1.
osmanlı devleti'nde batıdan geri kalınmışlığı önlemek için çalışmaların başladığı 19. yüzyılda hem müslüman hem de hristiyan tebaanın haklarını düzenleyen fermandır. gülhane hattı hümayunu olarak da bilinir.
devamını gör...
2.
tanzimat fermanı, 3 kasım 1839'da sultan abdülmecid döneminde hariciye nazırı koca mustafa reşid paşa tarafından okunmuştur. gülhane parkı'nda okunması nedeniyle gülhane hatt-ı şerifi (padişah yazısı), gülhane hatt-ı hümâyûnu veya tanzimât-ı hayriye (hayırlı düzenlemeler) olarak da anılır. bu fermânla devlet kendisini yenilemesi gerektiğini söylemiştir. fransız ihtilâli ile osmanlı ülkesinde aydın kişiler ve yeni fikirler oluşmaya başlamıştır. özellikle meşrui yönetim yanlısı aydınların baskıları, yapılan ıslahatların kalıcı olması fikri ve fransız ihtilâli ile ülkeye giren milliyetçilik fikirlerinin olumsuz etkilerinden kurtulmak amacı ile 3 kasım 1839 tarihinde gülhane parkı'nda ilan edilmiştir. bu nedenle fermanın diğer bir adı da gülhane-i hattı hümâyûnu'dur.
osmanlı devleti'nde hâriciye nâzırı mustafa reşid paşa’nın 3 kasım 1839 tarihinde okuduğu gülhâne hatt-ı hümâyûnu ile başladığı kabul edilen tanzimat hareketi, görünen yüzüyle devlet işlerinde bozulan düzeni yeni baştan tesis etme amacındaydı. ancak askerî, mülkî ve hukukî alanda hayata geçirilen reformlar, bir siyasî düzen değişikliğinden öteye geçmiş, türk düşünce sisteminde de köklü bir değişmeye zemin hazırlamıştır.
osmanlı devleti'nde hâriciye nâzırı mustafa reşid paşa’nın 3 kasım 1839 tarihinde okuduğu gülhâne hatt-ı hümâyûnu ile başladığı kabul edilen tanzimat hareketi, görünen yüzüyle devlet işlerinde bozulan düzeni yeni baştan tesis etme amacındaydı. ancak askerî, mülkî ve hukukî alanda hayata geçirilen reformlar, bir siyasî düzen değişikliğinden öteye geçmiş, türk düşünce sisteminde de köklü bir değişmeye zemin hazırlamıştır.
devamını gör...
3.
tanzimat fermanı, laik kurumların toplumda yayılmasını ve tebaa'nın güvencesini padişaha değil de kanunlara bağlaması nedeniyle önemlidir. ayrıca bu ferman ile, kimsenin yargısız cezalandırılamayacağı ve mülküne el koyulamayacağı hükmü getirilmiştir.
devamını gör...
4.
3 kasım 1839'da okunan fermandır. sultan abdulmecit döneminde hariciye nazırı koca mustafa reşid paşa tarafından gülhane parkında okunmuştur.
"batılılaşmanın ilk somut adımı" olarak kabul edilen fermandır.
bütün memurların şimdiki halde, yeterli maaş alamayanlar var ise, onlar dahi düzenleneceğinden, şer’en yasak olup mülkün bozulmasının büyük sebeplerden olan rüşvet kötülüğünün bundan sonra ortadan kaldırılmasının dahi bir güçlü kanun ile sağ-lanmasına bakılsın.
ve bu açık durum eski usulü tamamen değiştirip yenilemek demek olacağından, işbu irade-i şahanemiz dersaadet (başkent, istanbul) ve bütün osmanlı memleketlerimiz ahalisine duyurulacağı gibi, dost devletlere dahi bu usulün inşaallahu taala sonsuza kadar var olacağına şahid olmak üzere istanbul’da bulunan bütün sefirliklere dahi resmen bildirilsin.
hemen rabbimiz taala hazretleri cümlemizi muvaffak buyursun ve bu tesis edilen kanunların aksine hareket edenler, allahu taala hazretlerinin lanetine mazhar olsunlar ve ilelebed felah bulmasınlar
amin.
3 kasım 1839
"batılılaşmanın ilk somut adımı" olarak kabul edilen fermandır.
bütün memurların şimdiki halde, yeterli maaş alamayanlar var ise, onlar dahi düzenleneceğinden, şer’en yasak olup mülkün bozulmasının büyük sebeplerden olan rüşvet kötülüğünün bundan sonra ortadan kaldırılmasının dahi bir güçlü kanun ile sağ-lanmasına bakılsın.
ve bu açık durum eski usulü tamamen değiştirip yenilemek demek olacağından, işbu irade-i şahanemiz dersaadet (başkent, istanbul) ve bütün osmanlı memleketlerimiz ahalisine duyurulacağı gibi, dost devletlere dahi bu usulün inşaallahu taala sonsuza kadar var olacağına şahid olmak üzere istanbul’da bulunan bütün sefirliklere dahi resmen bildirilsin.
hemen rabbimiz taala hazretleri cümlemizi muvaffak buyursun ve bu tesis edilen kanunların aksine hareket edenler, allahu taala hazretlerinin lanetine mazhar olsunlar ve ilelebed felah bulmasınlar
amin.
3 kasım 1839
devamını gör...
5.
1856'da yayınlanacak olan ıslahat fermanı'nın ateşini fitilleyen batılılaşmanın ilk resmi adımlarından biridir.
devamını gör...
6.
ferman padişahın ey dost, para gayrimüslimlerdedir temasının devleti aliyedeki yansımasını anlatan ferman.
devamını gör...
7.
3 kasım 1839 tarihinde dönemin padişahı 2. mahmut ve sadrazamı(veziriazam) mustafa reşit paşa tarafından istanbul gülhane parkı'nda ''gülhane hatt-ı hümayunu'' adıyla ilan edilen, osmanlı'daki "resmi batılılaşmanın ilk somut adımı" olarak kabul edilen ünlü fermandır. bu fermana göre başta müslümanlar ile gayrimüslimler arasındaki bütün ayrımlar olmak üzere bütün ayrımlar ortadan kaldırılacak, mahkeme kararı olmadan hukuki bir işlem yapılamayacak ve her osmanlı vatandaşı, kanun önünde eşit sayılacaktır. tanzimat fermanı; osmanlı imparatorluğu'na anayasacılığı, vatandaşlığı, hukukun üstünlüğünü ve vatandaşların kanun önünde eşitliği gibi modern dünyanın erdemlerini getirmiştir.
tanzimat fermanı, osmanlıcılık fikir akımının siyasete yansıması olup devamında ibrahim şinasinin liderliğinde tanzimat dönemi edebiyatını da getirmiştir.
tanzimat fermanı, osmanlıcılık fikir akımının siyasete yansıması olup devamında ibrahim şinasinin liderliğinde tanzimat dönemi edebiyatını da getirmiştir.
devamını gör...