glasgow koma skalası

gcs = glasgow coma scale
gks = glasgow koma skalası

glasgow koma skalası, 1974 yılında 2 ingiliz doktorun lancet dergisinde yayınladığı skaladır. kafa travması geçirmiş hastaların, acil olarak motor, göz ve sözlü yanıtları değerlendirilerek genel durumları hakkında bilgi edinilmek için tasarlanmıştır. ancak günümüzdeki kullanımı daha geniş olup, özellikle acil müdahaleler sırasında ve yoğun bakım ünitelerinde kullanılır. uluslararası geçerliliği mevcuttur.

aşağıdaki link söz konusu makaledir.
doi (digital object identifier)

bu koma skalasının değerlendirme ölçeği şunlardan oluşur:

1. motor yanıtın değerlendirilmesi
emirlere uyuyor ise 6 puan
ağrılı uyaranı lokalize ediyor ise 5 puan
ağrılı uyarana fleksiyon yanıtı veriyorsa 4 puan
ağrılı uyarana anormal fleksiyon yanıtı veriyorsa 3 puan
ağrılı uyarana ekstansiyon yanıt veriyorsa 2 puan
yanıt yoksa 1 puan

2. göz açıklığının değerlendirilmesi
spontan olarak açıksa 4 puan
sözlü uyaranla gözünü açıyorsa 3 puan
ağrılı uyaranla gözünü açıyorsa 2 puan
açmıyorsa 1 puan

3. sözlü yanıtın değerlendirilmesi
oryante ise 5 puan
konfüze ise (uyumsuz, kendiliğinden yanıt) 4 puan
birbirinden bağımsız kelimeler söylüyorsa 3 puan
inlemeler, anlaşılmaz sesler çıkarıyorsa 2 puan
cevap yoksa 1 puan

bu 3 kategoriden hastaya puanlama yapılır ve bu rakamlar toplanır.
elde edilen sonuç en fazla 15, en az 3 olabilir.
3-8 puan ağır kafa travmasıdır.
9-13 puan orta dereceli kafa travmasıdır.
14-15 puan hafif dereceli kafa travmasıdır.

ancak, bu koma skalasının çeşitli handikapları mevcuttur. örneğin hastada spinal kord yaralanması var veya ağrısı var ise motor yanıt alınamaz. endotrakeal entübasyon yapılmış konuşamaz. periorbital ödem mevcutsa gözlerini açamaz.
bu gibi durumlar dışında bu skalanın etkilendiği başka durumlar da mevcuttur.

sonuç olarak, bu skaladan elde edilen sonuca göre hastaya yapılması gereken müdahale planlanır.

kafanın darbe almasını sonucu acile gidince uygulanan muna mukabil mr 8manyetik rezonans) çekilen ve herşey normal ise belli bir saat hastanın uyumaması ve en ufak şikayetini söylemesi belli bir zaman sonra eve gönderilmesi ama bir kaç saat daha evde takip edilmesi gerektiği belirtilir.
genelde mide bulantısı, gözlerde kararama, konuşma bozukluğı, algılama ve el kol ve yürümede ve refleks bozukluğu şeklindedir.

basit anlattım.