makine elemanları

üst not: bu entry size oldukça sıkıcı gelebilir. ancak okumaktan sıkıldığınız bir tanımın ortalama bin sayfalık versiyonunu bu ülkede yıllık 10 bin öğrenci okuyor.

makina mühendisliği eğitiminin bölüm sonu canavarlarından olan tasarım dersi. oldukça zor bir derstir. onlarca formül arasında dolanırsınız ve sizden istenen özelliklere göre uygun eleman/parça tasarımı yapmaya çalışırsınız.

bu dersi bölümle alakası olmayan insanlara tam olarak nasıl anlatacağımı bilmiyorum ama kısa bir örnekle en azından fikir sahibi olmanızı sağlayabilirim. ilk paragrafta da yazdığım üzere makina elemanları dersinde beklenen şey verilen elemanların tasarımını yapmanızdır. burada tasarımın ana parametreleri (elemanın maruz kaldığı statik ve dinamik kuvvetler, minimum emniyet katsayısı, elemanın maksimum boyutları, kütle ve boyut gibi sınırlayıcı etmenler vs.) size verilir ve sizden tüm bu verilenlere uygun bir tasarım yapmanız istenir.

lisede ve üniversitenin ilk yıllarında, herhangi bir statik/dinamik sistem bize verilir ve sistemin genel kinetik/kinematik özelliklerini (efektif kuvvet, ivme, hız, açısal hız, etkiyen sürtünme kuvveti vs.) bulmamız istenir. ancak makina elemanları dersinde kinetik ve kinematik değerlerin bulunması sorunun en fazla %10'luk kısmıdır. bundan sonraki süreçte, joseph edward shigley gibi kallavi insanlar tarafından geliştirilmiş tasarım süreçlerini kullanarak, olabilecek en küçük ve etkili sistemi tasarlamaya çalışırız.

bu dersi oldukça zor yapan bir diğer etmen ise sınavlarda sorulan soruların net bir cevabının olmamasıdır. az önce de anlattığım gibi, tasarımı kallavi mühendisler tarafından geliştirilmiş hipotezler ve süreçler yardımıyla yapıyoruz. ancak şöyle bir durum var ki söz konusu hipotezler ve süreçler, matematiksel olarak birbiriyle bağlantısı olmayan ve belli durumlarda çelişen hipotezlerdir. bu sebeple öğrenci kişi, temelde dört gerilme hipotezi ile başladığı dersin ilerleyen safhalarında hangi hipotezi kullanıp kullanmaması gerektiğini belirlemek zorundadır. bunu belirlemek pek çok kişiye kolay bir işmiş gibi gelse de en az yarım saat süren analizler sonrasında hangi hipotezin doğru, hangi hipotezin yanlış olduğuna karar verebiliyorsunuz.

makina mühendisliği pek çok açıdan zor ve saç baş yolduran bir meslektir. bu sebeple bu dersleri alacak öğrencilere tek tavsiyem önce sakin olmaları, sonra da sabırlı olmalıdır. ben bu şekilde son üç senedir kafayı yemedim.

bu kadar bilgi sahibiyiz de neden bir ok üretemiyoruz.
ben bu kadar bilgi sahibi olsam, zengin girişimci bir iş adamının yanında bir şeyler icat ederdim.
veya zengin girişimci biri olsaydım, böyle birini yanıma alıp yine birlikte bişeyler yapardık.

ama yok. araba avrupadan gesin, elektronik çinden gelsin. biz de ancak beton teknolojisini geliştirelim.

yıl olmuş 2022. elon, roketini atmosfere girdikten sonra kıç üstü indirmek için milyar dolarlar harcıyor, ar-ge için kendini paralıyor herif. biz halen kağıt üstünde civata, vida ve rulman hesapları yapıyoruz. pratik olarak desteklenmediği ve teknoloji ile sentezlenmediği müddetçe reel mühendislik hayatında bir halta yaramayacak, üç gün sonra ezberlenen tüm bilgilerin unutulacağı derstir. gerçi mühendisliğin bu kadar ayağa düştüğü, her köşe başı üniversite açılmış bu ülkede, ezberi iyi olanın mühendislik diploması aldığı bu sistemde kime neyi anlatıyoruz ?

daha okul başlamadan çalışmama rağmen sınavından 64 alarak dönemin en yüksek notunu aldığım ders. nasıl bir ders olduğunu varın siz hayal edin.