kılıç artığı

kılıç zoruyla müslüman yapılmış kişiler için, kırımlardan sağ kurtulanlar için kullanılan bir tabir.*
genellikle ermeniler için kullanılan, bir nevi hakaret anlamı taşıyan bir söz. ermeni ve pontus kırımlarından kurtulanlar için de bu tabir kullanılıyor.
hatırlarsanız devlet bahçeli bu sözü alevi kökenli abdülkadir selvi için kullanmıştı. bu da kendisinin alevilere bakış açısını görmemizi sağlamıştı.
mehmed uzun, nar çiçekleri adlı denemesinde bu sözü, yaşadığı bir olay üzerinden açıklıyor. mehmed uzun, arkadaşı mıgo'nun* babası ape vardo* için bu sözün açıklamasını yapar.
mehmed uzun, diyarbakır askeri cezaevinde kaldığı zamanlarda bir tutukluyla tanışır: cemo usta. cemo usta vanlı bir ermenidir. tutuklanma sebebi ise sosyalist bir partiye üye olmasıdır. mehmed uzun'a bir soru sorar cemo usta: "sen ermeni katliamını bilir misin?" uzun'un evet cevabı üzerine bir soru daha sorar: "peki, sen kılıç artığının ne demek olduğunu biliyor musun?" uzun'un anlamsız açıklamaları üzerine; "işte vardan, o hünerli ellere sahip usta, osmanlıların deyimiyle bir kılıç artığıdır." der. ape vardo ve ailesi ermeniydi, cemo usta bu kunduracı ve haksızlığa uğramış adam için bunları söylemişti.*
[[alıntı]]
kılıç artığı; gece gündüz, aylarca yıllarca, yaz kış, yağmurda çamurda, karda kıyamette, sıcakta, ateşte durmadan işleyen keskin kılıçtan, nasılsa kurtulabilen insan. her şeyini, yerini yurdunu, malını mülkünü, anne babasını, kardeş ve yakınlarını, akraba ve dostlarını kaybeden, büyük olasılıkla "öldü" diye bir kenara atılan ve yaralı kurtulan, yüreği ve ruhu yaralı insan. kimselerin anlamadığı, yaralarına merhem bile süremeyen, ancak kendinden geçtiğinde, ruhundaki yaraların acısını dindirebilmek için ağlayabilen çaresiz insan.