the death of stalin

armando iannuci'nin yönettiği ve 2017 yılında vizyona giren bir kara mizah filmidir. adından da belli olduğu üzere stalin'in ölümü ve sonrasında gerçekleşen olayları konu almaktadır. nikita hruşçev'i steve buscemi reyiz canlandırmaktadır. bu filmde özellikle lavrenti beria'yı canlandıran simon russell beale oldukça öne çıkmaktadır. ilgilisine tavsiye ederim.

türkiye'deki sosyalistlerde halen stalin'i savunan kitlelere izletilmesi gereken çerezlik bir filmdir. burada görülen manzaralar bize aslında çok güncel bir örneği hatırlatmaktadır. üstteki yazarın bahsettiği gibi steve buscemi ve simon russell beale oyunculuk konusunda ortaya başarılı bir iş çıkarmışlar. ayrıca hangover film serisindeki alan'in babasını oynayan aktörü görünce de şaşırdım oldukça.

2017 yılı kara komedi filmi. film , senaryo gereği bazı şeyler abartılıyor gibi görünse de , aslında diktatörlüğün keyfiliğini komedi çatısı altında eleştiriyor.

filmin konusu zaten isminde saklı. stalin,etrafını saran şakşakçılarıyla keyfi bir yönetim sürdürmektedir. stalin’e hakaret mi ettin ya da sadece şüphe mi var, direkt ölüm listesine alınıyorsun. etrafındaki adamlar da onun egosunu tatmin etmekten başka bir işe yaramıyorlar. tabi ki her canlı ölümü tadacaktır. stalin , keyifle müziğini dinleyip, ona nefret dolu bir not gönderen piyanist kadının notunu okurken, kahkahayla güler ve anında gık der ve öteki tarafa gider. ölüm aşaması da ilginçtir ; bir ara canlanır ve sonra bay bay dünya diyerek canını teslim eder.

bu arada , yukarıda spoiler vermedim; olaylar onun ölümüyle başlıyor. etrafındaki şakşakçıları yönetimi eline almak için türlü entrikalara başvuruyorlar. aralarında en ılımlı görünen kişi nikita’dır. lavrenti ise entrika kralıdır; zeki ama bu zekasını kötülüğe kullanır. georgy ise saf ve beceriksiz görünen bir adamdır ve liderlik vasfı yoktur. hepsi tek tek birbirlerinin ayağını kaydırmaya çalışır ama en büyük çatışma nikita ile lavrenti arasında olur.

filmi genel değerlendirirsem , ağlanacak duruma güldürüyor. gülmeyi bıraktığımız zaman aslında acı gerçeklere değindiğini farkediyoruz. filmi sadece rusya bazlı değil, diktatörlük eğilimi gösteren tüm liderler bazında düşünebiliriz. hayatlarını okuduğum veya gözlemlediğim bu eğilimdeki liderlerin belli başlı özellikleri:
* saygıyı korkuyla sağlar
* etrafı vasıfsız ama her dediğini onaylayan adamlarla çevrili
* mantığa sığmayacak icraatler
* yalanlar

buna ek olarak filmde güzel ve yerinde bir tespit daha var: diktatörlerin halkın sevgisini kazanmak için hep bir çocukla fotoğrafının olması. milyonların katili olan hitler gibi kim jong-il gibi ve adını saymadığım diğer tüm diktatörler gibi.

filmden daha kopmadan , izlenecek bir filmdir. esprileri kaliteli ve yerindedir. her espride ince bir dokundurma vardır. oyunculukları gerçekten harikadır. yani bana göre 4 4’lük filmdir. iyi seyirler efendim.

dünyanın en komik filmi the death of stalin sanırım…her izleyişimde kahkahalara boğuluyorum. "you're not even a person, you're a testicle!" vasili'nin repliği, takdire şayan. sen dalganı geçemezsen başkaları geçer kuralı burada da geçerli. şarap içimlerken stalin hakkındaki düşüncelerimi belirterek ne stalincilere ne troçkicilere yaranayım: stalin gibi muhkem bir kişilik olmasa 2. dünya savaşı kazanılamazdı, ama stalin'in temizlik harekatı komünist partiyi tamamen felç ederek işçi sınıfını politikadan uzaklaştırdı. komünist partinin en önemli kadroları, buharin gibi çok değerli insanlar, eski bolşevikler, kafası çalışan neredeyse herkes purge'e kurban edildi. geriye sadıklar kaldı: beriya, kuruşçev vs gibi dallamalar. eski kadrolara kıyasla böcek kadar değeri olmayan kariyer bürokratları. sovyetlerin çözülüşünün tohumları 1936'da atıldı. bunun baş suçlusu da stalin'dir, sovyetleri ayakta tutan esas kahramanın o olması gibi. apolitikleşmiş işçi sınıfının devletini yeltsin gibi bir sarhoş tankın üstüne çıkıp yıkar tabii, işçi sınıfı için bir terör aygıtı devlet. gerçi bu da dilemma: devrimi tamama erdirdiğin an eldekini koruman gerekir. düşmanlığın sınırını nerden çizeceksin? aygıtı korumak için kaç milyon kelle alacaksın? bunu biz 20. yüzyılda çözemedik, manyak gibi bir şey olup çıktık o yüzden. yoldaş stalin'i sayarım ama devrimi korumak uğruna devrimin ruhunu elleriyle bizzat boğup yok etmiş bir insandır. geriye kalan cesedi de kp yöneticileri kendisinden 40 yıl sonra anlaşıp rus toprağına gömdüler. daha iyi bir cumhuriyeti, daha muhkemini kurmak lazım kuracaksak.