kirli yüzlü melekler

bir atilla ilhan şaheseri.

sayende sayebân olduk istanbul şehri
sayende sebil olduk aç kaldık sefil olduk
yıldızlar dem çekti güvercinler gibi başucumuzda
ve yaktı perişan eyledi sine-i sâd-pâremizi
saplanıp hançer misâli bir hilâl
sokaklar serseri biz serseri
yüksekkaldırım da
bir cezayir şarkısını dile getirdi plâklar
cadde-i kebir: bütün ışıklarını yakmış bir gemidir
sinemalar neredeyse boşalacaklar

vay anam vay
sen ne dersin istanbul
sen garip bir şair olsan söyle ne halt edersin
kimin gücü yeterse kahretsin parasızlığı
sefalet akıyor gürül gürül sokaklardan
yol üstünde bir şehvet çarşısı tıklım tıklım
yol üstünde sevda pazarlığı aşk pazarlığı
kurtulamadık gitti bu denlü kepaze hayattan
hep böyle gecelerin koynunda yaşadık
geceler serseri biz serseri
karakoldaki aynada safran gibi kirli yüzümüz
gözlerimiz hasta gözleri ellerimiz hasta elleri
kırılmış kavala dönmüşüz

sen söyle serseriler kralı istanbul
sen söyle iki gözüm
hangi merhem çâredir şu bizim yaramıza
yel üfürdü su götürdü gençliğimizi
elimiz boşa geldi meydanlarda kaldık
meydanlar serseri biz serseri
sağımız sefalet solumuz ölüm
işte geldik gidiyoruz
kahrolasın
kahrolasın istanbul şehri

attila ilhan, ilgili şiiri "ikinci dünya savaşı'ndan sonra çocukların halini anlatmak için" yazdığını, şiirin de içinde bulunduğu sisler sokağı kitabında belirtir. ancak meçhul bir söyleme göre şiir yazıldıktan sonra şairin değil, okuyucunundur. okuyucu da bu şiire, şiirin yüklü anlamına binaen sahip çıkmıştır.
bu şiirin özelliği, aslında biricik sevgilisi istanbul'la mütemadiyen çatışan şairin şehre bir anlamda bedduasıdır. nitekim bu çatışmayı önceki şiirlerinde izlemleyebiliriz. ancak şiirde ilhan'ın bu kadar kötülüğe, "sokaklarından gürül gürül sefalet akan, yol üstlerinde sevda pazarlıkları yapılan, şehvet çarşıları ile dolu" istanbul'a yine de "sen söyle serseriler kralı/ sen söyle iki gözüm" demesi de istanbul'un şairde onulmaz bir yara açmasına rağmen sevilir bir şehir olmasından ileri gelmektedir. yani aslında meşrutiyetin yoğurduğu servet-i fünun neslini anlatan tevfik fikret'in nefretinden daha karmaşık bir duyguyla bakmaktadır.