1.
george orwell’ın yazdığı ve sonrasında 1984 kitabına da ilham olan ispanya iç savaşı’nı anlattığı kitabı. sanırım bu kitap , türkçeye çevrilip de okumadığım son kitabıydı. o nedenle kitabı satın almamla okumam arasında 1 küsür yıl geçti. orwell benim için her zaman okuduğum kitaplar arasında durak olmuştur. onun kitaplarından aldığım zevki de çok az kitaptan almışımdır. bu kitapla birlikte bu serüven maalesef sona eriyor. geçmişte bir yerlerde , tüm kitaplarını bitirdiğimde orwell ile ilgili uzun bir yazı yazacağımı belirtmiştim. bu kitaptan sonra artık bu sözümü tutmamın da zamanı geldi demektir.
orwell bu kitapta, kendisinin de p.o.u.m’da cephede aktif görev yaptığı ispanya iç savaşı’nı anlatmaktadır. iç savaş patlak verdiği zaman eşiyle birlikte ispanya’nın yolunu tutuyorlar. bu sürecin başlangıcını yazar belirtmemiş kitabında. ama tahmin ediyorum ki yazar bu savaşla ilgili bir şeyler yazmak istedi ve bunu kulaktan dolma bilgilerle değil, kendi gözlemlerine dayanarak yazmak istedi. yazarın genel olarak tavrı bu şekildedir. wigan iskelesi yolu kitabında özellikle maden işçilerinin zor koşullarını anlatmak için, onlarla birlikte madende çalışmış ve bir süre onların evlerinde konuk olmuştur. aynı şekilde paris ve londra’da beş parasız kitabında da evsizleri, dilencileri merak edip, 1 yıla yakın bir süre onlarla birlikte çoğu zaman sokak olmak üzere , harabe yerlerde yaşamıştır. yani demem o ki, ispanya iç savaşı’nı yazmak için cephede görev alma fikri tam onluk bir fikir. sözlükte bir yazar onunla ilgili , ispanya iç savaşı’nda ajan olduğunu yazmıştı. böyle bir çıkarım ancak onu tanımayan okuyucunun söyleyebileceği bir söz olur. kendisine hayranlığım da tam olarak bu dürüstlüğe eğiliminden gelir. hatta kitabın sonlarında şunu yazar:
gözlerimizle görmedikçe yaşananların kesinliğini bilmek zordur; bilinçli ya da bilinçsiz olarak herkes taraf tutarak yazar. bunu, kitabımın önceki bir yerinde söylememişsem, şimdi söylüyorum, benim taraf tutuşuma, yaptığım maddi hatalara ve olayların yalnız bir köşesini görmüş olmamdan doğan kaçınılmaz saptırmaya dikkat edin. ispanyol savaşı’nın bu dönemine ait herhangi bir başka kitap okuduğunuz zaman da yine aynı şeylere dikkat edin.
alıntı yaptığım yeri özellikle yazdım. çünkü yazar , yalan dolan haberlerin nasıl kabul gördüğünü birinci elden deneyimlemiştir. bu deneyim sonrasında 1984 kitabında da belirtilecektir. cephede bit içinde , kıyafetleri botları paramparça olmuş halde soğukta savaşırken, cephe yüzü görmemiş diğer ülke yazarlarının konuyu nasıl saptırdığını okuyunca kendisi de şaşırmıştır. ve hatta kitabın bazı yerlerinde , ‘sıcak ve rahat koltuklarında savaşı çok iui bildiğini zanneden’ yazarları da eleştirmiştir.
kitap, yazarın cephede yaşadıklarını, ispanya’da gördüklerini anlatmaktadır. hatta bazı duyumlara dayanarak yazdıklarını, doğrusunu öğrendiğinde düzeltme yaptığı yerleri de bulunmaktadır. yazarın cephede yaralanmasının ardından ve p.o.u.m’un hain ilan edilmesinden sonra ispanya macerası zorluklarla da olsa bitmiştir.
orwell çoğu kitabında sadece eleştiri yapmaz; özeleştiri de yapar. hani bir başlığımız var ya: hangi yazarla tanışmak isterdiniz gibi. tanışmak isteyeceğim tek yazar olurdu. ispanya iç savaşı hakkında ne biliyorsunuz bilmem ama olayı bir de onun gözünden okumanızı tavsiye ederim.
orwell bu kitapta, kendisinin de p.o.u.m’da cephede aktif görev yaptığı ispanya iç savaşı’nı anlatmaktadır. iç savaş patlak verdiği zaman eşiyle birlikte ispanya’nın yolunu tutuyorlar. bu sürecin başlangıcını yazar belirtmemiş kitabında. ama tahmin ediyorum ki yazar bu savaşla ilgili bir şeyler yazmak istedi ve bunu kulaktan dolma bilgilerle değil, kendi gözlemlerine dayanarak yazmak istedi. yazarın genel olarak tavrı bu şekildedir. wigan iskelesi yolu kitabında özellikle maden işçilerinin zor koşullarını anlatmak için, onlarla birlikte madende çalışmış ve bir süre onların evlerinde konuk olmuştur. aynı şekilde paris ve londra’da beş parasız kitabında da evsizleri, dilencileri merak edip, 1 yıla yakın bir süre onlarla birlikte çoğu zaman sokak olmak üzere , harabe yerlerde yaşamıştır. yani demem o ki, ispanya iç savaşı’nı yazmak için cephede görev alma fikri tam onluk bir fikir. sözlükte bir yazar onunla ilgili , ispanya iç savaşı’nda ajan olduğunu yazmıştı. böyle bir çıkarım ancak onu tanımayan okuyucunun söyleyebileceği bir söz olur. kendisine hayranlığım da tam olarak bu dürüstlüğe eğiliminden gelir. hatta kitabın sonlarında şunu yazar:
gözlerimizle görmedikçe yaşananların kesinliğini bilmek zordur; bilinçli ya da bilinçsiz olarak herkes taraf tutarak yazar. bunu, kitabımın önceki bir yerinde söylememişsem, şimdi söylüyorum, benim taraf tutuşuma, yaptığım maddi hatalara ve olayların yalnız bir köşesini görmüş olmamdan doğan kaçınılmaz saptırmaya dikkat edin. ispanyol savaşı’nın bu dönemine ait herhangi bir başka kitap okuduğunuz zaman da yine aynı şeylere dikkat edin.
alıntı yaptığım yeri özellikle yazdım. çünkü yazar , yalan dolan haberlerin nasıl kabul gördüğünü birinci elden deneyimlemiştir. bu deneyim sonrasında 1984 kitabında da belirtilecektir. cephede bit içinde , kıyafetleri botları paramparça olmuş halde soğukta savaşırken, cephe yüzü görmemiş diğer ülke yazarlarının konuyu nasıl saptırdığını okuyunca kendisi de şaşırmıştır. ve hatta kitabın bazı yerlerinde , ‘sıcak ve rahat koltuklarında savaşı çok iui bildiğini zanneden’ yazarları da eleştirmiştir.
kitap, yazarın cephede yaşadıklarını, ispanya’da gördüklerini anlatmaktadır. hatta bazı duyumlara dayanarak yazdıklarını, doğrusunu öğrendiğinde düzeltme yaptığı yerleri de bulunmaktadır. yazarın cephede yaralanmasının ardından ve p.o.u.m’un hain ilan edilmesinden sonra ispanya macerası zorluklarla da olsa bitmiştir.
orwell çoğu kitabında sadece eleştiri yapmaz; özeleştiri de yapar. hani bir başlığımız var ya: hangi yazarla tanışmak isterdiniz gibi. tanışmak isteyeceğim tek yazar olurdu. ispanya iç savaşı hakkında ne biliyorsunuz bilmem ama olayı bir de onun gözünden okumanızı tavsiye ederim.
devamını gör...