mezarlık

demetello şarkısıdır. mühtiş bir araba müziği bence. binicen şahine. camlar açık. sol kol dışarda elde cuvara. son ses baslar full. 2. viteste rolantide geçicen manitanın mahalleden.

(link: )

beni pek korkutmayandır. eğer ölünce uyanıp diğer tüm ölülerle ebediyete kadar sohbet etme fırsatım olsaydı, çok mutlu olurdum. gel gör ki işin sonunda ya hülya var ya da kâbus..

beni ölünce çöpe falan atabilirsiniz.

ölümü deneyimlemeden önce de -ölüm nasıl deneyimleniyorsa öyle tabi- böyle düşünüyordum, şimdi de böyle diyorum. en azından doğaya, canlılara bir faydam olur. toprak altında da oluyor tabi muhakkak bu dediğim, ama iş büyük, zahmeti çok mezar işinin. ondan da ziyade birazdan bahsedeceğim gündemleri var. konu bedenin dönüşümü ise (daha çirkin bir kelime ile anmak istemediğim için özür dilemeyeceğim) gayet basit yollardan da gerçekleştirilebilir bu. her neyse. kimse çöpe atmayacak beni, bu belli bir şey. ama yapabilirler(di). gerçekten bu sorun değil(di).

mezar, mezarlık garip bir yer. sevdiğiniz birini orada bırakmak, o "ritüeli" yaşamak gerçekten çok ilginç. bundan daha da çok çarpıcı bir hissi var gömme konusunun. ne kadar somutta kalmaya çalışırsanız çalışın, neye inanıyor, nasıl anlamlandırıyor, nasıl yaşıyor olursanız olun ölümü, mezarlık, mezarın kendisi, kefenin ya da tabutun üzerine toprak atmak işi zihninizin, düşüncelerinizin üstünü de bir süreliğine örtüyor... saçma sapan şeyler düşünüyorsunuz. toprak, taş falan alıp eve getiriyorsunuz. çıkmıyor aklınızdan uzun süre. sinirleniyorsunuz falan. keşke sadece görevliler yapsa bu işi, kimse şahit olmasa falan diye düşündüğümü hatırlıyorum mesela. ya da keşke başka bir yolu olsa bu işin diye. yani konu ölümden çok bir süreliğine mezar oluyor bir yakınınızı kaybettiğinizde. yahu desenize ne genelleme yapıyorsun deli misin, sende böyle olmuş bu iş. her neyse. çekim eklerime sahip çıkıyorum yazının devamında tamam, söz.

ülkede en hızlı, en sorunsuz, en düzgün işleyen sistematiklerden biri kurulmuş defin süreci için desem abartmış olmam bence. yakınınız öldükten hemen sonra, hastanede gerçekleşen ölümler için konuşuyorum, vefat eden kişinin birinci derece yakınlarından birini önce belediye, ardından mezarlıklar müdürlüğü arıyor. son derece kısa ve nazikçe gerçekleşen bu telefon görüşmelerinde anlıyorsunuz ki, sizin için her şey önceden ayarlanmış. siz, doktorların sizi hazırlamaya çalışan "allahtan ümit kesilmez ama durum bu bu" minvalli tüm konuşmalarına maruz kalır yine de umudunuzu yitirmeden belki de yürüyerek çıkacak buradan diye hayaller aleminde gezerken, bir ekibin arka planda birkaç gün içinde ölmesi muhtemel yakınınız için çeşitli ayarlamalar yapmış olduğunu fark ediyorsunuz. her şey çok hızlı oluyor. belediye cenaze nakil aracı gönderiyor, sizin mezar yeriniz varsa oraya naklediliyorsunuz, yoksa sizin için ayarlanan mezar yerine götürülüyorsunuz görevlilerce. normalde devlet dairelerinde, resmi işlemlerde suratımıza bakılmamasına, sorduğumuz sorulara bile yarım ağızlı cevaplar almaya alışkın olduğumuz için sizin için hiç zahmet yaratılmadan işlerin hallediliyor olmasına şaşırmadan edemiyorsunuz hala şok haliniz devam ettiği için falan. garip. ben ölüm belgesinin 3 nüsha olarak bana ücretsiz şekilde fotokopi çekilip bir devlet hastanesinde teslim edilmesinden dolayı yaşadığım şaşkınlığı mezarlığa giderken ablama anlattım yaa. döndü bana baktı, gerizekalı mısın senem, bana ne şu an fotokopiden dedi. ama birini mezarlıklar müdürlüğüne birini bilmem nereye verecekmişiz, hatta isterseniz aslı gibidir yapıp çoğaltabilirim bile dedi görevli dedim. cevap vermedi.
diyemedim ki, işler halledilmeliydi ve sen hamilesin. muhatap bendim. işlerin halledilmesine odaklı olduğum için ana kaptırmışım kendimi, özür dilerim.

geliyorsun mezarlığa, gömülmeden önce yapılması gereken bazı işler var. son hazırlıklar... aslında çok bilmiyorum buralarını ben meselenin. hem görmek istemedim hem de çok bulanık zaten. mezarlığın içindeki camiye gidene kadarki süreç çok yok bende. o yüzden detay veremiyorum ama sonra bir noktada namaz kılınıyor ölen kişi müslümansa. şaşırdığın birçok insan geliyor. gelmesini istediğin, ihtiyacın olan kimileri gelemiyor belki. hala çok bir şey anlamıyorsun. miden bulanıyor. sigarayı iç, yeme diye fısıldıyor en yakın arkadaşın kulağına. biraz ağlıyorsun, saçma bir espri yapıyorsun beklerken. herkes gülümsüyor sen hariç. namaz bitiyor. hızla taşıyorlar tabutu. sessizce yürüyorsun arkalarından.

mezar yeri kazılmış oluyor vardığınızda. sen kimseyi aramadın halbuki. başka biri de aramış olamaz biliyorsun. kim bu insanlar, nereden biliyorlardı babamın öleceğini diye geçiyor kafandan. acaba daha önce mi öldü, bize mi söylemediler diye uyanıyor aklının şeytanları kısa bir an için. bize bildirdikleri saatin üzerinden daha kaç saat geçti ki? gece çalışmıyor devlet daireleri...
düşüncelerin çok hızlı dağılıyor. toparlayamıyorsun zaten hiçbir şeyi. bak şimdi tabutun kapağı açıldı. uçup gidiyor kafan. alıyorlar koyuyorlar kuyuya. bir imam duruyor baş ucunda. göz göze geliyor senle, kaçırıyor bakışlarını. yapmayın demek istiyorsun, diyemiyorsun ya da bir an önce bitirin. o da olmuyor. uzadıkça uzuyor. kürekleri alıyorlar birbirlerinden elinden. nedense... son görev. birinin üstüne toprak atma görevi? mükemmel değil mi...

sonrası yine karanlık. dedim ya düşünceler, zihin örtülüyor. şuursuz bir süreç başlıyor. savrula savrula. oraya buraya çarpa çarpa. ben sadece mezarın içini düşünüyordum. hep mutsuz değildim, biraz zaman geçti, oh, sonunda çektiği acılar bitti bile dedim. sonra kalktım mezarlığa gittim toparladığımı düşünüp, baktım hala aynı noktadayım. hmm peki. daha zamanı gelmemiş.

önce özlemedim ben bir süre. daha önce de söylemiştim bunu birkaç kez. başka şeyler yaşadım, düşündüm dediğim gibi. sonra o başka şeyler, özlem tarifsiz bir büyüklükle her yeri kaplayınca ya yok oldular ya gözümün önünden onları göremeyeceğim bir yerlerimde kayboldular. yarın anlayacağız. evet yarın mezarlığa gidiyorum yeniden. özlemimi giderebileceğim bir manası olan bir mekan olarak ele almıyorum mezarlığı. o taşın işaret ettiği mezar yerinde bir ceset var çürümüş, babam yok. onunla konuşabileceğim bir yer falan da değil orası. hiçbir manası yok. mermerle etrafı çevrilmiş birkaç ton toprak görebiliyor olacağımı umuyorum yarın. ama böyle şeyleri yaşamadan tahmin edemiyorsun. böyle şeyleri düşünmemek gerektiğini ise yeterince kanadıktan sonra öğreniyorsun.

bakalım.

ölü öğütücü. ayrıca gereksiz yer işgali.

oldukça sanatsal bulduğum ebedi istirahathane, mütevazı anıtlar topluluğu. muhtemelen bedenini yaktıracak bir insan olarak söylüyorum, mezarlıkta bir yerim olsun isterdim.

öldüğüm vakit, tatmin edici bir terekem olursa çatılı bir anıtmezar istiyorum, sevenlerimin veya kanaatlerine önderlik ettiklerimin yılda bir akşam gelip şaraplarını içip bir kadeh de toprağıma armağan edebilecekleri bir mekan istiyorum. henüz fikrim tam anlamıyla olgunlaşmasa da, vasiyetimde bu yer bulacak.

çocukluğumdan beri içinde bulunmaktan hiç hoşlanmadığım alan.
iki sebep var, çok eskiden beri tesir eden. biri insan bedeninin toprak altında uğradığı değişim. hayal etmesi bile ürkütücü. bu yüzden yakılmayı dilerim nazım gibi. ki bunu anlattığı 'ben senden önce ölmek isterim' şiirini de çok severim.

ikincisi de gözü yaşlı insanları görmeye çokça dayanamıyor oluşum. acının göz önüne açık bir şekilde serildiği tek yer oluşu sebep. hiçbir umudun kalmadığı bir nokta. minicik bir 'belki' bile yok. bitti. gitti.

işte bu yüzden sevmiyorum. vedaları da sevmiyorum. ama son iki haftadır çokça gitmek zorunda kaldım mezarlığa. kendi kayıplarımda tercihti ama eşimin canı yanarken onu yalnız bırakamadım. oradaydım. dua da etmediğim için etrafta minik yürüşlere çıktım, ona alan bırakmak için. içim daralsa da mezarlara baktıkça huzursuz olsam da çiçekleri suladım. mezar taşlarını okudum. bir yanda bebeleri, bir yanda yaşlı insanları gördükçe adaletsiz hayata kızdım.

ama en zoru sanırım mezara bırakıldığı ilk andı. haberi aldıktan sonra afallayıp 800 km yol boyunca biriktirdiğim; vedaydı, namazdı derken güçlü durmaya çalıştığım 16 saatin sonunda mezarlığın bir köşesinde başımı farklı bir yana çevirmiş olsam da zihnimden gitmeyen şu kelimeler dağılmama, içimi çeke çeke ağlamama sebep oldu "baba toprak altına bırakılır mı?"

şarkıya falan aldanmayın "pembe bir mezarlık" meselesi hiç yaşanmamıştır. hele ki bayramlar da geçen sene elini öptüklerinizi o bölümde gördükçe daha çok sorgularsınız her şeyi.

kimine göre yeni başlangıç vs falan anlamam ben. o an ki düşüncelerim hislerim beni bağlar.

kefilsiz, kirasız, kredisiz mis gibi daimi ev.

köyde yaşlılar çocuklarına bir yer gösterir ölünce genelde oraya konur cenazi bence kendi yatacağın yeri seçmek güzel bi ayrıcalık.

çoğu insanın geceleri içinden geçerken korktuğudur. ben ise çok huzurlu bulurum mezarlığı, ne anılar gömüştür ama toprağa diye düşünürüm. düşünsene bir nesil sonra kimse hatırlamayacak seni. ha bir zamanlar var olmuşsun, ha hiç var olmamışsın. ardından varsa sayan, söven bile kalmayacak.

herkesin en sevdiklerini bıraktığı veya bırakacağı yer.

gerçek yaşama sevincini görmek isterseniz mezarlıklara gidin, orada gezinen insanların yüzüne bakın.

-emrah aga.

serbest olan. serbes miydi lan?

ancak sevdiğiniz biri toprak altındaysa mezarlıktan korkmazsınız

ölülerin yaşadığı ülke. pasaportsuz girilmiyor. pasaportu ise ölmek!

her yaşayanın eninde sonunda düşeceği istirahat mekanı olacağından arada ziyaret etmekte fayda olunan yer.

ne zaman mezarlığa gitsem çok değişik duygulara kapılıyorum. bence insanın sonunu düşünüp ibret alması için sıklıkla ziyaret etmesi gereken bir mekan.

yaşadığım şehirde çok fazla eski mezarlık olduğu için, önünden her geçişimde içime dert olan ebedi istirahatgahlardır.

ne kadar deli yatan insan varmış yahu memlekette diyorum her görüşümde.
hiçbirinin yönü diğerinin yönünü tutmuyor. ayrıca 1800’lerde ölen kişinin hemen bir karış yanına 2002’de ölen adamı yatırmışlar. mezarların arasından geçecek yer bile yok. bütün mezarlar yamuk yumuk, daha eski olanların taşları düşmüş, mermerleri dökülmüş. bu mezarlıklar müdürlüğü ne işle uğraşıyor merak ediyorum.

gereksiz mekan israfı.

az evvel ziyarete gittiğim ölüler diyarı. bu entryi ayağımdaki ölü toprağıyla yazıyorum. oğlum/kızım düzgün yaşayın hazır fırsatınız varken. valla bir aralık günü buz gibi havada beyaz bir örtü üzerinizde iki metrelik bir çukura yuvarlıyorlar sizi. aha benden demesi.

arada uğrar eski mezar taşlarına bakarım düşünürüm burada yatana senin gibiydi dertleri sıkıntıları vardı şimdi belki de kimse hatırlamıyor onun için insanları bu kadar ciddiye alma diye düşünürüm bence her insan ziyaret etmeli bir kere mezarlıkları

babamı, ablamı ve gencecik kuzenimi orada bıraktığımdan beri pek bir anlamsız geliyor bana.