meteor

çoğunlukla güneş sistemi'nin oluşum döneminden kalan, bazıları da kuyruklu yıldız gibi cisimlerden geriye kalan, sistem içerisinde dolaşan ve bazı durumlarda yolu dünya yörüngesiyle kesişen ve atmosfere giren taş.

uzaydaki bu türden taşların, asteroitlerden daha küçük olanlarının tamamına meteorit denir. meteoritler bazen dünya'nın kütle çekim alanına kapılarak atmosfere girerler. atmosferde yanarak yok olan ya da atmosferi tamamen geçip dünya yüzeyine ulaşmayı başaranlara meteor adı verilir.

edit: düzeltme

gökyüzündeki o ışık parıltısı da ne? bu parlak efekti yaratan nesneleri, nerede olduğuna bağlı olarak farklı isimlerle çağırıyoruz.

meteoroitler, boyut olarak toz taneciklerinden küçük asteroitlere kadar değişen “uzay kayalarına” diyoruz. bu terim yalnızca uzayda oldukları zaman geçerlidir. çoğu kırılmış ya da patlamış diğer, daha büyük cisimlerin parçalarıdır. bazıları kuyruklu yıldızlardan, bazıları asteroitlerden, hatta bazıları ay'dan ve diğer gezegenlerden geliyor. bazı meteoroidler kayalık, diğerleri metalik veya kaya-metal kombinasyonlarıdır.

meteoroidler dünya'nın atmosferine veya mars gibi başka bir gezegenin atmosferine yüksek hızda girip yandığında, bunlara meteor denir.

dünyaya düşmekte olan meteorlar yerden bakınca bulut gibi gözüküyor:



ve kutsal kuran'da insanların onları buluta benzeteceği şöyle yazmakta:

kuran 52:44. gökten bir parçanın düştüğünü görseler şöyle derler: "üst üste yığılmış bulutlar!"

meteor "gökten düşen" demek değildir. hava olaylarına meteor denir. mesela dolu yağması da bir meteordur. "meteoroloji" de adını buradan alır hatta. meteor en kısa tanımıyla "hava olayı" demektir. kayasal bir yapıya özelleştirilemez.

kimyasal bileşimine göre, atmosfere girişinde farklı renklerde alev alır.
demir yüklü ise sarı,
kalsiyum yüklü ise mor,
sodyum yüklü ise turuncu,
magnezyum yüklü ise turkuaz parlar.

pek tabii atmosfere giriş hızı da değişik renklerde yanmaya sebebiyet verir.

uzaydan dünyaya inen madde, gök taşı. eskiden dünyaya çarpacak diye çok korkardım. hani insanlığın sonunu getirecek falan diye. milyarlarca yıldır getiremedi, bu saatten sonra da çarpmaz. o yüzden beni zerre ilgilendirmiyor meteor. istediği kadar düşsün. hodri meydan. şimdi ben bunu dedikten sonra meteor gerçekten çarpıp sonumuzu getiriyormuş falan.

ayrıca bunu söylemekten bıkmayacağım: rusya'da meteor dünyaya yaklaştığında meteorun yönünü değiştiren bir roket var. inanmazsanız inanmayın.

atmosfer'de toz zerreciklerinin yanmasından meydana gelen gökyüzünde parlayan bir ışıktır.birçok meteor kum tanesinden daha küçüktür.herhangi açık bir gecede her saat birkaç meteor görülebilir.

dünyaya düşen meteorların oluşturduğu krater dağılımını gösteren harita; şimdilik toplam 199 tane...
''''
dip not: nedense foto minnacık görsel simgesi olarak kalmakta ısrar ediyor.

(bkz: göktaşı) senelerce yıldız kaydı kayıyor mu kayacak mi derken o görüntünün atmosferin içine girmeyi başarabilen goktaslari olduğunu öğrendiğimde baya bozulmuştum.

meteor, göktaşı ya da meteoritler; uzaydan dünya atmosferine giren, kimi zaman düşen kimi zaman da düşmeden atmosferde parçalanıp küçülerek, atmosferdeki sürtünmeden kaynaklı yok olan gök cisimleridir. dünyamızın atmosferine her yıl sayıları binleri ve hatta on binleri aşan meteorlar girer. ancak bunların çok büyük kısmı atmosferde yok olur. sürtünme, basınç farkı ve farklı kimyasal etkileşimlerden bir şekilde kurtulup dünyamızın üzerine düşen gök taşlarının sayısı her bir yıl için en fazla 500'ü aşmamaktadır.

meteorlar dünyamızın atmosferine genelde 10-75 km/s hızla girer ancak üstte belirttiğim gibi atmosfere girdikten sonra yer çekiminin de etkisiyle çok büyük kısmı yok olur. devasa büyüklükte gök taşları bulunur ve bunlar atmosferde gözlemlenebilecek kadar büyüktürler. yeryüzünden izlenebilen her sene gerçekleşen meteor yağmurları bulunmaktadır. gerçekleşen bu meteor yağmurları içerisinde en çok bilineni ise perseid yağmurlarıdır.

meteorlar düşerken farklı renkler oluşturur. her meteorun arkasındaki iz kendi iç yapısına ve kimyasal özelliğine göre değişir. gökkuşağı renklerinde ışık yayan meteorlar da dahil olmak üzere, her bir meteor kayması, gök bilimciler ve gökyüzü ile ilgilenen şahıslar için muhteşem bir şölen sunmakta.

accuweather meteorolog dave samuhel, demekte. ayrıca yine aynı bilim insanı şeklinde bir sözü de bulunmaktadır bu konuda.

örneklendirecek olursak, esasında kalsiyum oluşumlu gök taşları mor renk veya menekşe rengi bırakarak kayarken, magnezyumdan oluşan meteorlar ise yeşil renk veyahut deniz mavisi renginde iz bırakarak kayar. meteorun kaydığı esnada ortaya çıkardığı rengi etkileyen tek faktör tabii ki de meteorun maddesinin ne olduğu da değildir. dünya atmosferine giriş hızı da gök taşının arkasında bıraktığı izin rengini değiştirebilir veya etkileyebilir.

amerikan meteoroloji derneği (ams)'e göre, gök taşının atmosferdeki hızı ne kadar yüksekse o kadar parlak ışık görünebilmektedir. amerikan meteoroloji derneği, şeklinde açıklama yaptı.

ayrıca yine meteorolog dave samuhel, senenin en güzel göktaşı yağışlarından biri olan geminid göktaşı yağışı'nın yoğun renkli göktaşları görmeye elverişli olduğu bilinen bir meteor yağmuru olduğunu belirtiyor. geminid yağmurları ise aralık ayı ortalarında en çok belirginleştiği döneme gelmiş olacak. geminid göktaşı yağmurları'nın en çok görülen renkleri ise sarı renk, turuncu renk ve nadir de olsa bazen yeşil renktir.

her yılın ağustos aylarından görülen başka bir meteor yağışı ise perseid göktaşı yağışı olarak adlandırılmıştır. bu meteor yağmuru'nda ise canlı renkleri daha çok görünen, kayan yıldızların görünmesi söz konusudur.



kaynakça:
1 - tr.wikipedia.org/wiki/G%C3%...
2 - www.instagram.com/1uzay.yol...

gök kubbeden içeri giriş yok. çıkışta yok #2702111
sebebini söyleyemiyoruz maalesef.