kuantum fiziğini anlamanın mümkün olmaması

einstein gruptan ayrıldı.

hidrofobikalg ukdesi.

kişinin kafasının kuantum fiziğine basmadığına işarettir. kendini başka alanlarda geliştirmesi hem kendi hem de toplum yararınadır.

benim kuala anlayacak kadar olaya yabancı olmam da. bilemedim.

lanet olsun kuantum fiziğine de ilmine de serseri olacağım ben. kadir inanırın efsane tiradi. aynı ben.

kişiden kişiye değişecek durum.

bakmayın siz richard feynman'ın sosyal medyada dolanan şu sözlerine:
- "şundan emin bir biçimde söyleyebilirim ki; kuantum mekaniğini hiç kimse anlamamıştır."
- "eğer kuantum fiziğini anladığınızı düşünüyorsanız, kuantum fiziğini anlamamışsınızdır."

kuantum mekaniği sihir değil. feynman 1918 yılında doğmuştu. onun bu işlere başladığı zamanlarda gerçekten birçok insan böyle bir fiziğe bir anlam veremiyordu. albert einstein gibi zekâsıyla göklere çıkarılan insanlar bile kuantumun en temel yasalarını imkânsız olarak görüp reddetmeyi seçiyordu. bugün öyle değil. iyi kötü fizik bilen biri kuantum fiziğini de rahatlıkla anlayabilir.

tek sorun, kuantum dünyasında olup bitenleri kabullenebilmek çünkü hiçbir zaman makro dünyada gördüklerimizle benzeşmiyorlar. siz burada bir yere sağ adımınızı attınız diye aynı anda ikiziniz, mesela jamaica'da sol adımını atacak diye bir zorunluluk yok, ama kuantum dolanıklıktaki parçacıklar için var. odanızda otururken bir saniyeliğine yan odada beliremezsiniz ama kuantum tünelleme özelliğiyle bir elektron bunu yapabilir.

sonuç olarak; kuantum fiziğini anlamak gibi bir niyet ve isteğiniz varsa işe günlük hayatta gördüklerinizle kuantum dünyasında gördüklerinizi bir tutmamaya başlamanız gerekir. biraz da matematik öğrenirseniz fena olmaz tabii.

hesabını kısmen yaparsınız. kimi hesapları dünyada sayılı zihin yapabilir ama temel denklemlerini eğitimle çözer hale gelirsiniz.

ancak sindirmeniz çok zordur. yok kediymiş spinmiş tüm o benzetmeler kısmi ilgiler alakalar kurarlar. çok sınırlı bir kavrayış sağlarlar.

iki değerli mantığın dışına çıkınca apışıp kalma halinden bahsediyo feynman kuantumun anlaşılmazlığından bahsederken.. üçüncü halin imkanını anladığın zaman kuantumu da anlarsın. dilsel açıdan definition ve description farkına dayanan bi problem. biz doğayı kuantuma kadar deskriptif olarak açıkladığımızı düşünürken kuantumla beraber bunun salt bir tanım içerdiğini gördük. definition/tanımlama için nesneyi görmeye ihtiyaç yoktur, dolayısıyla anlam, üretilendir. tüm evrenin yapısının böyle olduğu düşünüldüğünde bu idrak edilebilir değildir. kuantum kendi içinde program olarak anlaşılabilir ancak hem klasik mantığa uymadığından hem de tasvirden uzaklaştığından ‘’anlam’ın defacto nesnesi olamaz..

büyük fizikçi kuantum fiziğini sıradan insanlara anlattığı konferans konuşmalarını topladığı "kuantum elektrodinamiği" (kedi) adlı kitabında, konferans izleyecilerine söyle seslendiğini yazar:
"şimdi siz kuantım fiziğini anladığınızı sanıyorsunuz. hayır. biriniz bile anlamadı. bizim yüksek lisans çalışması yapan öğrencilerimiz de anlamıyor. ben de anlamıyorum. hiç kimse anlamıyor".
feynman'ın ölümünün üstünden geçen 30, konferanstan bu yana geçen 40 yıldan fazla sürede anlayan çıkmışmıdır acaba?

bu işlere zamanında kafayı çok yordum şimdi şu bilgiler ışığında anlayabilirsiniz kuentin fiziğinde önemli olan üç yada beş nokta vardır bunlar;
1-uzay zaman bükülebilir bir hortom gibi.
2-(bkz: deliklendirilebilirlik) ilkesi ile bir yerinde delik açılıp bir portal ile diğer portala doğru gidebilirsiniz.
3- ışık hızına yakınsadığınızda zamanınız yavaşlar.
4-kara delik etrafında dönerseniz zamanınız yavaşlar.
şimdilik bu kadar.

anlamayacağımı bildiğimden hiç öğrenmeye uğraşmadım bile. kuantum’un k’si dahi yok bende.

sosyal bilimler çocuğu boyunu aşan sularda yüzmemeli…*