ibni battuta

fas'ın tanca şehrinden olan müslüman gezgin, fıkıh adamı. beylikler döneminde anadolu'yu dolaşmıştır.

ibni batuta tam ismiyle ebû abdullah muhammed bin abdullah bin muhammed bin ibrahim levâtî tancî (dedesi bu ismi kulağına fısıldarken yorulup vefat etmiştir)
kendisi ortaçağın en büyük seyyahlarından birisidir. bu abimiz hacca gitmek için memleketi fastan ayrılıyor ve 29 sene geziyor dolaşıyor.

kendisi türk tarihi hakkında çok şey anlatmıştır ve tarihçilerimiz onun eserlerinden çokça faydalanmıştır.
türklerle ilk tanışmasında bir hayvan kiralamıştır ve türkler hakkında şöyle demiştir.
huncubal'da oturan ermiş bir adamla görüşmek üzere ceravn'dan yola çıktık. denizi geçtikten sonra türkmenlerden binek hayvan kiraladık. bu bölge türkmenlerle meskûn. son derece cesur oldukları ve güzergâhı iyi bildikleri için onlar olmadan burada seyahat etmek imkânsız.

kendisi ayrıca alanya hakkında şöyle demiştir.
allah dünyanın güzelliklerini ayrı ayrı dağıtırken hepsini burada bir arada bağışlamış.

halil inalcık devlet-i aliyye kitabını okurken karşılaştım ibn-i batutayla. halil hoca sık sık kaynaklarından yararlanmış.
batuta türklerin dini inanışları hakkında şöyle bahsediyor.
halk, imam-ı a'zam ebû hanîfe hazretleri'nin mezhebindendir. hak teâlâ ondan razı olsun. hepsi ehl-i sünnet'tir. aralarında ne kaderî ne râfıdî [=râfizî] ne mu'tezilî ne hâricî ne de başka bir sapkın bulunmaktadır. yüce allah onları bu faziletleriyle diğer insanlardan üstün kılmıştır. ama haşîş [esrar] yemekten çekinmiyorlar!

ibni batuta, orhan bey hakkında aynen şunları ifade ediyor (halil inalcık devlet-i aliyye cilt-1 )

arap seyyahı ibn-i batutta, 1334'te bursa'yı ziyaret ettiğinde 2. padişah orhan'ı şöyle tanıtıyor. " bu sultan türkmen hükümdarlarının en büyüğü, servet, toprak ve askeri kuvvetler bakımından en ileride olanıdır. elinde olan kaleler yaklaşık yüz kadardır, kendisi zamanının büyük bir kısmını devamlı bu kaleleri ziyaret edip, durumlarını gözden geçirip ıslah etmekle geçirir... babası iznik şehrini yirmi yıl abluka
altında tutmuştur, alamadan ölmüş, adı geçen
oğlu orhan, şehri 12 yıl daha kuşatarak almıştır.
kendisiyle orada buluştum, bana büyük
meblağda para gönderdi.

kendisi büyük bir gezgin olduğu kadar büyük bir hatip olmalı çünkü araştırdığım kadarıyla hep iyi bakmışlar kendisine. altınlar yemekler sofralar hep önüne konulmuş.
ibni batuta şüphesiz dünya için çok değerli bir şahsiyetmiş gezdiği yerler ve anlattıklarından bütün dünya faydalanmış.
halil inalcık kitabında tanıdığım bu gezgin abinin seyahatnamesini alıp okuyacağım sepete koydum bile.

yararlandığım kaynaklar: halil inalcık devlet-i aliyye ve buradan

arap gezgin/ seyyah.

seyahatnamesi biraz fazlaca detayli olmakla birlikte başarilidir.

(bkz: ibn battuta seyahatnamesi)

orta çağ döneminin en büyük seyyahı olarak kabul edilen kişi. zengin, maliki mezhebine mensup bir kimsedir ibn battuta. ibn batuta olarak da anılır fakat ibn battuta daha doğru olur. sadece gezmemiş, üstüne-üstlük türk, moğol (ve s.) hükümdarlarla da tanımıştır. ayrıza zâhid ve sufîlere karşı özel bir ilgisi vardır. hacca gitmek için yola çıktığında 22 yaşında bulunuyordu. seyahatleri sırasında ilginç şeyler görmüş ve bunları kaydetmiştir. örneğin,

1. iran'ın bir şehrinde, bir cenaze törenine denk gelmiş. ilginç olan, cenaze töreninin bir yas gibi, hüzünlü bir şekilde değil de, sanki düğünmüş gibi yapıldığını görmüştür.

2. sinop'ta cenaze taşıyanların giysilerini ters çevirdiklerini görmüştür.

3. moğol kökenli kağanların cenaze törenlerinde bir grup hizmetçi ve cariyenin diri bir şekilde gömüldüğünü görmüştür.

4. bir keresinde denk geldiği bir cenaze töreninde, cemaatin perçemlerini kesip çığlık attıklarını görmüştür.

evliya celebi gibi yalanci.

bir kere başlıkta namı yanlış zikredilmiştir.

yahu evliya çelebi'ye yalancı deniyor, ibn battuta'ya sahtekar deniliyor. muazzam bir özgüven. yalancı denilen evliya çelebi osmanlı'daki bir avuç bilim adamından birisidir. ibn battuta meselesine gelince tabi kitap değil, kitapların özetinin okunduğu youtube videolarından çıkarım yapıldığı için seyahatnamenin bir edebî tür olduğunu bilmiyor pek çok kişi. yalan denilen şey o dönemin kurgusal bir gereğidir.

ah aptal venedik. niçin havalimanına marco polo gibi bir yalancının ismini verdin?

zamanının anadolusu ve türkler hakkında muazzam bilgiler aktaran seyyah.

faslı bir seyyah olup islam dünyası'nın marco polosu olarak anılan berberi asıllı gezgin.özellikle hac yolculuğunu kaleme aldığı seyahatnamesinde ki dinsel coşkunun hakim olduğu tını ve o dönemin mekke'sini ve islam dünyasının günlük yaşamını yalın bir dille anlatışı ile yazıları okunası bir kişidir.

yazılanlardan anladığım tarihe katkısı olan bir seyyah var ve ibn.e değil

maldivler'de kadılık yapmış. şeriat falan uygulamaya çalışmış. marco polo'dan fazla yer gezmiş ya. ilginç biri.