kanban

japonca sinyal kartı anlamına gelen agile felsefe tekniğidir.
japonya ve iş tekniği deyince nerde kullanılmaya başlanmıştır desem
toyota der herkes kesin.
stok yapmadan üretim yapmak isteyen toyota'nın bulduğu yöntem.
yalın felsefe deyince, çekme sistemi deyince akla gelen iş yönetimi.
scrumdan farkı sprint olmaması haliyle toplantı törenleri de olmaması.
kanban'da üretim hiç durmuyor.
scrumdan diğer farkı çalışan rollerinin scrum gibi olmaması. rol mol yok, iş var.
bir board var, boardda yapılacaklar, yapılıyor olanlar ve yapılanlar var.
aslında günlük hayata uyarlananibilecek bir yöntem.
kafamızdaki işleri düzenlemek gibi düşünülebilir.
kapasitemize göre gün içinde yapabileceğimiz işleri sınırlıyoruz.
böylece bittiğini gördüğümüz işlerimiz oluyor
ve mutlu oluyoruz.
ertesi gün yeni işler belirliyoruz
hiç durmuyoruz.

tam zamanında üretim ortamında malzeme hareketlerinin kontrolü amacıyla kullanılan bir çizelgeleme yaklaşımı.

toyota'nın üretim verimliliğini artırmak amacıyla taiichi ohno tarafından geliştirilmiştir. yöntem 1953'ten bu yana kullanılmaktadır. kanban, tam zamanında üretim ortamında malzeme hareketlerinin kontrolü amacıyla kullanılan bir çizelgeleme yaklaşımıdır.

türkçe karşılığı tam olmamakla beraber "sinyal ve hareket alma" gibi çevirisi mümkündür. yalın üretimin malzeme hareketleri için geliştirdiği metottur. (bkz: jit) ilkesinde anlattığımız tam zamanında üretimin gerçekleşmesine destek vericidir. mantığı ise isim çevirisinden de anlaşılacağı gibi sinyali almak ve harekete geçmektir.

basit mantıkta operasyonel iş merkezlerini ilave komut olmaksızın harekete geçirmeye yarar. örneğin; ham madde bırakma alanında her daim 3 adet bekleyen ham madde olacaksa eğer lojistikçi ilgili alanda daha az gördüğünde bu bir sinyal olacaktır ve gerekli malzemeyi tamamlayacaktır. bu işlem sırasında kanban kartı da kullanılabilir ya da görsel yönetimde oluşan farklılıklarda yeterli gelebilir.*


yapılan her işlemde kanban kartları kanban tahtasında hareket ettirilir. kanban tahtası görevin hangi aşamada olduğunu anlamamıza yarayan basit anlatımlı görsel takip amacıyla kurgulanmış tahtalardır. sütun başlıkları farklılık gösterse de genel anlamda; yapılacaklar (to do), şu anda yapılıyor olanlar (in progress), kontrol aşamasında olanlar (testing) ve tamamlananlar (done) şeklindedir. işleyişe göre yeni sütunlar eklenebilir. *


kanban sistemini kıymetli kılan taraf sadece kartlar ya da sinyal verici işaretlerle yapılabilmesidir. temel sadece bu düzeni sürekli kılmaktır. bu sebepten büyük yatarımlar gerektirmez ama büyük planlama çalışmaları gerektirir. bir kere doğru kurgulanırsa ve uyum sağlanabilirse getirileri;
esnek yapı,
düşük alan kullanımı,
düşük bekleme kayıpları,
ekstra talimatlara gerek kalmaması gibi pek çok şey sağlar.

kanban çıkış noktasında malzeme hareketlerini optimal kılmayı amaçlasa da şu aşamada proje yönetimi dahil her noktada kullanıla bilinmektedir.
tahta kullanım mantığı zaten standart (bkz: pukö döngüsü)'dür. zaten tüm yalın sistemlerin temeli pukö döngüsü olduğundan konuların benzerlik göstermesi normaldir.

kanbanın farklı çeşitleri bulunmaktadır. bu çeşitler, proseslerin doğaları gereği özelleştirme ihtiyaçlarından doğmuştur. ama temel yaklaşım aslında aynıdır.
- çekme kanbanı,
- üretim kanbanı,
- malzeme istek kanbanı,
- özel üretim kanbanı,
- acil ihtiyaç kanbanı,
gibi farklı yaklaşımlar, farklı prosesler için ayrı ayrı tanımlanabilir.