şeyh galip

ateşten aşk denizlerini mumdan kayıklarla geçmiş büyük mutasavvuf.
yahya kemal'e göre türk şiirinin en büyük şairi. hüsn-ü aşk gibi bir divanı 24'ünde yazmıştır.

zannetme ki şöyle böyle bir söz
gel sen dahî söyle böyle bir söz.

18. yy divan edebiyatı şairidir. çok erken yaşta vefat etmiştir.
galib'in vefat sebepleri hakkında mevlevilerin mistik inancının meydana getirdigi üç rivayet var: güya bir gün galib, beşiktas mevlevi-hänesi'ne gitmiş. o gün ı. selim de aynı mevlevi-háne'ye gelmiş ve mesnevi'nin, galib tarafından okutulmasını irade etmiş galib, beşiktaş şeyhi olan ve rusûhi'nin mesnevi şerhini arapça "eı- menhec'al kavi fi şerhi'l-mesnevi" adı ile telhis eden yusuf dede'nin (1232 h. 1817) huzurunda mesnevi kürsüsüne çıkarak derse başlamak yolsuzluğunda bulunmuş. yusuf dede'nin bir nazarı üzerine hiçbir şey söyleyemeden inmiş ve o gün hastalanmış; bu hastalıktan kurtulamayıp pek az bir zaman sonra vefat etmiş. ikinci rivayete göre, bir gün şeyhi ali nutkıy dede'nin huzurunda otururken, şeyhim, biraz rahat edelim deyip başından sikkesini çıkarmış. bu laubaliliği yüzünden şeyhinin gönlü kırılmış ve bu da ölümüne sebep olmuş. üçüncü rivayete göre de atla yenikapı mevlevihanesinin tá kapısına kadar giderken yolda, aşçı seyyid sahih ahmed dede'ye (1228 h. 1813) rastlamış. ahmed dede, başından sikkesini çıkarıp niyaza durmak suretiyle, feyz aldığı kapıya böyle gidemeyeceğini dervişe ihtår etmiş, böylece erenler nazarında küstahlıkta bulunduğundan manevi sille yemiş ve hastalanıp vefat etmiş.

kaynak: hüsnü aşk , abdülbaki gölpınarlı

divan edebiyatının son büyük şairi olarak kabul edilir.
mevlevi şeyhidir.
"hüsn ü aşk "ı nabi'nin "hayrabad"ından daha güzel bir mesnevi yazabileceğini göstermek amacıyla kaleme almıştır.

klasik türk edebiyatının en başarılı mesnevisini yazan zat-ı muhteremdir. (bkz: hüsn-ü aşk).

hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen
merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.

şeyh galip, 1757-1799

ey insanevladı! kendine saygıyla/hürmetle yaklaş; çünkü sen kâinatta yaratılmışların özü/göz bebeği olan insansın.

bir şu'lesi var ki şem’-i cânın
fânusuna sığmaz âsumânın

beyitiyle varlığa dair kıblesinin ne kadar engin olduğunu göstermiş ulu şair.

ey dil ey dil niye bû rütbede pür-gamsın sen
gerçi vîrâne isen genc-i mutalsamsın sen
secde-fermâ-yi melek zât-ı mükerremsin sen
bildiğin gibi değil cümleden akvamsın sen
rûhsun nefha-i cibrîl ile tev’emsin sen
sırr-ı hak'sın mesel-i îsî-i meryemsin sen.

hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen
merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.

…

(bkz: terci-i bend)

"ey gül-i rana!..
ömrün beş mevsimi vardır;
aşk, hasret, yalnızlık, vuslat ve hüzün.
sahi, sen hangi mevsimdesin?"

şeyh galib

-istanbul 'da cok buyuk bir yangin olmus zamaninda galip efendi ates redifli bir gazel yazmis bunun sonucunda
-kendisi 1001 gunluk mevlevi cilesini tamamlayan bir dervis oldugundan dede unvanini almistir
-eski padisahin buyuk kizi beyhan sultan a âşıktir beyhan sultan seyh galib'e yuz vermez ki zaten evlidir- kardesi hatice sultan da oldukca yakisikli bir beyefendi oldugu soylenen seyh galib'e tutkundur(sarayda ask ucgeni hem de yasak cinsinden )
-bu dedikodulari duyan ve seyh galib 'i cok seven padisah halki susturmak ve kız kardeslerini korumak icin sairimizi derhal evlendirir.
-seyh galib ;zamanının ünlü bestekarlarindan olan dede efendi ile çok yakın arkadastir(bknz: yine bir gulnihal)
-dede efendi sık sık dostunun siirlerini besteler .
-hayatı imkansiz bir askın acisi ile gecen seyh galib ; seyhi oldugu galata mevlevihanesi'nde son uykusunu uyumaktadir.