1.
ömer seyfettin'in şiirinde elley ve ecey'in yeniden simgeleştirilmiş halidir. hatırlarsanız elley'in diğer adı törüngey'di. burada da törüngey'i türk sözcüğü ile bağdaştırıyoruz. türkan ise ecey'e benzetilmiştir. kelime anlamı olarak kağan'a yönetimde ortaklık eden eşi, kraliçe ve hanım anlamlarına geliyor. şey gibi, "ben sizin hanınızım bu da benim hanım." ya da ne alaka bu*, neyse.
başta adı geçen şiir altun destan'dır. hemencik ekliyorum.
tanrı önce mavi göğü, kara yeri yarattı,
sonra gökte günü, ayı, yıldızları parlattı. yeryüzünü denizlerle, dağ ve belle bezedi,
"işte sana su, od, ağaç, demir, toprak, al!" dedi. "al, bunlarla bir şen yurt yap, bir yeşil bağ hazırla." "sana bir çift gelecektir, onu iyi ağırla!"
ey biricik olan tanrı, ey ikiler: gök ve yer!
ey altılar: gün, ay, yıldız, dağlar, beller, denizler! ey dokuzlar ve ey beşler, siz sevinçten costunuz;
türk ve türkan geliyordu, hep görmeye koştunuz!
fark ettiyseniz şiirde de ilk insana od verildiğinden bahsedilmiş. yani ateşi bulmamışız, ateş bizimle gelmiş. içimizdeki ateşten kurtulamıyor oluşumuz bundan olabilir.*
türk ve türkan'ı elley ve ecey ile eşleştirmiştik, buradan sonuç olarak yaratılan ilk türk erkek ve kadındır diyebiliriz. yani öyle denmiş. türkan kelimesi farsça çoğul eki ile "türkler" anlamına geliyormuş. aynı zamanda doğuda kürtçe konuşan türk aşireti varmış, isimleri de "türkan aşireti." yani burdan da anladığımız kadarıyla türkmenler ile kürtlerin bütünleştiği aşiretlere "türkan" deniyormuş.
hemen temsili bir görsel bırakayım.*
bu vesileyle cüneyt arkın'a bir kez daha rahmet olsun.
başta adı geçen şiir altun destan'dır. hemencik ekliyorum.
tanrı önce mavi göğü, kara yeri yarattı,
sonra gökte günü, ayı, yıldızları parlattı. yeryüzünü denizlerle, dağ ve belle bezedi,
"işte sana su, od, ağaç, demir, toprak, al!" dedi. "al, bunlarla bir şen yurt yap, bir yeşil bağ hazırla." "sana bir çift gelecektir, onu iyi ağırla!"
ey biricik olan tanrı, ey ikiler: gök ve yer!
ey altılar: gün, ay, yıldız, dağlar, beller, denizler! ey dokuzlar ve ey beşler, siz sevinçten costunuz;
türk ve türkan geliyordu, hep görmeye koştunuz!
fark ettiyseniz şiirde de ilk insana od verildiğinden bahsedilmiş. yani ateşi bulmamışız, ateş bizimle gelmiş. içimizdeki ateşten kurtulamıyor oluşumuz bundan olabilir.*
türk ve türkan'ı elley ve ecey ile eşleştirmiştik, buradan sonuç olarak yaratılan ilk türk erkek ve kadındır diyebiliriz. yani öyle denmiş. türkan kelimesi farsça çoğul eki ile "türkler" anlamına geliyormuş. aynı zamanda doğuda kürtçe konuşan türk aşireti varmış, isimleri de "türkan aşireti." yani burdan da anladığımız kadarıyla türkmenler ile kürtlerin bütünleştiği aşiretlere "türkan" deniyormuş.
hemen temsili bir görsel bırakayım.*
bu vesileyle cüneyt arkın'a bir kez daha rahmet olsun.
devamını gör...