tanrı olmak zor iş

bir arkadi strugatski ve boris strugatski romanıdır.

tanrı olmak gerçekten zor bir iş olmalı; milyarlarca insanla uğraş, çiçekle, böcekle uğraş, sana isyan edenlerle uğraş... sürekli bir yalvarma yakarma ya da isyan ve itiraz dalgaları arasında koca evrenin dur durak bilmeyen devinimini yönetmeye çalış. gerçekten zor iş. hele de aslında tanrı değilsen.

insanları tanrı olduğuna inandırmanın uygulanabilir bir yolu var elbette. zor, meşakkatli ama eğer bu zor görevi yapmaya gönüllü iseniz denenmeye değecek bir yöntem: zaman yolculuğu.

zaman yolculuğu hala mümkün görünmediği için şöyle bir yöntem de denenebilir: bizim gezegenimizin geçmiş zamanlarını yaşayan bir gezegene yapılacak gezegenler arası bir yolculuk.

başka gezegenlerdeki hayatın bizimkinden daha üstün, daha adaletli, teknolojik olarak daha gelişmiş olması gerektiğine koşullandık ama böyle bir kesinlik yok. diğer gezegenlere bizim çoktan aşmış olduğumuz dönemleri yaşıyor olabilir.

mesela arkanar krallığı. bu krallık dünyanın küsmen çözmeyi başardığı sorunlarla baş etmeye çalışırken don rumata da dünyadan gelmiş bir gözlemci olarak sahip olduğu bileği birikimi ile bu krallığın aydınlarını kurtarmak için kolları sıvar ama önce kendisi ile ilgili sorunları çözmesi gerekecektir.

kitap aslında biraz 1984'ten biraz da mülksüzlerden esintiler taşır. kitabı sürükleyici kılan şey kanımca anton karakteridir. yoksa strugatski kardeşlerin anlatım tekniği olarak diğer eserlerinden daha geridedir. faşizan polis devleti uygulamaları vesaire bunlar alışık olduğumuz kurgular ama kurgunun bu kitapta biraz daha zenginleştirilmiş olduğunu görüyoruz. bilim adamlarının, doktorların, sanatçıların ve benzeri yaratıcı meslek gruplarının tabiri caizse av haline dönüştüğü bir dünya var arkanar'da... işte anton burada vicdan muhasebesi kartı ile devreye giriyor. zorbaların arasında zorbalığı hazmedemeyen bir adam olarak karşımıza çıkıyor. bir de kendi içsel çatışmaları ve saklaması gereken gerçekler var. bu arada baskıcı yönetim yüzünden halkın gösterdiği bir tutum var ki, gerçek dünyada da durum kitaptakinin aynısı. bir yanda tüm olanlar karşısında içten içe karşı çıkmak isteseler dahi çeşitli sebeplerden ötürü susanlar, diğer yanda bu deliliğe övgü düzenler. yani toplumun şirazesi kaymış. ahı gitmiş vahı kalmış. yani yaşayabilmek adına sergilenen bir boyun eğişin sert bir örneğidir arkanar toplumu. sanırım size başka toplumları anımsatmıştır bu durum * yok birbirimizden farkımız hepimiz bu evrenin çocuklarıyız*

kitapla ilgili çok fazla ipucu vermek istemem ama cidden okunasıdır. zaten noon evrenine dair olan tüm kitaplar okunasıdır benim gözümde onlar arasında bir ayrım gözetmem. kurgu kitapların, baskıcı yönetim ve dizayn edilen toplum analizlerini seviyorsanız bu kitabı da seversiniz diye düşünüyorum. anton'u ise daha çok seversiniz.