1.
gezegen oluşumunu açıklamakta kullanılan modellerden biri.
bir gezegen, yıldız oluşumunun ardından, bölgede yıldızı oluşturduktan geriye kalan malzemeden, yani yine toz ve gazdan oluşur.
disk kararsızlığı senaryosu basitçe şudur:
bahsi geçen malzemenin kütlesi yeterince büyükse, içinde yerel olarak sıkışmalar ortaya çıkabilir. bunun sonucunda da tıpkı yıldızların oluşmasında görüldüğü gibi, merkezî bölge yoğunlaşır ve bir çekirdek oluşturur. ancak yoğunluk, yıldız oluşumunda olduğu kadar büyük olmadığından nükleer tepkimeler başlayamaz ve cisim enerji üretemediğinden bir gezegen olarak kalır. bu senaryoya göre oluşan gezegenlerin kütlesi, en az 2 jüpiter kütlesine eşittir.
diğer senaryo olan merkezî yığılma senaryosuna göre avantajı, gezegenlerin oluşum süresini daha doğru açıklayabilmesidir. dezavantajı ise bir gezegenin oluşabilmesi için gereken ortama ilişkin koşulların oldukça özel olması ve daha nadir ortaya çıkmasıdır.
bir gezegen, yıldız oluşumunun ardından, bölgede yıldızı oluşturduktan geriye kalan malzemeden, yani yine toz ve gazdan oluşur.
disk kararsızlığı senaryosu basitçe şudur:
bahsi geçen malzemenin kütlesi yeterince büyükse, içinde yerel olarak sıkışmalar ortaya çıkabilir. bunun sonucunda da tıpkı yıldızların oluşmasında görüldüğü gibi, merkezî bölge yoğunlaşır ve bir çekirdek oluşturur. ancak yoğunluk, yıldız oluşumunda olduğu kadar büyük olmadığından nükleer tepkimeler başlayamaz ve cisim enerji üretemediğinden bir gezegen olarak kalır. bu senaryoya göre oluşan gezegenlerin kütlesi, en az 2 jüpiter kütlesine eşittir.
diğer senaryo olan merkezî yığılma senaryosuna göre avantajı, gezegenlerin oluşum süresini daha doğru açıklayabilmesidir. dezavantajı ise bir gezegenin oluşabilmesi için gereken ortama ilişkin koşulların oldukça özel olması ve daha nadir ortaya çıkmasıdır.
devamını gör...