kaybolan izler

tam ismi kaybolan izler - güneydoğu’da geleneksel dövme ya da dek ve dak olan halkbilimci mümtaz fırat kitabı. yapıkredi yayınlarından çıkmış bu kitap güneydoğu’daki dövmenin kökenini, gelişimini, simgelerin bölgeye göre anlamlarını, sosyal anlamda ne demek olduğunu anlatıyor.
dövme sanatı her ne kadar son zamanların bir sanatı, modern bir tarz olarak görülse de aslında kökeni çok eski zamanlara dayanan "kadim bir gelenek" olarak adlandırılıyor. mümtaz fırat’ın bu çalışması 2015 yılında oğuz tansel halkbilim araştırma ödülünü kazanmış.
kitapla ilgili en ilgi çekici nokta dövmenin aslında eskiden günümüzdekinden çok daha pragmatik amaçlara hizmet etmesi oldu benim gözümde. bir zenginlik göstergesi, mahkumları ayırt etme yolu, aidiyetlik göstergesi, evlilik yaşına gelmiş insanları işaretlemek vb. görevlere hizmet etmiş.
kitabın sonunda güneydoğu’daki dek/dak* sembollerinin listesi verilmiş. dövmeyle ilgiliyseniz mutlaka göz atmanız, incelemeniz gerek. basit bit nokta, çizgi gibi görünen dövmelerin altında yatan anlamları keşfetmek ilgi çekici. estetik olarak çok güzel semboller de var. ben dayanamayıp bir tanesini yaptırdım hatta… *
yazar bir de ülkemizde dövmenin geçmişi ve yeriyle ilgili –avrupa ve uzak doğu ile karşılaştırınca- yeterince araştırma yapılmamasından yakınmış.