türklerden filozof çıkmamasının nedenleri

yaşayan türk felsefe profesörü, teoman duralı'nın yatkınlık olarak yorumladığı konu. fikirlerini de şu sekilde açıklıyor; ''bizim felsefeye yatkınlığımız yok. üç aşağı beş yukarı, sıfıra sıfır elde var sıfır" ve ekliyor;
"kitaplarımı gömseydim daha iyi olurdu. hiçbir etkisi sonucu olmamıştır, olacağı da yok."

ilgili içerik

(bkz: teoman duralı)

mersinli cihangir kennedy 'yi duymadınız sanırım.

'ben anlattım kimse anlamadı' diyor teoman duralı.. ancak bu ropörtajın tamamı izlenirse bambaşka bir noktaya dikkat çekiyo ki aslında bu ropörtaj teoman duralı hakkında bize bir çok bilgi veriyo.

duralı hocayı 'kitaplarımı gömseydim daha iyiydi' sözünü söylemeye iten dil devrimidir. aslında örtük olarak bunu söylüyo. sahip olduğumuz dil geleneği ve bunun bağlamındaki kültürümüzün üzerine bugünü inşa edebilme potansiyelimiz ortadan kalkmış durumda dil devrimiyle. aynı şekilde dil ile geride kalan medeniyet ya da kültür tasavvurunu sıfırdan yeniden inşa etmek zorundayız. batılı standartlara uygun bir kültür inşa etmeye çalışıyoruz ancak dil değişse de insan tam olarak değişememekte. bu arada sıkışmışlık hali, anlam kaybının sebebidir. teoman hocanın yazmış olduğu klasik türk-islam kültürü üzerine döşenmeye çalışılan modern bilim, felsefe ve medeniyet tasavvurlarının hiçbiri, bu sebepten dolayı, yani 'dile olan yabancılık' sebebiyle karşılık bulamamakta. zannediyorum bu geçen senenin ropörtajıydı ve duralı hoca bunun yeni yeni farkına varıyo..

sen ne diyorsun dostum bu ülkenin yarısından fazlası filozof. sokağa çık bak her yer filozof.

ıonna kuçuradi var ya.

çok basit aslında. türkler düşünmüyor. düşünene deli damgası yapıştırıyorlar.

çok çıktı aslında da, ya kelle gitti, ya ipte sallandılar, ya derileri yüzüldü...ya isyancı dediler, ya haydut, ya bölücü...
pir sultan abdal
nesimi
bektaşi
hallacı mansur
şems-i tebrizi
vs vs vs

bizde düşünenler yok değil aslında. birinci daireyi alan ikinciyi, ikinciyi alan üçüncüyü düşünür. biraz parayı bulan, birazını daha hatta sonrasında çok daha birazını düşünür. müdür olan genel müdürlüğü, rezil olan en rezilliği düşünür efendim. bunların tamamı yaşamın güncel filozoflarıdır. hayatı sorgulayanlar, iyiliği düşünenler ise salaktırlar.

bir yazar "bugünü inşa edebilme potansiyelimiz ortadan kalkmış durumda dil devrimiyle. " demiş. peki, koca 600 yüz yıl o dil devrimi öncesi dönem kimleri filozof yaptı? bazılarının saydığı insanlar türk bile değil türk sanıyorlar. dil değişmedi ! değişen şey harf'dir. yoksa yunus emre'yi anlayamazdık. hala bu aşamada bu açıklamaları yapıyor olmamız da bu eğitim sisteminin halini seriyor ortaya.

biz filozof hakkımızı imamlarda kullandık.
kota bitti!

"çok düşünme kafayı bozarsın"
(bkz: türk halkı)

çıkmadı denemez belki çıktı ama göçebe yaşanan uzun yıllar nedeniyle düşünceleri eserlestirilemedi.mesela filozof çıkarmamış bir toplumda orhun yazıtları gibi yüksek fikirler,görüşler,öğütler bulunan bir metin olmazdı.belli ki rastgele yaşanmamış birşeyler üzerine düşünülmüş ilkeler belirlenmiş.

ne gerek var.

bir konuda fikir belirtince ''boş boş konuşup ,felsefe yapma'' deniliyor. felsefenin "boş yapmak" zannedildiği bir ülkeden filozof çıkmaması gayet normal geliyor.

bizden 1 çıkar ama pir çıkar.

bizde aysonunu nasıl getiricezden başka şey düşünülemediğinden filozof çıkmamıştır. şu sıra popüler olan chucky kılıklı atakan'dan bahsetmiyorum bile.

özgürce içki bile içemeyen insanlardan varlık üzerine düşünmelerini bekleyemezsiniz.

düşünceyi geliştirecek bir ortam veya düşünce diye bir şey var mı?
aşağılamak için söylemiyorum yalnızca ne kadar acınası onu belirtmeye çalışıyorum.
okullarda çocuklara ezber öğretiliyor ama nasıl düşünecekleri öğretilmiyor.
ot gibiyiz hepimiz. ağzımızdan salyalar aka aka yemek yiyip, sabah kalkıp işe/okula gidiyoruz. önümüze yığılan tonla iş ve ezberi bitirmeye çalışıyoruz. akşam bi markete uğrayıp hazır gıdalarla açılığımızı bastırıyoruz. *gece uyumadan önce de telefona bakıyoruz, gün bitiyor.
keşke her şey daha farklı olsa.

nasıl yok?
(bkz: yıldız tilbe)

çarpım tablosu ile başlayan ezberci eğitim üniversitede bol bol filozof ismi , fizik formülü , ekonomik model ezberleyip bunların kağıda dökülmüş halinin eğitmenlerce alkışlanması ile nihayete ermektedir.

cumhuriyetin ilk yıllarında yüzde doksanı okuma bile bilmeyen halkı acilen eğitmek gerekliliği sebebi ile başlayan ezberci sistem hâlâ devam etmektedir .

en iyi ezberi yapan iyi üniversiteye girmekte , en iyi ezberi yapanın en iyi ezberi yapanı yüksek not ortalaması ile mezun olup akademik olup öğrenci yetiştirmektedir.

bu sistem ile yetişmiş insanlardan yoruma dayalı aklî bir çıkarım beklemek gerçekçi değildir .