pro captu lectoris habent sua fata libelli

anlamı 'bir kitabın kaderi,okuyucusunun kapasitesine bağlıdır' veya 'okuyucunun bakış açısına göre kitapların kaderi şekillenir' olan latince sözdür.
ilber ortaylı'nın tekrar dile getirmesi bu sözü türkiye'de daha bilinir* hale getirdi diye düşünüyorum.

latin dilbilimci ve yazar terentionus maurus’a ait olan sözdür.

“ okurun yeterliliğine göre, kitapların kendi yazgıları vardır” şeklinde türkçeye çevirebileceğimiz söz daha sonra çok büyük yazarlar tarafından da alıntılanarak kullanılmıştır.

genelde sadece ikinci kısmı ile alıntılanan söz basit görünen yapısından çok daha derin anlamlar içerir ve bu anlam da okuyan kişiden kişiye değişir. umberto eco bu sözü yorumlarken “ kitaplar kaderlerini okurları ile paylaşır” şeklinde yapmıştır.

walter benjamin de aynı cümleyi alıntılar sonu gelmeyen kütüphane taşımalarının birinde, kitaplarının kendine ait olduğunu gösteren izler arayan yazar bu kitaplar onun kitapları için böyle bir kader yaşadıklarını düşünür.

alberto manguel de aynı sözü alıntılar ve kütüphanesini nasıl bir sistem ile dizeceğine karar verene kadar aylarca beklemek zorunda kalan kitaplarından bu latince sözü kullanarak özür diler.

benim kitaplarım ise benim kitabım olmanın derin pişmanlığı içinde büyük ihtimalle. kendilerine ait geniş, ferah bir alan sağlamadım onlara. alt alta, üst üste yaşayıp gidiyorlar. pek iyi davrandığımda söylenemez, üstleri başları benim aldığım notlarla dolu.

umarım borges’in cennetinde buluştuğumuzda bana bunun hesabını sormazlar.