sanat ve zanaat ayrımı

--- alıntı ---

profesyonel sanatçılar, nüfus içinde ancak bir nokta oluştururlar. oysa zanaatçılık, emeğin bütün çeşitlerine dek uzanır. uygulama itibarıyla, zanaatın olmadığı hiçbir sanat söz konusu değildir; bir resim yapma düşüncesi, sadece resim yapmaktan ibaret olamaz. zanaat ve sanat arasındaki çizgi, teknik ile ifadeyi birbirinden ayırır gibi görünür; ancak şair james merill'in bir zamanlar bana söylediği gibi, "şayet bu çizgi var olmazsa, şair bunu tek başına çizemez; sadece şiirin öylece ortaya çıkmasına odaklanmak zorunda kalır.

--- alıntı ---

kaynak: richard sennet, zanaatkâr

1400'lü yıllarda bu ayrım başladı sonrasında sanat-sanatçı adlandırmak kullanılmaya başlandı ve zanaatkârlar ilkel kabul edildi.şu anda ise zanaat ve sanat ürünlerinin tümüne görsel sanatlar denmeye başlandı.
ayrıca bir zanaat ürünün aynı zamanda sanatsal yönünün de olabileceği unutulmamalıdır.
"sanat ve zanaatı sadece ona bakan gözler değerlendirebilir."

"zanaat para odaklı yapılır, sanatın odağı para değildir" genellemesine indirgenerek böyle bir ayrım oluşmuştur.

sanat çıkar gütmeksizin güzellik, estetik ,duygu gibi kavramları öne çıkarırken günlük ihtiyaçları da karşılamaya yaramaz. zanaat ise öte yandan maddi ihtiyaçları karşılamak için eğitim ve tecrübe gerektiren aynı zamanda gündelik ihtiyaçlara yönelik araç gereçler üretmeyi sağlayan işlerdir.
sanata örnek: müzik, konuşma sanatı, tiyatro...
zanaata örnek: cam ustalığı, kuyumculuk, ayakkabıcılık, marangozluk....

zanaatin benzersiz olanına sanat denir.

ressam, heykeltıraş, mimar gibi meslekler baktığımızda zanaat meslekleridir. hemen hepsi geçmişte de günümüzde de zanaatleriyle geçim sağlayan, sipariş üzerine eser hazırlayan kimselerdir. bu eserler bazen o kadar kusursuz ve benzersiz olurlar ki sanat olarak adlandırılırlar.

sinema ise bana pek sanat gibi gelmiyor açıkçası. sanat sineması adı altında sunulan ürünlere baktığımda benzersiz hissine kapılmıyorum.

özünde fark yoktur lakin:

ticari bir arzu ile yapılır ise zanaat olarak nitelendirilir; nitekim yine de her biri ayrı bir sanat eseridir.

kesişmeyen kümeler.

ikisinin özünde de bir yaratım söz konusudur. ayrıldıkları nokta ise bana göre zanaat bir ihtiyacı giderir. sanat ise bir ihtiyaç alanı yaratır. daha güzel, daha estetik ve daha tutkulu bir arayış başlatır.

maalesef ki kapitalizm sanatı yok etti ve sanat adı altında yapılan herşey çıkar amaçlı günün sonunda mona lisa'nın tablosu bile bir ısmarlamaydı...

bildiğim kadarıyla sanat eserinin bir işlevinin olmasına gerek yokken zanaat eserlerinin bir işlevinin olması gerekmektedir. sonra sanat eserlerk ünik yani tektir zanaat eserleri ise genellikle sayısı birden fazladır sanayileşmeyle birlikte binlercesi milyonlarcası üretilebilir hale gelmiştir. ayrıca sanatın para odaklı olmadığı görüşüne katılmıyorum. sanatçılar eserlerini özellikle eski dönemlerde geçimini sağlamak için müşterilerinin isteklerine göre yapıyordu.

sanat ölümsüzdür, zanaat bir gün ölür.

büyük kanyon kadar barizdir.

zanaatkar esnaftır. sanatçıya yaptığı şeyden para kazanabileceğini söylediğinizde size ilk defa gördüğü bir varlığa baktığı gibi hayretle bakar.
mecburen para kazanıyorum diyen kişi eski sanatçıdır. zavallıdır ayrıca, şefkat gösterilmelidir kendisine.