiği toprakları ise kendinden sonra imparatorlar elde tutmayı başaramamıştır. askeri dehasının yanında istanbul'un en güzide eseri olan ayasofya'yı inşa ettiren kişi de odur. kendisi döneminin en büyük dini mabedini inşa ettikten sonra ayasofya'nın içinden şu sözleri haykırmıştır:
- " ey süleyman, seni de geçtim! ".
devamını gör...
2.
imparatoriçe theodoranın eşidir.
bu gün de küçük bir kısmı kalmış olan, sultanahmet meydanında bulunan hipodromda yapılan at yarışlarında çıkan nika isyanının büyümesi üzerine kaçmaya karar vermiştir.
işte o an imparatoriçe theodora devreye girer ve şu sözleri söyler:
--- alıntı ---
” belki kadınların erkekler önünde konuşması korkaklara cesaret vermesi yönünden doğru değildir ama tehlike anında herkes elinden geleni yapmalıdır.yıllarca başında imparatorluk tacı taşıyan biri , o tacı kaybederken canını da kaybetmelidir.nasıl olsa dünyaya gelen her kişi ölecektir. ey imparator ; kaçmak , kurtulmak istiyorsan bunda bir zorluk yoktur ; hazinen var , gemilerin seni bekliyor ama saraydan ayrıldığında yaşamanın anlamını da yitirmiş olacaksın.ben her zaman tanrı’ya dua etmişimdir.üzerimde ki erguvan renkli pelerini aldığında canımı da alsın. merak etme ! seninde giydiğin şu erguvan renkli pelerin , gerektiğinde muhteşem bir kefen olur.şimdi gidebilirsin ama yanında hem olmayacağım.”
imparatoriçe theodora
kaynak link
--- alıntı ---
işte jüstinyen karısından aldığı gaz ile isyankarları hipodroma sıkıştırıp kılıçtan geçirir. gidin ve yılanı sütun ve dikilitaşı olduğu bu bölgeye bakın isyancıların çığlıklarını duyun.
işte belki de theodora bu konuşmayı yapmasa, bu gün ayasofya camiye çevrilmeyecekti. çünki ayasofya diye bir yer olmayacaktı.
bu gün de küçük bir kısmı kalmış olan, sultanahmet meydanında bulunan hipodromda yapılan at yarışlarında çıkan nika isyanının büyümesi üzerine kaçmaya karar vermiştir.
işte o an imparatoriçe theodora devreye girer ve şu sözleri söyler:
--- alıntı ---
” belki kadınların erkekler önünde konuşması korkaklara cesaret vermesi yönünden doğru değildir ama tehlike anında herkes elinden geleni yapmalıdır.yıllarca başında imparatorluk tacı taşıyan biri , o tacı kaybederken canını da kaybetmelidir.nasıl olsa dünyaya gelen her kişi ölecektir. ey imparator ; kaçmak , kurtulmak istiyorsan bunda bir zorluk yoktur ; hazinen var , gemilerin seni bekliyor ama saraydan ayrıldığında yaşamanın anlamını da yitirmiş olacaksın.ben her zaman tanrı’ya dua etmişimdir.üzerimde ki erguvan renkli pelerini aldığında canımı da alsın. merak etme ! seninde giydiğin şu erguvan renkli pelerin , gerektiğinde muhteşem bir kefen olur.şimdi gidebilirsin ama yanında hem olmayacağım.”
imparatoriçe theodora
kaynak link
--- alıntı ---
işte jüstinyen karısından aldığı gaz ile isyankarları hipodroma sıkıştırıp kılıçtan geçirir. gidin ve yılanı sütun ve dikilitaşı olduğu bu bölgeye bakın isyancıların çığlıklarını duyun.
işte belki de theodora bu konuşmayı yapmasa, bu gün ayasofya camiye çevrilmeyecekti. çünki ayasofya diye bir yer olmayacaktı.
devamını gör...
3.
flavius petrus sabbatius iustinianus, ya da iustinianus * magnus; 4.yüzyılda değil 6.yüzyılda yaşamış olan bizans imparatoru. pek çok açıdan ilginç bir şekilde diğer bir büyük kayser-i rum olan kanuni sultan süleyman'la pek çok benzerlik gösterir. örneğin süleyman gibi iustinianus da seferlerle, savaşlarla parayı bitirmiş ve geride neredeyse tamtakır bir hazine bırakmıştır. ikisinin de muhteşem sanat eserleri olan büyük ibadethaneleri istanbul'da bütün ihtişamalrıyla boy gösterir. birisi theodora'nın, diğeri hürrem sultan'ın pençelerinden kurtulamamışlardır.
iustinianus'un ilk sınavı 532 yılında yaşanan nika ayaklanması'ydı. hipodrom'daki mavi ve yeşil takımların taraftarları olan maviler ve yeşiller'in liderlerinden bazılarının idam edilmesi hiç görülmemiş bir olaya sebep oldu ve iki taraftar grubu güçlerini birleştirdi. nika* sloganları atarak konstantinopolis şehir merkezini yakıp yıkan isyancılar imparator ii. theodosius'un yaptırdığı anıtsal ayasofya kilsiesi'ni* de yerle bir ettiler. daha sonra hipodrom'a girerek yarışçılardan birine imparator olarak taç giydirdiler. isyan o kadar büyüdü ki iustinianus şehirden kaçmak için hazırlıklarını yaptı. ancak eşi theodora bunu reddederek imparator gitse bile tahtı bırakmayacağını ve sonuna kadar savaşacağını söyleyip kocasını kalmaya ikna etti. komutan belisarius çağrıldı ve lejyonuyla hipodroma giren komutan çıkışları kapatarak içerideki otuz bin isyancıyı kılıçtan geçirdi. isyan böylece bastırıldı ve yakılan ayasofya'nın yerine iustinianus sanat ve mimarlık tarihinin en önemli yapılarından biri olan bugünkü ayasofya'yı inşa ettirdi.*
doğu roma imparatorluğu'nun büyük bir ideali vardı, renovatio imperii. yani imparatorluğun barbarların eline geçmiş olan batı yakasını tekrar ele geçirerek imparatorluğun restorasyonunu sağlamak, doğu ve batı'yı tekrar birleştirmek. bu ideali gerçekleştirmeye en çok yaklaşan da iustinianus olmuştur. sasani imparatorluğu'ya yapılan savaşın sonunda sonsuz bir barış imzalayıp yüzünü batıya dönen imparator, ilk olarak vandalların kralı hilderic'i devirerek tahta geçen gelimer'e karşı kuzey afrika seferine çıktı. belisarius komutasındaki bizanslılar tunus, sardinya, korsika ve balear adalarını ele geçirerek 534 yılında vandal yönetimine tamamen son verdiler. bu sefer imparatorluğa yaklaşık elli ton altına mal oldu. prokopius'un dediğine inanacak olursak can kaybı ise beş milyondu.
535 yılında yine belisarius komutasındaki başka bir ordu ostrogotların egemenliğindeki italya'ya çıktı. sicilya'dan başlayarak kuzeye ilerleyen belisarius, 536 yılında neapolis* ve roma'yı ele geçirdi. 538 yılına dek ostrogotlar roma'yı kuşattılarsa da alamadılar. daha sonra iustinianus narses isimli başka bir komutanla takviye birlikler gönderdi ancak belisarius ve narses'in anlaşmazlığı yüzünden narses geri çağırıldı. 540 yılında bizanslılar ostrogotların başkenti ravenna'ya ulaştılar. ostrogotlar belisarius'a batı roma imparatoru ünvanını teklif ettiklerinde belisarius teklifi kabul etmi gibi görünerek başkente girdi ve italya'daki ostrogot yönetimi bitirilmiş oldu. hemen ardından belisarius, iustinianus tarafından konstantinopolis'e çağırıldı ve sefer sonlandı. 541'de ostrogotların tekrar italya'ya saldırması ve sicilya'ya kadar ilerlemesi sonucu ikinci sefere çıkıldı ancak pek çok savaş, kentlerin sürekli el değiştirmesi ve frank kabilelerinin istilasının engellenmesinden sonra 554 yılında italya tam olarak romalıların hakimiyetine girdi. bu seferlerin maliyeti ise yaklaşık yüz elli ton altın ve yine prokopius'a inanırsak yüz elli milyon got'un öldürülmesiydi. bu arada hispania'ya düzenlenen seferler sonucu iber yarımadasının güneyi de tekrar imparatorluğa dahil olmuştu.
daha hakkında anlatılacak çok şey var ancak benim klavyem bu adama yetmez. ölümünden kısa bir süre sonra ele geçirdiği yerlerin çoğu tekrar barbarların eline geçti, renovatio imperii bir hayal olarak kaldı. döneminde latincenin yerini attika yunancasının almaya başlamasıyla roma imparatorluğu, bizans imparatorluğu'na dönüşmeye başladı; iki yüz yıl süren tarihin ilk hıyarcıklı veba* salgını gerçekleşti; anthiokheia* kenti yağmalanıp yıkıldı, baştan sona tekrar inşa edildi ve depremde tekrar yıkıldı; codex iustinianus olarak da bilinen, o zamana kadarki en kapsamlı kanunname olan corpus iuris civilis hazırlandı. hazineyi dibine kadar bitirse de tarihe çok şey kattı bu zat. 565 yılında öldüğünde apostoleion'a* defnedildi, bugünkü fatih camii. o yüzden yattığı yerde dinlensin de diyemiyoruz. neyse. okuduğunuz için teşekkürler. 555 yılının sınırlarını gösteren harita ektedir, saygılar.
iustinianus'un ilk sınavı 532 yılında yaşanan nika ayaklanması'ydı. hipodrom'daki mavi ve yeşil takımların taraftarları olan maviler ve yeşiller'in liderlerinden bazılarının idam edilmesi hiç görülmemiş bir olaya sebep oldu ve iki taraftar grubu güçlerini birleştirdi. nika* sloganları atarak konstantinopolis şehir merkezini yakıp yıkan isyancılar imparator ii. theodosius'un yaptırdığı anıtsal ayasofya kilsiesi'ni* de yerle bir ettiler. daha sonra hipodrom'a girerek yarışçılardan birine imparator olarak taç giydirdiler. isyan o kadar büyüdü ki iustinianus şehirden kaçmak için hazırlıklarını yaptı. ancak eşi theodora bunu reddederek imparator gitse bile tahtı bırakmayacağını ve sonuna kadar savaşacağını söyleyip kocasını kalmaya ikna etti. komutan belisarius çağrıldı ve lejyonuyla hipodroma giren komutan çıkışları kapatarak içerideki otuz bin isyancıyı kılıçtan geçirdi. isyan böylece bastırıldı ve yakılan ayasofya'nın yerine iustinianus sanat ve mimarlık tarihinin en önemli yapılarından biri olan bugünkü ayasofya'yı inşa ettirdi.*
doğu roma imparatorluğu'nun büyük bir ideali vardı, renovatio imperii. yani imparatorluğun barbarların eline geçmiş olan batı yakasını tekrar ele geçirerek imparatorluğun restorasyonunu sağlamak, doğu ve batı'yı tekrar birleştirmek. bu ideali gerçekleştirmeye en çok yaklaşan da iustinianus olmuştur. sasani imparatorluğu'ya yapılan savaşın sonunda sonsuz bir barış imzalayıp yüzünü batıya dönen imparator, ilk olarak vandalların kralı hilderic'i devirerek tahta geçen gelimer'e karşı kuzey afrika seferine çıktı. belisarius komutasındaki bizanslılar tunus, sardinya, korsika ve balear adalarını ele geçirerek 534 yılında vandal yönetimine tamamen son verdiler. bu sefer imparatorluğa yaklaşık elli ton altına mal oldu. prokopius'un dediğine inanacak olursak can kaybı ise beş milyondu.
535 yılında yine belisarius komutasındaki başka bir ordu ostrogotların egemenliğindeki italya'ya çıktı. sicilya'dan başlayarak kuzeye ilerleyen belisarius, 536 yılında neapolis* ve roma'yı ele geçirdi. 538 yılına dek ostrogotlar roma'yı kuşattılarsa da alamadılar. daha sonra iustinianus narses isimli başka bir komutanla takviye birlikler gönderdi ancak belisarius ve narses'in anlaşmazlığı yüzünden narses geri çağırıldı. 540 yılında bizanslılar ostrogotların başkenti ravenna'ya ulaştılar. ostrogotlar belisarius'a batı roma imparatoru ünvanını teklif ettiklerinde belisarius teklifi kabul etmi gibi görünerek başkente girdi ve italya'daki ostrogot yönetimi bitirilmiş oldu. hemen ardından belisarius, iustinianus tarafından konstantinopolis'e çağırıldı ve sefer sonlandı. 541'de ostrogotların tekrar italya'ya saldırması ve sicilya'ya kadar ilerlemesi sonucu ikinci sefere çıkıldı ancak pek çok savaş, kentlerin sürekli el değiştirmesi ve frank kabilelerinin istilasının engellenmesinden sonra 554 yılında italya tam olarak romalıların hakimiyetine girdi. bu seferlerin maliyeti ise yaklaşık yüz elli ton altın ve yine prokopius'a inanırsak yüz elli milyon got'un öldürülmesiydi. bu arada hispania'ya düzenlenen seferler sonucu iber yarımadasının güneyi de tekrar imparatorluğa dahil olmuştu.
daha hakkında anlatılacak çok şey var ancak benim klavyem bu adama yetmez. ölümünden kısa bir süre sonra ele geçirdiği yerlerin çoğu tekrar barbarların eline geçti, renovatio imperii bir hayal olarak kaldı. döneminde latincenin yerini attika yunancasının almaya başlamasıyla roma imparatorluğu, bizans imparatorluğu'na dönüşmeye başladı; iki yüz yıl süren tarihin ilk hıyarcıklı veba* salgını gerçekleşti; anthiokheia* kenti yağmalanıp yıkıldı, baştan sona tekrar inşa edildi ve depremde tekrar yıkıldı; codex iustinianus olarak da bilinen, o zamana kadarki en kapsamlı kanunname olan corpus iuris civilis hazırlandı. hazineyi dibine kadar bitirse de tarihe çok şey kattı bu zat. 565 yılında öldüğünde apostoleion'a* defnedildi, bugünkü fatih camii. o yüzden yattığı yerde dinlensin de diyemiyoruz. neyse. okuduğunuz için teşekkürler. 555 yılının sınırlarını gösteren harita ektedir, saygılar.
devamını gör...
4.
527 yılında bizansimparatoru olan ve gelmiş geçmiş en adil hükümdarlardan biri sayılan imparator.
(bkz: justinianos kanunları) ile de bugünkü medeni hukukun yaratıcısıdır.
(bkz: justinianos kanunları) ile de bugünkü medeni hukukun yaratıcısıdır.
devamını gör...
5.
son roma imparatoru olarak geçer.
devamını gör...
6.
hiç dikkatinizi çekti mi bilmiyorum. 1. justinianus 'u tasvir eden ikonlardan yola çıkılarak bir türk filmi olan "kahpe bizans" çekilmiştir. orada mehmet ali erbil'in canlandırdığı "imparator illetyus" aslında 1. justinianus tur. namı diğer "şeytan imparator" . filmde anlatılan diğer karakter ise illetyus'un kardeşi "teodora" dır. ne tesadüftür ki bu karakterin davranişlari; ilham alınan justinianus'us eşi "teodora"dir. bunun yanı sıra orada hava (!) kuvvetleri komutanı yapilmak istenen kişi ise bizans tarihinde başkomutan olan "flavius belisarius" dur
devamını gör...
7.
tam 1490 yıl önce bugün ayasofya'nın inşasının startını veren imparator.
devamını gör...
8.
türk tarihinde jüstinyen olarak geçen doğu roma imparatoru.
kimi tarihçiler kendisine 'büyük' ünvanını vermişlerdir. hükümdarlığı sırasında ayasofya inşa edilmiştir, ki ayasofya 5 sene gibi kısa bir zamanda inşa edildiği için, dünyanın en kısa zamanda inşa edilen katedrali ünvanını taşır. (ayasofya, 2.theodisius zamanında yapılmış, ama yıkılmıştır.) ayrıca corpus iuris civilis'i hazırlattırmıştır, yerebatan sarnıcı da onun zamanında yapılmıştır.
eşi ise meşhur theodora'dır.
kimi tarihçiler kendisine 'büyük' ünvanını vermişlerdir. hükümdarlığı sırasında ayasofya inşa edilmiştir, ki ayasofya 5 sene gibi kısa bir zamanda inşa edildiği için, dünyanın en kısa zamanda inşa edilen katedrali ünvanını taşır. (ayasofya, 2.theodisius zamanında yapılmış, ama yıkılmıştır.) ayrıca corpus iuris civilis'i hazırlattırmıştır, yerebatan sarnıcı da onun zamanında yapılmıştır.
eşi ise meşhur theodora'dır.
devamını gör...