kral midas

midas, efsanelere konu olan frig kralıdır. hakkında türlü efsaneler olmakla beraber arkeolojik kayıtlarda da adın geçen gerçek bir kraldır. ben bilinen efsanelerinden birini aktaracağım;

efsaneye göre apollon ve satyr marsyas bir gün müzik yarışına girerler. ikisi de kendi seçtiği müzik aletini çalacaktır; apollon lirini, marsyas (tanrıça athena'nın göle attığı ve beğenip aldığı) flüdünü.

yarışmanın üç jürisi vardır; bunlardan ikisi sıradan insan, biri kral midas'tır. midas'ın 2 oy hakkı vardır.

yarış başlar, apollon ve marsyas ortaya enfes melodiler çıkartırlar. iki jüri apollon'un gazabından korktuğu için oyunu tanrıya vermişlerdir. fakat iki oy hakkı bulunan midas marsyas'ın flüdünden çok etkilenmiş ve oyunu ondan yana kullanmıştır. sonuç berabere kalınca apollon müzik aletlerini tersten tutarak bir melodi daha çalmayı teklif etmiş, marsyas bunun adil olmadığını savunsa da apollon'un teklifi kabul edilmiştir.
apollon lirini güzel bir şekilde çalmış fakat marsyas'ın flüdünden ses çıkmamıştır. bunun üzerine yarışmayı tanrı apollon kazanır.

fakat yarışı ilk aşamada kazanamamasının intikamını midas'tan alıcaktır. midas'ın müzik kulağının olmadığını, kulağının iyi duyamadığını söyleyerek kulaklarını eşek kulağına çevirir.
midas bu kulakları şapkasının altında bir süre saklasa da berberi bunu saklamayı başaramaz. kimseye söylemeyeceğine söz veren berberi bir gün kuyuya bağırır "midas'ın kulakları eşek kulakları".
o suyun gittiği otlar, ağaçlar dile gelmiş onlar da söyler olmuş "midas'ın kulakları eşek kulakları" diye. böylece yayılmış tüm şehre. halk dalga geçmiş kralla. tanrıya yalvarmış normale döndürsün kulaklarını diye. apollon acımış ve normal insan kulaklarına döndürmüş nihayetinde.

hayatımıza eşek kulaklı olarak giren ve bir daha unutamadığımız kraldır.
hangi öğretmen ilk başta çıkıp söylediyse bütün ülkeye dayatıldı.
eşek kulaklı herif seni.

coğrafi zenginlikleriyle bilinen frigya ile hint-avrupa istilası ile yunanlılar arasında bir çatışma çıkmış olmalı ki frigya kralı'nı eşek olarak aşağılamıştır bu mit.

kültürel çatışmalardan biri müzik yarışması hikayesiyle anlatılıyor;
apollon liriyle sahnede, marsyas ise athena'nın flüdüyle. bakın athena, atina'ya adını veren tanrıçadır. atina halkı dağın tepesine yerleşim kurarlar ama su yok. poseidon gelir çatalıyla dağı yarar su çıkar. ama yerleşimciler suyun tadına baktığında suyun tuzlu olduğunu anlarlar. daha sonra athena gelir ve onlara zeytinyağı getirir. burada poseidon çok arkaik bir tanrıdır. doğayla ilişkilidir. oysa athena kültürle ilişkilidir. kültür ve doğa hep çatışır. zaten poseidon hep agresif, öfkeli bir tanrıdır. zeus ile sürekli çatışır.
buradan anlıyoruz ki poseidon aslında ege coğrafyasında prehistorik bir ana tanrıçanın oğludur. orta asya'dan hint-avrupa istilası'yla gelenler (atı ilk evcilleştirenler) ege kıyılarına geldiklerinde buradaki tapınımı, kültürü değiştiriyorlar. (bkz: kurgan hipotezi)
işte muhtemelen frigya kralı da ege coğrafyasının yerlisi, otokton, hep oradalar. ama apollon sonradan gelmiş bir halkın tanrısı olarak frigya kralını eşek kulaklarıyla aşağılıyor.

zaten hikayeyi okuyunca apollon'un nasıl hilekar olduğunu anlarsınız. müzik enstrümanını ters tutup çalalım bir de diyor.
apollon neyi temsil ediyor? güneşi yani göksel bir tanrı. frigya kralını niye eşek kulaklarıyla cezalandırıyor? çünkü at varken eşek değersizdir. peki neden kral midas neden cezalandırılıyor? öyle zengin öyle zengin ki, offff. apollon tapınağı frigya kralı midas'ın sarayının yanında püüüühhh bir taş yığını sadece. hint-avrupa kökenli yunanlılar otokton anadolu krallığının kendilerinden daha zengin olmalarına dayanamıyorlar. tıpkı şimdiki "dünya bizi kıskanıyor" saçmalığı gibi bencilliklerinden, egosantrik fikirlerden öteye gidemiyorlar.