saplantı

psikolojide obsesif kompulsif bozukluk (okb) olarak geçer. insanın zihninden uzaklaştıramadığı, tekrar tekrar düşündüğü ya da yaptığı şeyleri temsil eder. ''geride bırakamıyorsan, tekrarlar'' sözü, saplantı ile paralel bir görüş bildirir.

daha spesifik bir örnek vermek gerekirse, ilişkilerde ''hep de beni buluyor böyleleri'' dendiğini duymuş ya da demişsinizdir. aslında onlar sizi bulmaz, siz onları bulursunuz. ilişkilerde size davranışları ve tavırları aynı ya da benzer olan kişileri seçersiniz ve aynı şekilde başa çıkmaya çalışırsınız. kafanızdaki düşünce ''bu sefer olacak''tır ama bir türlü olmaz. bu da farkında olmadan saplantı halini alır.

biraz daha bilgi vermek için edit: yukarıda açıkladığım ilişki üzerine örnek elbette saplantının tek konusu değildir. temizlik, şüphe duyma, simetri, sayı sayma veya dini takıntılar en bilinen saplantı türlerindendir. örneğin dini konuda bağlı olan biri, görevlerini yerine getirmediğini düşünüp bunu takıntı yaptığı taktirde kendisini tanrı'ya daha doğrusu kutsal gördüğü şeye küfür ederken bulabilir. tabii ki bu her vakada görülmeyeceği gibi ilerleyen vakalarda (hepsinde değil) görülür.

genelleyici olacak fakat ben takıntıların asla durup dururken oluştuğunu düşünmüyorum. altında travmatik olayların da yatabileceğini düşünüyorum. şahsımda ilerlememiş olsa da bir şeyi birkaç kez kontrol etme takıntısı var. ve bunun bende hangi olaydan sonra oluştuğunu biliyorum. bir arkadaşımın gelişigüzel sınav yerlerimizi söylemesinden ve sınav yerine gittiğimde aslında orasının benim sınıfım olmadığını öğrenmemden sonra oluştu. normalde kendi gözümle görmeden inanmayacak biri olsam da o an kontrol edememiştim ve kontrol edemememin cezası neredeyse sınava giremeyecek olmamdı. bundan sonra başka şeyleri kontrol ettiğimi bilsem de birkaç kez daha kontrol edip içimi rahatlatmaya başladım. evet birkaç kez kontrol etmem sinir bozucu olabilir fakat artı yönü de yok değil, tekrar tekrar düşünen ve kontrol eden insanlar daha az hata yapar. elbette ilerlediği taktirde davranış terapisi ve/veya ilaç tedavisi uygulanmalıdır.

mahlasımdan anlayağınız üzere muzdarip olduğum başlıktır. farklı konularda obsesyonlar ve kompulsüyonlar vardır. en yayhın olanları temizlik, çizgilere basmadan yürüme, çift sayılarda ya da tek sayılarda ısrarcılık ve tırnak yemedir. benim obsesyonun saç koparma konusudur.
yaşayan bilir bunların hepsi aşırı derece rahatsız edici olmasına rağmen bir o kadar da güzeldir. bir taraftan kurtulmaksterken bir taraftan aldığınız haz yüzünden vazgeçemezsiniz. ben aştım kısa süre önce. psikolojik danışmanınız konuşuyor ' ilacı sizsiniz istediğiniz zaman bırakabilirsiniz sadece küreği ters tarafa değil düz tarafa çevirin ' :)

takıntının saplanmış versiyonu.

saplandığı yerden çıkmaz.

ben de hep doğruyu ve uygun olanı yapma saplantısı olduğunu fark ediyorum. mesela bir ortamda her sey gayet güzel giderken bir olay bir söz canımı sıktığı saniye 3 4 gün istemesem de o an zihnimden geçiyor. çok saçma evet yaşayan insan da bunun saçma oldugunun zaten farkında ama bozukluk noktası orda gelişiyor elinizde değil onu kafadan atmak.
bu yüzden etrafınızda amaan boş ver çok abartıyorsun tepkilerine kulak asmandan işin uzmanıyla görüşüp aşılabilir.

herkesi sen sanıyorum kafayı yiyorum sanırım mutlu musun?

sürekli düşünme, tekrarlayıcı davranışlar, zihin doluluğu ile tanımlanan "takıntı" durumu.
bende bir insana karşı geliştiğini düşündüğüm durum, karşı tarafın da buna hiç yardımcı olmaması* sebebiyle değişik bir döngü gibi.

kişinin etkisinden kurtulamadığı, adeta esir olduğu düşünce

aynı zamanda edip cansever’in bu isimde bir şiiri vardır.

(bkz: depressive rumination)

(bkz: takıntı)'nın ust leveli. belirgin olmasi ve 1 insana karsi olmasi durumunda tehlikeli sonuclar dogurabilir.

bir şeye olan hastalıklı bağlanma. kişiye duyulan saplantı en zoru olmakla birlikte, kişiyi takip etme, taciz, tecavüz, şiddet uygulama, cinayet ve intihar gibi sonuçlar gösterir.
okb hastası olan bu kişiler, sevdiğini düşündüğü kişiyi, takıntılı bir biçimde, sürekli koruma, hatta onu sahiplenmiş gibi davranır, onu sürekli denetimi altında tutma gereksinmesi içinde olur. asıl olay ise karşı taraftan reddedilme olayı gerçekleştiğinde kişinin gerçek yüzü ortaya çıkar ve olaylar birbiri ardına gelir.

takintinin kallavi olani. allah korusun hicbi seye saplanip kalmak istemem.