a bronx tale

henüz başlığının açılmamış olması şahsımı derinden yaralamış, 7.8 ımdb puanıyla robert de niro'nun yönetmenliğini yaptığı ilk filmdir.

konusuna geçmeden önce, klasik bir italyan mafyası filmidir. eğer bu klişeyi sevmeyen bir insansanız dilerseniz izlemekle vakit kaybetmeyin. eğer bizim gibi normal insancıklardansanız tavsiye edebilirim.

filmi, daha kült ve kaliteli italyan mafya filmleri varken ön plana çıkaran şey ise atmosferidir. klasik italyan mafya filmlerindeki* aşırı kasvetli hava yoktur. daha çok sokağa yönelik bir filmdir. aradaki fark, kurtlar vadisi'nin ilk 2 sezonu ve son 2 sezonu arasındaki fark gibidir. mafyayı bir avuç, karun kadar zengin kodamanin gözünden değil de o ortamda yetişen sıradan bir çocuğun gözünden anlatır.

filmin konusuna gelirsek, bronx isimli pis bölgenin, italyanların yoğunlukta yaşadığı bir muhitinde geçer.

robert de niro'nun oynadığı lorenzo anello isminde bir abimiz vardır. bu adam yesilcam'daki fakir ama gururlu tiplemesinin birebir karşılığıdır. hemen herkesin suç ile bir şekilde ilişkili olduğu muhitte kendisi namusuyla otobüs şoförlüğü yaparak ailesini gecindirir ve özellikle oğlu calogero anello'yu pislikten uzak yetiştirip adam etme peşindedir.

peşindedir peşinde olmasına ama calogero zıpır bir çocuktur. mahalledeki mafya takımına sürekli özentiyle bakar. özellikle de bu mafyanın lideri sonny lospeccio'ya.. öyle bir hayranlik besler ki gününün yarısı, sonny'nin dikkatini çekmeye çalışmakla gecer.

tahmin edeceğiniz üzere nihayetinde bu çabası başarılı olur. bir gün sonny, mahallede adamın tekini vurur ve olayın en büyük görgü tanığı da küçük yaştaki calogero'dur. sonny adamı vurduktan sonra olay yerini terk ederken etrafını kolaçan eder ve calogero'yu ilk defa burada fark eder. olayın akabinde bölgeye polisler gelir ve küçük calogero'ya bazı sorular sorulur. calogero ise tabi ki sonny'yi ispitlemez. çünkü sonunda, yıllardır hayranlık beslediği bu adamın gözüne girme şansını yakalamıştır.

hikaye bunun üstüne kurulur ve sonrasında olaylar gelişir.

robert de niro'nun yönetmen olarak da gayet güzel kotardığı 1993 abd yapımı filmdir.
mafya temalıdır ancak klasik mafya filmlerinden değildir. gerçi özellikle scorsese imzalı hollywood yapımı mafyatik filmleri de yalın insan ilişkilerini merkeze alması açısından önemsiyorum. gündelik hayatın hepimizi kılıktan kılığa sokan karmaşık yapısı orada yoktur. insanların seçimleri ve bu seçimlere bağlı maruz kaldıkları sonuçlar net ve belirgindir. suç ve şiddet dünyası bağlamında da olsa insani erdemlerin bir noktada soyutlaşıp yalnızlaşan acı gerçeği, bu gibi filmlerin en nihai özü, acı gerçeğidir. yani bunların olayı, biraz da bu. tabii suç ve şiddet diyorsak da nasıl bir düzenin işleyişi ve korunumu adı altında bu kavramların tanımlanabildiği de tartışmalı biçimde ucu açık bırakılan konulardır. ne yazık ki yerli sektörümüzde bunlar çok yanlış anlaşılmış şeyler ve modern kara murat versiyonlarının çok da ötesine gidemeyen sığ işlerden ibaret.

filme dönecek olursak, bronx'taki bir italyan mahallesinde küçük bir çocuk, çok doğal biçimde o mahallede sosyal bir karşılığı olan ve saygı gören bir mafya liderini örnek almıştır. daha korunaklı bir yaşamı tercih eden babası ise kendi anlayışına uygun bir yaşamı benimseyip çocuğunun da bu sınırların dışına çıkmasını istemez. ancak baba karakterimiz, bunu yaparken salt despot ve sınırlayıcı biri de değildir. çocuğun büyüme süreci boyunca karşısındaki bu iki asli figürden de çok önemli şeyler öğrendiğini ve bir bakıma kendine özgü bir sentezleme yaptığını görüyoruz.
öte yandan filmin ırkçılık konulu yan hikayesi ise film ilerledikçe yavaş yavaş filmin odağına oturur. önyargılar, sebepsiz düşmanlık, gelenekselleşen öğrenilmiş kötülük ve bunun nesilden nesile sorgusuz aktarımı gibi çok önemli konulara da benzerlerinden farklı olarak temas eder. de niro'nun yönetmenlik objektifi, dönemin ve sokağın ruhunu yansıtmada oldukça başarılı ve keyifli. kundaklama sahnesinde james brown'ın "it's a mans world"ünün girmesi ise müthiş şık bir dokunuş olmuştur ki film boyunca fonda akıp giden müziklerin hepsi birbirinden lezzetli olup soundtrackine de eyvallah çektiren, ortalamanın biraz üzerinde bir filmdir.

100 kere izlesem bıkmayacağım filmlerden bir tanesidir. ırkçılık, yoksulluk ve illegal işlere meyilli gençlerin çektiği sıkıntılara değinir. sadece robert de niro değil, chazz palminteri de oyunculuk olarak döktürmüştür bu filmde.