1.
kırım tatarı fikir adamı, eğitimci ve yazar-yayıncı. gaspıralı, rus imparatorluğu'nda türk ve islam toplumlarının eğitim, kültür reformu ve modernleşmeye ihtiyacını betimleyen müslüman aydındır.
devamını gör...
2.
en büyük mücadelesini müslüman görünümlü softalara karşı veren ve kendini türk oğlu türk olarak tanımlayan türkçü aydındır. rus emperyalistlerle birlik olan ve hakkında kafir söylentisi çıkaran cahil ve yobaz kadimcilerin tüm ayak oyunlarına rağmen usulücedit okullarında türk kızlarını fenni ilimler ile eğitmek için büyük çaba sarfetmiştir.
“siyasi inanç ve görüşümün esası ‘türkoğlu türk’ olduğumdur. önce türk olmadıkça ne aristokrat olurum ne demokrat. ne halkçılardan olurum ne sosyalistlerden. eğer bana ‘ halin bedbahttır, türklük yani kavmiyet, milliyet fikrini bırak da saadete nail ol’ deseler, bu yüzden gelecek saadete, bedbahtlığı tercih ederim; ben olmamak ne aklıma uyar ne vicdanıma yatar.”
1851-1914 yılları arasında yaşamış, kırım’ın gaspra şehri doğumlu, kırım tatar türklerindendir. 1883-1918 yılları arasında tüm türk dünyasında yayınlanan tercüman gazetesinin ve ceditcilik hareketinin kurucusudur.
16 yaşında girit'deki rum isyanına karşı türkleri desteklemek için bir arkadaşı ile birlikte volga nehri ve don nehri üzerinden 45 gün kürek çekerek kırım'a ulaşmışlar, buradan da odesa'ya geçmişlerdir. odesa'da pasaportsuz olarak gizlice bindikleri türkiye'ye giden bir gemide yakalanmışlar, ailelerine teslim edilmişlerdir.
1874 yılında istanbul'da bulunduğu dönem içinde tarihe düştüğü anektodlar bugün bile geçerliğini yitirmemiştir.
‘’türk unsuru haricindeki unsurlar türkiye’nin zenginliğini istismar etmektedir. türk, sanayi ve ticaretten uzak kalmış ve memur olma hastalığı içindedir.’’
dünyadaki tüm türk halklarının birleşmesi ideasını savunan dilde fikirde işte birlik kuramı ile bilinir.
atatürk’ün milli politika danışmanı olan bir başka türkçü ideolog, kırım kazan’lı yusuf akçura’nın halası olan zühre hanım ile evlidir.
rus çarlığının türk kimliğini asimile politikalarına karşı ömrü boyunca mücadele etmiştir. 1914 yılında kırım’da ölmüştür. mezarı bahçesaray’dadır.
“doğmuşum ben avcı köy’de bin sekiz yüz elli birde,
mekânımdır bahçesaray, mezarım kim bilir nerede?”
necip hablemitoğlu, gaspıralı ismail'in hayatını tüm yönleriyle araştıran bir kitap yayınlamıştır.
“siyasi inanç ve görüşümün esası ‘türkoğlu türk’ olduğumdur. önce türk olmadıkça ne aristokrat olurum ne demokrat. ne halkçılardan olurum ne sosyalistlerden. eğer bana ‘ halin bedbahttır, türklük yani kavmiyet, milliyet fikrini bırak da saadete nail ol’ deseler, bu yüzden gelecek saadete, bedbahtlığı tercih ederim; ben olmamak ne aklıma uyar ne vicdanıma yatar.”
1851-1914 yılları arasında yaşamış, kırım’ın gaspra şehri doğumlu, kırım tatar türklerindendir. 1883-1918 yılları arasında tüm türk dünyasında yayınlanan tercüman gazetesinin ve ceditcilik hareketinin kurucusudur.
16 yaşında girit'deki rum isyanına karşı türkleri desteklemek için bir arkadaşı ile birlikte volga nehri ve don nehri üzerinden 45 gün kürek çekerek kırım'a ulaşmışlar, buradan da odesa'ya geçmişlerdir. odesa'da pasaportsuz olarak gizlice bindikleri türkiye'ye giden bir gemide yakalanmışlar, ailelerine teslim edilmişlerdir.
1874 yılında istanbul'da bulunduğu dönem içinde tarihe düştüğü anektodlar bugün bile geçerliğini yitirmemiştir.
‘’türk unsuru haricindeki unsurlar türkiye’nin zenginliğini istismar etmektedir. türk, sanayi ve ticaretten uzak kalmış ve memur olma hastalığı içindedir.’’
dünyadaki tüm türk halklarının birleşmesi ideasını savunan dilde fikirde işte birlik kuramı ile bilinir.
atatürk’ün milli politika danışmanı olan bir başka türkçü ideolog, kırım kazan’lı yusuf akçura’nın halası olan zühre hanım ile evlidir.
rus çarlığının türk kimliğini asimile politikalarına karşı ömrü boyunca mücadele etmiştir. 1914 yılında kırım’da ölmüştür. mezarı bahçesaray’dadır.
“doğmuşum ben avcı köy’de bin sekiz yüz elli birde,
mekânımdır bahçesaray, mezarım kim bilir nerede?”
necip hablemitoğlu, gaspıralı ismail'in hayatını tüm yönleriyle araştıran bir kitap yayınlamıştır.
devamını gör...
3.
türk adının ve türk dilinin en şiddetli savunucularından birisidir, kendisi kırım tatarı'dır.
devamını gör...
4.
(bkz: dilde, dinde, ülküde birlik) düşüncesi ile tanınan birliğin önemine vurgu yapmış türk fikir adamı.
devamını gör...
5.
ismail gaspıralı; kırım tatar türk'ü olan eğitimci, yazar ve entelektüel. rusya imparatorluğu'nda türkçülük fikrinin önemli temsilcilerinden olup dilde, fikirde, işte birlik düşüncesiyle tanınan ünlü türkçü'dür. gaspıralı ismail bey, türk ve müslüman dünyasının modernleşmesini isteyen bir türk aydınıydı. modernleşme esnasında türk dünyası'nda arap harfleri yerine latin harflerinin kullanılmasını savunan ceditçiler hareketinin liderlerinden birisidir. gaspıralı ismail, rusya imparatorluğu'nun türk kimliğini asimile politikalarına karşı ömrü boyunca mücadele etmiştir ve 1914 yılında kırım’da ölmüştür. gaspıralı ismail'in mezarı bahçesaray'dadır. gaspıralı ismail'e tengri rahmet eylesin; gaspıralı ismail'in kutlu tini şad, mekanı uçmağ olsun.
devamını gör...
6.
ruslar mezarını yıkıp üzerine domuz çiftliği yapmışlar, yazık.
devamını gör...