vahabilik vs dürzilik

bu ikisi de güya aynı dinden çıkmış. yüz yıllarca nelerle uğraşmışlar. bir de, haftagün dokuz isyan ederler. ikisi de dini olarak ilginç ilginç işleri var.

ama osmanlı nın hatası. bunları komşu yapacaktı. başına da arnavutları jandarma diye dikecekti. arnavuttan iyi zaptiye olur. zaten son büyük padişah olan da 2.mahmut, vahabilerin üzerine arnavutları salmış. en ünlü arnavutlar tosun paşa (filmdeki) ve bonapart ahmet ağa dır. arnavut yiğitlerin yakaladığı vahabileri gezdire gezdire beş yılda istanbul a getirilmiş. sultan 2. mahmut burada yazmayacağım şeyler söyleyip, istanbul un farklı yerlerinde asmış. her kapı ve meydanda birini.

öne çıkan olaylar:
1803–1804: vahabiler mekke ve medine’yi ele geçirdi.
1801: kerbela’ya saldırarak şii kutsal mekânlarını tahrip ettiler.
1811–1818: osmanlı, mısır valisi kavalalı mehmet ali paşa’yı göndererek vahabi emirliği’ni yıktı.
direnişin devamı: 1902’de riyad’ın yeniden alınmasıyla suudî hanedanı tekrar yükseldi.

1895–1896: süveyde kışlası’nda osmanlı askerleriyle çatışmalar başladı. havran seyyar kolordusu iki kez bölgeye harekât düzenledi.
1909–1910: atıraş kabilesi liderliğinde osmanlı’ya karşı büyük isyan. 35 taburluk osmanlı ordusu havran’a girdi, nüfusun %10’u öldü, 2.000 kişi esir alındı.
sonuç: dürzîler sürgün edildi, silahları toplandı, zorunlu askerlik ve vergi uygulamaları başladı.

türkçedeki '' dürzülük yapma'' deyimi bu dürzilerden gelmiş olabilir. siyasi gelişmeler olmasa dürzi ne demek bilmeyecektık kı keşke bilmeseydık.