talip apaydın

yücel'in çiçekleri'nden sadece biri; eğitimci yazar.

1926'da polatlı'ya bağlı ömerler köyünde doğar. gençliği cephelerde geçen bir çiftçinin oğludur. babası ibrahim onbaşı, suriye cephesinde hayatını kurtaran subayın adını vermiştir oğluna...

1938'de beypazarı ilkokulu'nu bitirdikten sonra; babasının topraklarında yarıcı olarak çalıştığı büyük toprak sahibi emin sazak'a çok yalvarır "ağam ayağını öpeyim beni okut, allah içki içmek dahil günahlarını bağışlasın" diye. ama cevap olumsuz olur. nihayet sınava girerek çifteler köy enstitüsü'ne kaydolur. 1943'te burayı bitirdikten sonra hasanoğlan'a yüksek köy enstitüsüne gider. 1946'da buradan da mezun olduktan sonra cılavuz köy enstitüsü'ne öğretmen olarak gider. yedi ay görev yaptıktan sonra da, köy enstitülerinde göreve başlayan tüm hasanoğlan mezunlarıyla beraber askere alınır, sakıncalı piyade çavuş olarak 2,5 yıl askerlik yapar. dönüşünde de eski görevine dönemez; tokat almus'a gezici başöğretmen olarak atanır. 1952'de ilk kitabı olan bozkırdaki günler yayınlanır.

gazi eğitim enstitüsü'nü bitirdikten sonra müzik öğretmeni olarak turhal'da, amasya ilköğretmen okulu'nda ve ankara bahçelievler ortaokulu'nda görev yaptıktan sonra 1979'da bakan müşaviri olarak emekli olur. bu yıllarda; varlık ve yeni ufuklar gibi dergilerde yayınladığı öykülerin üstüne romanlar yazmaya da başlar. ilk romanı olan sarı traktör'ü ortakçılar, yoz davar, yarbükü gibi, doğup büyüdüğü eskişehir köylerinde geçen ve köylülerin sorunlarına (toprak-su kavgaları, ağa-yarıcı ilişkileri, enstitü mezunu öğretmenlerin yaşadığı sıkıntılar, makinalaşma vs) eğilen romanları; birçok köy enstitülünün eserleri gibi kemal tahir'ce küçümsenir. "köy dediğin dört kerpiç duvar, ne olayı olacak" diyen, on yılda hapiste yattığı köylüleri ömrünün çoğunu onlarla geçirmiş bu genç yazarlardan iyi tanıdığını ifade eden kibirli kemal tahir'in, köylüleri gayet iyi tanıyan orhan kemal'le tartışmasında bulunan diğer üç romancıdan biridir talip apaydın (diğerleri fakir baykurt ve mahmut makal)*. ayrıca toz duman içinde/vatan dediler serisiyle de kurtuluş savaşı'ndaki köylüleri inceler.

birçok arkadaşı gibi ören'deki sunar sitesi'nin sakinlerinden olan talip apaydın; eylül 2014'te ankara'da vefat etti. geride eserleri kalarak...

hamiş: bu girdiyi girerken apaydın'ın otobiyografik metni "akan sulara karşı" ve fakir baykurt'un otobiyografisinin son cildi olan dost yüzleri'ndeki portreden faydalanılmıştır.

*: bu enteresan tartışma "beş romancı tartışıyor" başlığı altında pazar postası dergisinde yayınlanmış, bilahare tam metin 1960'da basılmış. bugüne hiçbir baskısı kalmayan eserden kısa bir part 2015'te t24'te yayınlanmıştır; kemal tahir egosu içerir.

devamını gör...

(7) (2)