sizin hiç babanız öldü mü

cemal süreya'nın genel sanılanın aksine babası hayattayken yazdığı infial barındıran şiiri.

amma velakin babası sağ olana dahi yaşatır ızdırabı.

öldü diye cevap verilesi soru. başlarım gece gece cemaline de süreyasına da... mezarında ters durasın süreya. böyle şiir mi olur?

ah canım süreya,babam sağ olduğu halde yüreğime oturan şiirdir..

"+babasız nasıl yaşanır bilmiyorum. bilen var mı aranızda?
-kimse bilmez ki beyza. bir an gelir öğreniverir insan. " konuşmasının geçtiği; sadık gürbüz'ün seslendirdiği dallarım yaprak döküyor şarkısının kullanıldığı şu sahneyi hatırlatan soru cümlesi.

babanızın öldüğünü anca babanız olduğunu hissederseniz anlarsınız onun dışında tanımadığın birinin ölmesi gibi bir şey.

sizin hiç babanız öldümü?
benim bir kere öldü kör oldum
yıkadılar aldılar götürdüler
babamdan ummazdım bunu kör oldum"

cemal süreyya

şiirin yazılma nedeniyle ilgili iki ihtimalden söz edilmekte:

1) babasının sevdiği kadınla evlenmesine izin vermemesi sonrasında bu şiiri kaleme aldığı iddia edilir.

2) babasının, cemal süreya'nın istemediği, onaylamadığı bir kadınla evlenmesi sonucunda yazıldığı söylenir.

babasını şiirinde öldürmüştür cemal süreya, babası ise bu şiir yazıldıktan yıllar sonra göçmüştür.

rahmetli babam bir gün erkek evladın babası ölünce birden 10 yaş büyür demişti. kulağımda çınlıyor sözleri. o kadar haklıymış ki.

yüzümden ummazdım bunu kör oldum.
siz hiç sabunluyken ağladınız mı?

diye biten cemal süreya şiiri. lisede duvara şinasi (kalp) yazan sıra arkadaşımı hatırlatmıştır. üniversite için edebiyat çalışmak ayrı, edebiyatı yaşamak ayrıydı. büyüdük, sadece çalışır olduk.

hem de büyümeme fırsat vermeden diye cevap vereceğim soru olan cemal süreya şiiri.

öldü.... yıkamadılar almadılar götürmediler babamı. ben yıkadım, ben omuzladım, mezarına inip ben yerleştirdim yerine babamı.

evet öldü diye yanıtlayacağım şiir.

açıkçası anlatmaya çalıştığı şey ne olursa olsun, bu tür şiirleri sevmiyorum. insanların aşırı hassas olduğu konuları nokta atışıyla bulup kanırtmak bana hoş gelmiyor. adı sanat da olsa...

aynı şekilde anneler günü, babalar günü gibi günler de bence hiç güzel değil. zaten canı acıyan insanların canını daha fazla acıtmaktan fazla bir işe yaradığını bugüne dek görmedim.

ilkokulda bilip bilmeden "anneniz/babanız ne iş yapıyor?" diye soran hocaların yaptığından çok da farklı değil. herkes her an özel duyguları ve bunların bağlı olduğu acılarıyla yüzleşmek zorunda değil.

neyse... bunlar kendi düşüncelerim olduğu için katılmayanlar olacaktır illa ki. onlara da saygı duyarım.

bu şiiri ne zaman okusam ya da duysam, basıyorum küfürü. cemal süreyya'yı ya da şiiri sevmediğimden değil babamı çok sevdiğim için.

neden sonra sakinleşiyorum. kalbime saplanan ok çıkmış oluyor. ne yazmış adam diyorum. nasıl vermiş duyguyu, tam şairliğine şapka çıkarıyorum, bu seferde aklıma şiiri babası ölmeden önce yazdığı geliyor. yine basıyorum küfürü...

bu şiirle aramda sin kaflı ve dalgalı bir ilişki var.

cemal süreya şiiri şöyle:

sizin hiç babanız öldü mü?
benim bir kere öldü kör oldum
yıkadılar aldılar götürdüler
babamdan ummazdım bunu kör oldum
siz hiç hamama gittiniz mi?
ben gittim lambanın biri söndü
gözümün biri söndü kör oldum
tepede bir gökyüzü vardı yuvarlak
şöylelemesine maviydi kör oldum
taşlara gelince hamam taşlarına
taşlar pırıl pırıldı ayna gibiydi
taşlarda yüzümün yarısını gördüm
bir şey gibiydi bir şey gibi kötü
yüzümden ummazdım bunu kör oldum
siz hiç sabunluyken ağladınız mı?

bir de babasıyla tanışması ahirete kalanlar var.

yasarken ölenlerden benim ki. bana yasattiklarini kat ve kat yasamasini istedigim birey. benim acilarimi, uzuntulerimin, aglayarak uyumalarimin umarim 10 mislini sen cekersin.

aylar önce evet...

sizin hiç babanız oldu mu? here we go.

bakın, ölüm üzerinden kasvet keder edebiyatı yapmak başlı başına ahmaklıktır. sözlük formatı bazı şeylere müsaade etmediği için üslubumu yumuşak tutuyorum.yani ölüm edebiyatı ahmaklık iken bunu anne ya da baba ölümü üzerinden yapmak anlarsın ya daha üst bir kaypaklık. bu gibi durumlar fecri ati'nin sanata bakışı gibi şahsi ve muhteremdir. eşrafa acınızı satmayın.
haybeden sallamıyorum. ikiliyi kaybedeli çok oldu.

cemal süreya'nın babası ölmeden yıllar evvel yazdığı şiirdir. yarım kalmışlığı hissettiriyor, babayla olan sonu gelmeyen kavgaların geliyor aklına. ona kızdığın anlar, onun sana kızdığı anlar, ilk yaran, ilk öfken, yumruklarını sıktığın ilk an...

sizin hiç babanız öldü mü?
benim bir kere öldü kör oldum
yıkadılar aldılar götürdüler
babamdan ummazdım bunu kör oldum
siz hiç hamama gittiniz mi?
ben gittim lambanın biri söndü
gözümün biri söndü kör oldum
tepede bir gökyüzü vardı yuvarlak
söylelemesine maviydi kör oldum
taşlara gelince hamam taşlarına
taşlar pırıl pırıldı ayna gibiydi
taşlarda yüzümün yarısını gördüm
bir şey gibiydi bir şey gibi kötü
yüzümden ummazdım bunu kör oldum
siz hiç sabunluyken ağladınız mı?