tuğra

osmanlı padişahlarının imza yerine kullandıkları, özel bir biçimi olan sembolleşmiş (mühür) işarete verilen isimdir.

tuğraları inceleyen bilim dalı ise heraldiktir.
osmanlı tarihinde ilk tuğrayı orhan bey kullanmıştır.

t: kökeni muhtemelen "*tu- veya *tū-" olan kelimedir. kökteşleri: (bkz: duvak) (bkz: duman) (bkz: tuzak)
peki, nedir bu *tu-? "kapamak, tıkamak, engel olmak" anlamıma geldiği düşünülen, tanıklanmayan bir fiildir.
duvak, yüzü örter; duman, havayı kapar; tuzak, yolu kapar, engel olur, tuğra, yazıyı mühürler, yani kapar.

(bkz: nişancı) tarafından atılır.

osmanlı padişahlarının günümüzdeki imza yerine kullandıkları arapça yazılı özel mühürleri. tuğra, islami kaligrafi sanatının hattatlar tarafından yapılmış en önemli eseridir. 1922'de saltanatın kaldırılıp 1923'te cumhuriyet'in ilanından sonra başta tuğra olmak üzere osmanlı imparatorluğu'nun bütün askeri nişanları, mühürleri vb. yasaklanmıştır. tuğra, etimolojik olarak tuğ ile aynı kökten gelir.
osmanlı tuğrası
tuğranın kısımları

osmanlı hükümdarlarının imza niyetine kullandıkları yazılı işaretler. devletin arması ya da işareti olarak da kullanılmış. bazı selçuklu hükümdarlarının da kullandığı biliniyor.

abdülaziz devrinde bazı dükkan sahipleri alamet i farika olarak osmanlı arması asmaya başladılar; ikinci abdülhamid dükkanlara devleti temsil eden armanın asılmasını yasak etti.