1.
melek cebrail'in “meryem adında bir bakireye” göründüğü küçük mezranın, köyün ya da kimbilir belki kasabanın adı olan nasıra.(ama kesinlikle bir “şehrin” adı değil)
nasıra, yunanca nasara, antik filistin hakkındaki en zengin bilgi kaynaklarından olan, ı. yüzyılın romalı yazarı flavius josephus'un bilmediği ve eski ahit’te var olmayan bir yerdir.
matta incili’nde, taberiye gölü olarak da bilinen (genesaret gölüne yakın olduğundan, aşağı celile’de bulunduğu yazar; isa’nın çocukluk ve ergenlik çağları işte burada geçmiştir.)
öte yandan, isa orada değil beytüllahim’de doğmuştur çünkü meryem hamileyken yusuf ona, augustus fermanına göre sayım yaptırmak için oraya gitmesi gerektiğini söylemiştir. nitekim, yusuf beytüllahimlidir.
matta’ya göre, mısır’a kaçıştan sonra,yusuf, nasıra’ya döner, “bu, peygamberlerin aracılığıyla bildirilen o’na nasıralı denecektir’ sözü yerine gelsin diye oldu.”
sorun şu ki hiçbir peygamber nasıralı’dan bahsetmemiştir, nasıra isminden de.
sözcüğün kendisi yeni bir soru sorduruyor: matta, nazoraios yazdığı halde, markos, luka ve yuhanna, ardından da resullerin işleri, isa’yı anlatmak için nazarenos sözcüğünü kullanırlar, bu da daha dar anlamlı olup “nasıra’da yaşayan” demektir.
bu söz sonraları havariler için de kullanıldı. acaba bu, ibranice netser, “evlat''tan türemiş bir sözcük müydü?
hayır, çünkü tsadik harfinin “z” sesini içermiyor. o halde nazir, yani “çileciden" mi geldi?
hayır çünkü isa bir çileci değildi. incil'i yazanları bile ikiye bölen tuhaf bir yeni sözcük. belki de yalnızca “nasıra’da yaşayan” anlamına geliyordu.
peki bu yer nerededir?
burası ancak celile’nin tepelerinden birinin yamacında, jezreel ovasının girişinde bulunan, bugün olduğu gibi tarif edilen ve adı el nasira olan yer olabilir.
burası kuş uçuşuyla genesaret gölünden yirmi kilometre uzaktadır, hâlbuki markos ve luka burayı gölün doğu kıyısına yerleştiriyordu.
burası luka'nın bahsettiği nasıra olamaz çünkü orası bir dağın üstünde bulunuyordu.
aslında, isa bu yerin sinagogunda vaaz verdiğinde ve cemaate imansız oluşları nedeniyle mucize yapmayacağını ilan ettiğinde, öfkelenen cemaat onu dağın tepesine götürdü; onu oradan aşağı atmayı planlıyorlardı. öte yandan, günümüzde ve şüphesiz orta çağ’dan beri bu eziyetin meydana geldiği yer olarak gösterilen dik bayır şimdiki nasıra’nın iki kilometre ötesinde bulunuyor.
civarda bol bol bulunan ve çiftçilerin hasatlarını koydukları mağaralar nedeniyle nasıra isminin “gizlemek” anlamına gelen nesr kökeninden geldiği iddia edildi; ama insanların yaşadığı bu isimde bir yer bulunduğuna dair kanıt yok.
arkeoloji, sitenin ne prehistoryada ne de sonradan bizim çağımızda var olduğunu doğruluyor. orada gerçekten bulunan yıkıntı ve yapılar ı. yüzyıldan sonraki döneme ait.
en akla yakın varsayıma göre, nasıra'nın varlığı yeni ahit’te çok sık kullanılan nazoraios ve (nazoraios sözcüğü nasıra’da yaşayan birini ifade edemediğinden dolayı) farklı bir anlam taşır.
nazarenos arasında fonetik bir çatışmadan geliyor. yunanca sözcük nazoraios’un, aram dilinde nasorayya sözcüğünden gelmesi daha büyük bir ihtimal, bu sözcük ilk kilise’de bir gnostik bir hristiyan tarikatını tasvir ediyordu.
sonradan, hıristiyanlar markos, luka ve yuhanna incillerini doğrulayacak bir site kurmuş olmalılar.
zaten, her koşulda isa, bu varlığı şüpheli kasabaya bağlı görünmüyor, çünkü; yahya’nın kendisini vaftiz etmesinden sonra gidip kefar nahum’a yerleşmiştir.
ama bir efsaneyi yadsımak tehlikelidir, ne de olsa hâlâ “nasıralı ısa’dan” söz edilmeye devam ediliyor.
nasıra, yunanca nasara, antik filistin hakkındaki en zengin bilgi kaynaklarından olan, ı. yüzyılın romalı yazarı flavius josephus'un bilmediği ve eski ahit’te var olmayan bir yerdir.
matta incili’nde, taberiye gölü olarak da bilinen (genesaret gölüne yakın olduğundan, aşağı celile’de bulunduğu yazar; isa’nın çocukluk ve ergenlik çağları işte burada geçmiştir.)
öte yandan, isa orada değil beytüllahim’de doğmuştur çünkü meryem hamileyken yusuf ona, augustus fermanına göre sayım yaptırmak için oraya gitmesi gerektiğini söylemiştir. nitekim, yusuf beytüllahimlidir.
matta’ya göre, mısır’a kaçıştan sonra,yusuf, nasıra’ya döner, “bu, peygamberlerin aracılığıyla bildirilen o’na nasıralı denecektir’ sözü yerine gelsin diye oldu.”
sorun şu ki hiçbir peygamber nasıralı’dan bahsetmemiştir, nasıra isminden de.
sözcüğün kendisi yeni bir soru sorduruyor: matta, nazoraios yazdığı halde, markos, luka ve yuhanna, ardından da resullerin işleri, isa’yı anlatmak için nazarenos sözcüğünü kullanırlar, bu da daha dar anlamlı olup “nasıra’da yaşayan” demektir.
bu söz sonraları havariler için de kullanıldı. acaba bu, ibranice netser, “evlat''tan türemiş bir sözcük müydü?
hayır, çünkü tsadik harfinin “z” sesini içermiyor. o halde nazir, yani “çileciden" mi geldi?
hayır çünkü isa bir çileci değildi. incil'i yazanları bile ikiye bölen tuhaf bir yeni sözcük. belki de yalnızca “nasıra’da yaşayan” anlamına geliyordu.
peki bu yer nerededir?
burası ancak celile’nin tepelerinden birinin yamacında, jezreel ovasının girişinde bulunan, bugün olduğu gibi tarif edilen ve adı el nasira olan yer olabilir.
burası kuş uçuşuyla genesaret gölünden yirmi kilometre uzaktadır, hâlbuki markos ve luka burayı gölün doğu kıyısına yerleştiriyordu.
burası luka'nın bahsettiği nasıra olamaz çünkü orası bir dağın üstünde bulunuyordu.
aslında, isa bu yerin sinagogunda vaaz verdiğinde ve cemaate imansız oluşları nedeniyle mucize yapmayacağını ilan ettiğinde, öfkelenen cemaat onu dağın tepesine götürdü; onu oradan aşağı atmayı planlıyorlardı. öte yandan, günümüzde ve şüphesiz orta çağ’dan beri bu eziyetin meydana geldiği yer olarak gösterilen dik bayır şimdiki nasıra’nın iki kilometre ötesinde bulunuyor.
civarda bol bol bulunan ve çiftçilerin hasatlarını koydukları mağaralar nedeniyle nasıra isminin “gizlemek” anlamına gelen nesr kökeninden geldiği iddia edildi; ama insanların yaşadığı bu isimde bir yer bulunduğuna dair kanıt yok.
arkeoloji, sitenin ne prehistoryada ne de sonradan bizim çağımızda var olduğunu doğruluyor. orada gerçekten bulunan yıkıntı ve yapılar ı. yüzyıldan sonraki döneme ait.
en akla yakın varsayıma göre, nasıra'nın varlığı yeni ahit’te çok sık kullanılan nazoraios ve (nazoraios sözcüğü nasıra’da yaşayan birini ifade edemediğinden dolayı) farklı bir anlam taşır.
nazarenos arasında fonetik bir çatışmadan geliyor. yunanca sözcük nazoraios’un, aram dilinde nasorayya sözcüğünden gelmesi daha büyük bir ihtimal, bu sözcük ilk kilise’de bir gnostik bir hristiyan tarikatını tasvir ediyordu.
sonradan, hıristiyanlar markos, luka ve yuhanna incillerini doğrulayacak bir site kurmuş olmalılar.
zaten, her koşulda isa, bu varlığı şüpheli kasabaya bağlı görünmüyor, çünkü; yahya’nın kendisini vaftiz etmesinden sonra gidip kefar nahum’a yerleşmiştir.
ama bir efsaneyi yadsımak tehlikelidir, ne de olsa hâlâ “nasıralı ısa’dan” söz edilmeye devam ediliyor.
devamını gör...
2.
hayır diyerek çözülebilecek kolay bir sorunsal. isa beytüllahim'de doğmuş ve nasıra'da büyümüştür. nazoraios kelimesi de yunanca "nasıra'da yaşayan kimse (eril çekim)" anlamına gelir. bölgenin anadili aramice olduğu için isimlerin yunanca'ya farklı şekillerde geçmiş olması normal bir durumdur. örneğin isa'nın adı da isa değildir. çünkü isa arapçadır. "hıristiyan" kelimesinin kökeni olan khristos/christus da değil adamın adı. ee koskoca dini yanlış mı adlandırdılar? hayır, yeşua olan isminin farklı dillere geçmiş hali bu.
ayrıca nazoraios kelimesini yalnızca matta'nın kullandığı bilgisi de yanlıştır. nazoraios matta, luka, yuhanna incillerinde ve elçilerin işleri'nde geçer. nazoraiou matta'da ve elçilerin işleri'nde, nazoraion da yuhanna ve elçilerin işleri'nde geçer. bu varyasyonlar arasında en çok kullanılan sadece matta'nın kullandığı iddia edilen nazoraios kelimesidir. kaynağım biblehub, girip hangi kelime kaç kez geçmiş, hangi çeviride nasıl çevrilmiş görebilirsiniz.
ayrıca nazoraios kelimesini yalnızca matta'nın kullandığı bilgisi de yanlıştır. nazoraios matta, luka, yuhanna incillerinde ve elçilerin işleri'nde geçer. nazoraiou matta'da ve elçilerin işleri'nde, nazoraion da yuhanna ve elçilerin işleri'nde geçer. bu varyasyonlar arasında en çok kullanılan sadece matta'nın kullandığı iddia edilen nazoraios kelimesidir. kaynağım biblehub, girip hangi kelime kaç kez geçmiş, hangi çeviride nasıl çevrilmiş görebilirsiniz.
devamını gör...