buğday

tek yıllık otsu bir bitki olup bizim milletin çok tükettiği bir ürün olup anavatanı anadolu, iran, kafkasya'dır. tarihte avcılıktan tarım toplumuna geçişin önemli bir aşamasıdır.

alkol yapımında da kullanılan gıda maddesi.

çimlendirmesi ve filizendirmesi sağlığa faydalı bitki.

türkiye'de en çok üretilen tarım ürünü ve temel besin maddelerinden biri. ülkemizin büyük bölümünde hissedilen yarı kurak iklim özellikleri buğdayın üretimi için son derece elverişlidir. yazları sıcak ve kurak geçen iklim şartlarında yetişir.

en çok ekmek ve makarna halinde tüketilen bitki. ayrıca irmik, bulgur ve nişasta da buğdaydan elde edilen maddelerdir.
bir dönüm araziden (1000 metrekare)
yaklaşık olarak 300-600 kilo arası buğday elde edilir. tüm dünyanın buğday ihtiyacını karşılamak için 4-5 milyon kilometre kare alan gerekli. bu da neredeyse yüzölçümü olarak 5-6 tane türkiye demek oluyor.

buğday tahıl ve nişasta açısından zengin besin içeriğine sahiptir. besin içeriği açısından incelediğimizde ;
-karbonhidrat olarak yoğunlukla nişasta içerir.
-posa olarak selüloz , hemiselüloz , lignin , fitik asit içerir.
-protein olarak başlıca prolamin , glutein , globülin , albümin içerir.
-yağ asidi olarak fazla zengin bir içeriğe sahip değildir en fazla linoleik asit içerir.
-vitamin olarak özellikle tiamin , niasin ve b grubu vitaminleri yönünden zengindir.
-mineral olarak demir ve çinko gibi içeriklere sahiptir.

buğday unu öğütme işlemi sonucunda nişasta partiküllerine ayrılır. bu nişasta aracılığıyla besinlere fonksiyonel özelliği kazandırılır. böylece hacim artırıcı , koyulaştırıcı , su tutucu , kıvam verici , ortamdaki su ve yağ moleküllerini bağlama ve emülsiyona yardımcı olma özelliklerini kazanır.

buğdayın tüketilmeden önce pişirilmesi ile içeriğindeki gaz yapıcı öğelerden sorumlu galaktooligosakkaritler (rafinoz , stakiyoz , verbaskoz) ve tripsin inhibitörleri öğelerinden ayrılmasını sağlanır. gaz yapma ihtimali en aza indirgenir. ayrıca buğdayların haşladığı su dökülmeyip yemeklerde kullanılırsa b grubu vitaminlerin kaybı da engellenmiş olunur.

kılçıklı ve kılçıksız olarak başağa dururlar. kılçıksız başaktan elde edilenler görece daha gevrektir. anadolu topraklarının çok verimli olmaması suni gübre ihtiyacını artırır. genelde taban, yani ekim esnasında verilen gübre ile çimlenme döneminde verilen azot, demir, çinko ağırlıklı gübre ile gelişim desteklenir. alüvyal topraklarda bir gübre yetebiliyor.

insanin kendi duasını kabul ettiği makam?
ınsanı kebir hâli değildir!!!
ötesidir!!!
ınsan şene geçtigjnde, kendi şeninde duasını kabul eder.
başka şenlere etkisi var mıdır bu kabul etme makamının?
kendinden sonra ki şenlere evet!
öncesinde buğday misali ezilip, ateşlerde pişmeli ki...varlık gösterebilsin!
kimin şenine tabi ise oranın kurallarına, kader çizgisine uymak durumunda!!!

insan uygarliginin gelismesinde en buyuk pay sahibi olan canlidir.

bugday ve diger bir kac tarimi yapilarak uretilip besin saglanabilen bitkiler olmasaydi insan turu yerlesik hayata gecip medeniyetler kuramayacak ve avci toplayici olarak devam edecekti.

bu arada bugday dunyadaki en basarili canli turlerinden biri olarak da kabul edilebilir. normalde asla bu sekilde dunyaya yayilamayacak bir bitki bizi kullanarak dunyanin her tarafina yayilmis ve cogalarak neslini cesitlendirerek devam ettirmistir. tarih boyunca kitligi savaslar cikmasina neden olmustur. bugun bile rusya yuzunden arz dengesi bozulunca gida enflasyonuna yol acarak koca koca ulkelerin ekonomilerini sallayacak kudrette bir bitki bu bugday.
su an dunya uzerinde kim bilir kac insan hayatini bugday ureterek gecirmekte. bugdayin koleleriyiz.

triticum aestivum

cinsine bağlı bütün dünyada ıslahı yapılmış tek yıllık otsu bitki türü olarak tanımlanır.
buğday olmazsa ekmek olmaz, ekmek olmazsa kıtlık meydana gelir. buğday her şeydir.