mezarımdan yazıyorum

bir machado de assis kitabıdır.

zaman ille de ileri doğru akması gereken bir kavram değildir. zaman zaten gerçek değildir. zaman sadece bizim zihnimizde cereyan eden ve bizi kendine mahkum eden ya da bizim gönüllü kölesi olduğumuz yapay bir kandırmacadır.

bu hikaye bir tersine yürüyüş sayılabilir. belki de sayılamaz. belki de düzü budur hayatın. bras cubas mezarına uzanmış, artık hiçbir sorumluluk duygusu hissetmeyen ve sadece ve sadece ölümün tadını çıkaran bir adamdır. ya da bir ölüdür. bilemiyorum cinsiyete kavramı ölümle ortadan kalkar mı.

bu kitabın her yanı güzel. okurken büyük bir keyif aldım. bras cubas'nın hayatını kendi ağzından dinlerken yazarın ara ara okura laf sokmalarından da rahatsız olmadım. belki de oldum. emin değilim.

zaten sanırım yazarın muhatabı da ben değilim gibi. ithaf cümlesinden anlıyorum ama anlamazdan gelmeye çalışıyorum. bras cubas'nın mezarının başında oturmuş onun tersine ya da düzüne hayat hikayesini dinlerken beni hiç ciddiye almadığını düşünmek istemedim. ithafı okuyunca siz de anlayacaksınız:

etimi kemiren ilk kurda...

oksimoron bir yaklaşımla yazıldığı belli ancak yazarımız realist olarak anılsa da bu kitap tam olarak realizm ile bağdaşmıyor. ahmet mithat gibi zamanından önce kendi modernizmini icat etmiş diyebiliriz machado de assis için. hızlı bitirilebilen bir kitap va farklı bir şey denemek isteyene uygun bir anlatı. yine de beni üzen bir başka tarafı var ki o da şu: maalesef ki kitabıma en uygun ismi zamanında bir brezilyalı yazara kaptırmışım.
elimde kendi yazdığım bir kitapla yabancı bir ülkede öylece bulunmak arzusuyla son gidişimi taçlandıracak bir isim olabilirdi kendisi.

ayrıca ölümüzün sorumsuzca yattığı mezarından ince ince laf dokunduruşunun muhatabı olayım veya olmayayım, o yattığı yerde keyifli olsun veya olmasın, ben kitabı seveyim veya sevmeyeyim... genel bağlamda güzelliği değişmiyor bu ince ironinin.