zindandan mehmet'e mektup

şair necip fazıl'ın türk yazınının büyük ustalarından olduğunun kanıtı niteliğindeki şiirlerinden sadece biri.
kendisini sevenler, sevmeyenler, yüceltenler, aşağılayanlar... bilemem.
fakat kuşkusuz ki şiir denen şu incelikli sanatın büyük ustalarındandır kendisi.

***

zindan iki hece, mehmed'im lâfta!
baba katiliyle baban bir safta!
bir de, geri adam, boynunda yafta...
halimi düşünüp yanma mehmed'im!
kavuşmak mı? .. belki... daha ölmedim!

avlu... bir uzun yol... tuğla döşeli,
kırmızı tuğlalar altı köşeli.
bu yol da tutuktur hapse düşeli...
git ve gel... yüz adım... bin yıllık konak.
ne ayak dayanır buna, ne tırnak!

bir âlem ki, gökler boru içinde!
akıl, olmazların zoru içinde.
üstüste sorular soru içinde:
düşün mü, konuş mu, sus mu, unut mu?
buradan insan mı çıkar, tabut mu?

bir idamlık ali vardı, asıldı;
kaydını düştüler, mühür basıldı.
geçti gitti, birkaç günlük fasıldı.
ondan kalan, boynu bükük ve sefil;
bahçeye diktiği üç beş karanfil...

müdür bey dert dinler, bugün 'maruzât'!
çatık kaş.. hükûmet dedikleri zat...
beni allah tutmuş, kim eder azat?
anlamaz; yazısız, pulsuz, dilekçem...
anlamaz; ruhuma geçti bilekçem!

saat beş dedi mi, bir yırtıcı zil;
sayım var, maltada hizaya dizil!
tek yekûn içinde yazıl ve çizil!
insanlar zindanda birer kemmiyet;
urbalarla kemik, mintanlarla et.

somurtuş ki bıçak, nâra ki tokat;
zift dolu gözlerde karanlık kat kat...
yalnız seccâdemin yününde şefkat;
beni kimsecikler okşamaz mâdem;
öp beni alnımdan, sen öp seccâdem!

çaycı, getir, ilâç kokulu çaydan!
dakika düşelim, senelik paydan!
zindanda dakika farksızdır aydan.
karıştır çayını zaman erisin;
köpük köpük, duman duman erisin!

peykeler, duvara mıhlı peykeler;
duvarda, başlardan, yağlı lekeler,
gömülmüş duvara, baş baş gölgeler...
duvar, katil duvar, yolumu biçtin!
kanla dolu sünger... beynimi içtin!

sükût... kıvrım kıvrım uzaklık uzar;
tek nokta seçemez dünyadan nazar.
yerinde mi acep, ölü ve mezar?
yeryüzü boşaldı, habersiz miyiz?
güneşe göç var da, kalan biz miyiz?

ses demir, su demir ve ekmek demir...
istersen demirde muhali kemir,
ne gelir ki elden, kader bu, emir...
garip pencerecik, küçük, daracık;
dünyaya kapalı, allaha açık.

dua, dua, eller karıncalanmış;
yıldızlar avuçta, gök parçalanmış.
gözyaşı bir tarla, hep yoncalanmış...
bir soluk, bir tütsü, bir uçan buğu;
iplik ki, incecik, örer boşluğu.

ana rahmi zâhir, şu bizim koğuş;
karanlığında nur, yeniden doğuş...
sesler duymaktayım: davran ve boğuş!
sen bir devsin, yükü ağırdır devin!
kalk ayağa, dimdik doğrul ve sevin!

mehmed'im, sevinin, başlar yüksekte!
ölsek de sevinin, eve dönsek de!
sanma bu tekerlek kalır tümsekte!
yarın, elbet bizim, elbet bizimdir!
gün doğmuş, gün batmış, ebed bizimdir!

***

nedense "zidane'dan mehmet'e mektuplar" şeklinde okuduğum necip fazıl şiiri.

zindandan mehmed'e mektup

zindan iki hece, mehmed'im lâfta!
baba katiliyle baban bir safta!
bir de, geri adam, boynunda yafta...
halimi düşünüp yanma mehmed'im!
kavuşmak mı? belki... daha ölmedim!

avlu... bir uzun yol... tuğla döşeli,
kırmızı tuğlalar, altı köşeli.
bu yol da tutuktur hapse düşeli...
git ve gel... yüz adım... bin yıllık konak.
ne ayak dayanır buna, ne tırnak!

bir âlem ki, gökler boru içinde!
akıl, olmazların zoru içinde.
üstüste sorular soru içinde:
düşün mü, konuş mu, sus mu, unut mu?
buradan insan mı çıkar, tabut mu?

bir idamlık ali vardı, asıldı;
kaydını düştüler, mühür basıldı.
geçti gitti, birkaç günlük fasıldı.
ondan kalan, boynu bükük ve sefil;
bahçeye diktiği üç beş karanfil...

müdür bey dert dinler, bugün 'maruzât'!
çatık kaş.. hükûmet dedikleri zat...
beni allah tutmuş, kim eder azat?
anlamaz; yazısız, pulsuz, dilekçem...
anlamaz; ruhuma geçti bilekçem!

saat beş dedi mi, bir yırtıcı zil;
sayım var, maltada hizaya dizil!
tek yekûn içinde yazıl ve çizil!
insanlar zindanda birer kemmiyet;
urbalarla kemik, mintanlarla et.

somurtuş ki bıçak, nâra ki tokat;
zift dolu gözlerde karanlık kat kat...
yalnız seccâdemin yününde şefkat;
beni kimsecikler okşamaz mâdem;
öp beni alnımdan, sen öp seccâdem!

çaycı, getir, ilâç kokulu çaydan!
dakika düşelim, senelik paydan!
zindanda dakika farksızdır aydan.
karıştır çayını zaman erisin;
köpük köpük, duman duman erisin!

peykeler, duvara mıhlı peykeler;
duvarda, başlardan, yağlı lekeler,
gömülmüş duvara, baş baş gölgeler...
duvar, katil duvar, yolumu biçtin!
kanla dolu sünger... beynimi içtin!

sükût... kıvrım kıvrım uzaklık uzar;
tek nokta seçemez dünyadan nazar.
yerinde mi acep, ölü ve mezar?
yeryüzü boşaldı, habersiz miyiz?
güneşe göç var da, kalan biz miyiz?

ses demir, su demir ve ekmek demir...
istersen demirde muhali kemir,
ne gelir ki elden, kader bu, emir...
garip pencerecik, küçük, daracık;
dünyaya kapalı, allaha açık.

dua, dua, eller karıncalanmış;
yıldızlar avuçta, gök parçalanmış.
gözyaşı bir tarla, hep yoncalanmış...
bir soluk, bir tütsü, bir uçan buğu;
iplik ki, incecik, örer boşluğu.

ana rahmi zâhir, şu bizim koğuş;
karanlığında nur, yeniden doğuş...
sesler duymaktayım: davran ve boğuş!
sen bir devsin, yükü ağırdır devin!
kalk ayağa, dimdik doğrul ve sevin!

mehmed'im, sevinin, başlar yüksekte!
ölsek de sevinin, eve dönsek de!
sanma bu tekerlek kalır tümsekte!
yarın, elbet bizim, elbet bizimdir!
gün doğmuş, gün batmış, ebed bizimdir!

(1961)


|necip fazıl kısakürek

necip fazıl'ın 3+2 mısra şeklinde çarpıcı üslubu ve anlatımıyla yazılmış sağlam şiiri.

çok çok sevdiğim şiir

ömer karaoğlu'ndan da dinlemek lazım:

üstadın kendi sesinden dinlenmesi gerektiğini düşündüğüm güzel bir şiiri..

askerlik yaptığım sırada kavga ettiğim için disiplin koğuşuna gönderildiğimde* aklımda dönüp duran şiir. özellikle ilk iki mısrası.