1.
bir tür fırfırlı yaka.
ortaya çıkışı ve yayılışı batı ve orta avrupa’da rönesans'a; 14. yy ile 16. yy arasına tekabül eder.
ilk çıktığında ceketin veya robanın boyun çevresini kirlenmekten korumak küçük bir fırfırken zamanla takan kişinin omuz genişliği kadar genişlemiş, hatta giderek statü ve zenginlik göstergesi haline gelmişti. nişasta ve tellerle sertleştirilip hem erkek hem de kadınların boyunlarına geçirdikleri ruff yakalar, formları nedeniyle başın dik durmasını sağlar, bu da takan kişiye görünüşte kendinden emin, gururlu ve kibirli bir imaj yüklerdi.
rembrandt, otoportre, 21.8 by 16.3 cm, 1632
aristokratların pek rağbet ettiği ruff yakalar temizlenmesi zor ve pahalı aksesuarlardı. önce çamaşırhanelerde yıkanır, ardından beyaz un, mısır, ve çeşitli tohumlar veya kökler karıştırılarak hazırlanan nişasta içine batırılır, böylelikle ruff yakalar hem temilzenmiş hem de beyaz, kırmızı, mavi, mor renklerle renklendirilmiş olurdu. en çok safranla hazırlanmış olan pembemsi renk tercih edilirdi. yalnızca kraliyet doğumlu kadınların renkli ruff giymelerine izin verilirdi.
federico barocci, urbino 1535 - 1612, "portrait of a gentleman"
rufların kabar kabar şekillendirmelerine gelince, yıkanıp kurutulan yakalar hafif ateşte ısıtılan, başlangıçta tahtadan veya kemikten, 1573’ten sonra demirden yapılmış ütü çubuklarıyla şekillendirilirdi. temizlenmiş, nişastalanmış, şekillendirilmiş yakalar “bandbox” denilen yucvarlak kutular içinde sahibine teslim edilirdi.
burada bir dedikodu vereyim; 1591’de kraliçe elizabeth’in üç keten ruff ve üç keten manşetten oluşan bir set için € 10.10 ödemiş.
1530-1540’larda çok geniş ve yüksek olmayan ruff yakalar 1575 yılına gelindiğinde iyice abartılmış, rüzgarda yüzleri kaplayan ve hatta çeyrek yarda büyüklüğünde geniş ve devasa bir yaka halini almıştı.
bu elbette bir alay ve eleştiri konusu haline de getirildi. aşırılığa karşı çıkan protestanlar abartılı genişlikteki rufflara “araba tekerleği” ismini bile takmışlardı.
michiel van miereveld, dutch, 1567 - 1641- "portrait of a lady with a ruff", 1638
kaynak
kaynak
kaynak
ortaya çıkışı ve yayılışı batı ve orta avrupa’da rönesans'a; 14. yy ile 16. yy arasına tekabül eder.
ilk çıktığında ceketin veya robanın boyun çevresini kirlenmekten korumak küçük bir fırfırken zamanla takan kişinin omuz genişliği kadar genişlemiş, hatta giderek statü ve zenginlik göstergesi haline gelmişti. nişasta ve tellerle sertleştirilip hem erkek hem de kadınların boyunlarına geçirdikleri ruff yakalar, formları nedeniyle başın dik durmasını sağlar, bu da takan kişiye görünüşte kendinden emin, gururlu ve kibirli bir imaj yüklerdi.
rembrandt, otoportre, 21.8 by 16.3 cm, 1632
aristokratların pek rağbet ettiği ruff yakalar temizlenmesi zor ve pahalı aksesuarlardı. önce çamaşırhanelerde yıkanır, ardından beyaz un, mısır, ve çeşitli tohumlar veya kökler karıştırılarak hazırlanan nişasta içine batırılır, böylelikle ruff yakalar hem temilzenmiş hem de beyaz, kırmızı, mavi, mor renklerle renklendirilmiş olurdu. en çok safranla hazırlanmış olan pembemsi renk tercih edilirdi. yalnızca kraliyet doğumlu kadınların renkli ruff giymelerine izin verilirdi.
federico barocci, urbino 1535 - 1612, "portrait of a gentleman"
rufların kabar kabar şekillendirmelerine gelince, yıkanıp kurutulan yakalar hafif ateşte ısıtılan, başlangıçta tahtadan veya kemikten, 1573’ten sonra demirden yapılmış ütü çubuklarıyla şekillendirilirdi. temizlenmiş, nişastalanmış, şekillendirilmiş yakalar “bandbox” denilen yucvarlak kutular içinde sahibine teslim edilirdi.
burada bir dedikodu vereyim; 1591’de kraliçe elizabeth’in üç keten ruff ve üç keten manşetten oluşan bir set için € 10.10 ödemiş.
1530-1540’larda çok geniş ve yüksek olmayan ruff yakalar 1575 yılına gelindiğinde iyice abartılmış, rüzgarda yüzleri kaplayan ve hatta çeyrek yarda büyüklüğünde geniş ve devasa bir yaka halini almıştı.
bu elbette bir alay ve eleştiri konusu haline de getirildi. aşırılığa karşı çıkan protestanlar abartılı genişlikteki rufflara “araba tekerleği” ismini bile takmışlardı.
michiel van miereveld, dutch, 1567 - 1641- "portrait of a lady with a ruff", 1638
kaynak
kaynak
kaynak
devamını gör...