yapay et

“laboratuvarda üretilen etler, hayvanlardan kök hücre alınması ve bunların laboratuvarda besleyici bir sıvının içine konularak büyütülmesi ile elde ediliyor. bu süreçte hayvan öldürmeye gerek kalmıyor. aslında bunun, bir bitkiden bir dal alıp onu toprağa dikerek yeni bir bitki elde etmekten hiçbir farkı yok.” denmiş ballandıra ballandıra 2019 da ve şimdi de ne alakaysa bill gates yapay et tüketelim demekte ısrarla. varın gerisini siz düşünün..

haber

şu sıralar muhabbeti çokça dönen et türüdür. sofralarımıza gelip gelmeyeceğini merak etmeye başladım.

nam-ı diğer clean meat, cok ciddi yatırım ve ar-ge yapılıyor. muhtemelen çok uzak olmayan bir gelecekte tadına bakacağız.

yüzyıllardır insanların yaptığı büyükbaş hayvancılık son yıllarda birden bire sağlıksız ve doğaya zarar veren bir üretim biçimi olarak lanse edilmeye başlandı. bazı uluslararası medya kuruluşları da iklim değişikliği gerekçesiyle yapay et kullanımının gerekli olduğuna dair haberler yapmaya başladı. haberlerin içeriğinde genel olarak yapılan vurgulardan biri yapay etin gerçek etten daha sağlıklı olduğu yönünde. hatta yapay et, zaman zaman temiz et olarak da adlandırılıyor ancak bu sözde et çeşidine sentetik et demek daha doğru bir tanımlama olacaktır. temiz et kavramı toplumlar tarafından kabul görülmesi için icat edilmiş bir tanımlamadır. peki temiz et kavramı nereden geliyor diye merak edenler için bunu da açıklayalım: yapay et, üretim biçimi göz önüne alındığında teknik anlamda daha steril bir üretim ortamına sahip olduğu için geleneksel hayvan kesim sürecinde ortaya çıkan bulaşıcı hastalıklar yapay et sayesinde azaltılabileceği iddia ediliyor. dolayısıyla yapay et de böyle bir tehlikenin söz konusu olmadığı ön görülüyor. dikkat ederseniz koronavirüs salgınından sonra hayatın birçok alanında yapılmaya çalışılan yenilikler küresel olarak yayılabilecek hastalıkların önüne geçebilmek iddiasıyla ortaya atılıyor. ancak bunun bize dönüşü daha fazla bireyselleşmiş ve yalnızlaşmış insan ve doğallıktan arındırılmış, makineleşmiş bir hayat.

küresel çapta bir yönlendirmenin olduğu durumlarda her zaman ortaya çıkmasına alıştığımız bill gates bu konu hakkında da sessiz kalmadı. iklim felaketi nasıl önlenir adlı kitabını tanıtırken bu konuya değinen gates, büyükbaş hayvanlardan kaynaklanan metan gazı salınımının doğaya zarar verdiğini ve zengin ülkelerin büyükbaş hayvan yetiştiriciliğini bırakıp yapay et tüketimine geçmesi gerektiğini" söyledi.

öte yandan yapay etin desteklenmesinin diğer sebeplerine gelecek olursak nüfus artışının fazla olması dolayısıyla ete olan ihtiyacın giderek artması, kaynakların ise azalması ve son olarak aç insanların doyurulması örnek gösterilebilir.

amerika, hollanda, israil gibi ülkelerin başını çektiği yapay et projesi dünyayı doyuracak formül olarak sunulsa da buna inanmak elbette mümkün değil. dünyadaki servetle tüm insanlar şimdiye kadar rahatlıkla doyurabilirken bunun şimdiye kadar neden yapılmadığı sorgulanmalıdır. öte yandan doyurduğunuz topluluklar size tamah etmez, emrinizi yerine getirmez, en sonunda size diklenir. yaşanan tüm bilimsel ve teknolojik gelişmeler bu ilkeler çerçevesinde şekillenirken haliyle toplumların refahı değil sistemin devamı düşünülür. zaten bill gates de aç insanları doyurmak gibi bir niyetlerinin olmadığını belki kasıtlı belki de farkında olmadan şöyle itiraf etmiştir: "en fakir 80 ülkenin yapay et tüketimine geçebileceğini sanmıyorum." bunun neresi itiraf gibi derseniz gelin bir akıl yürütelim. tüm ülke türleriyle birlikte dünyada 206 ülke var. bunların en fakir 80 tanesi yapay ete ulaşamıyorsa yaklaşık 126 ülke yapay et tüketimine geçebilecek demektir. bu zaten başlı başına aç insanların doyurulamayacağını göstermektedir.* peki günümüzde halihazırda gerçek et tüketimine geçmiş 206 ülkeden kaç tanesi gerçek eti kullanabiliyor. mesela ülkemizde gerçek et tüketimi yapıldığı halde sizler bu tüketimden ne kadar yararlanabiliyorsunuz? önemli olan yapay et tüketimine geçen ülkelerin sayısı değil bu ete insanların ne kadar ulaşabildiği.

o halde neden yapay et tüketimine geçiyoruz? bunun cevabı ilerleyen yıllarda daha net bir biçimde ortaya çıkacaktır ancak unutmayın ki hiç kimse sizden daha fazlasını almadan sizin için teknoloji üretmez, bilim yapmaz.

bu,aklıma yıllar önce yayınlanan derya baykalın oynadığı bir reklam filmini getirdi. derya baykal tüm yapmacikligi ile mutfakta ocakta süt kaynatan bir ev hanımının yanına gelerek bu sütün sağlıksız olduğunu,kullanmaması gerektiğini söyleyerek elindeki paket sütü kadına uzatıyor ve bu steril,hijyenik,sağlıklı,temiz sütü kullanmasını tavsiye ediyor. ve masum ev hanımı aniden aydınlanarak paket sütü bağrına basıyor. sonuç olarak süt bile olmayan bu beyaz su ile büyüyen sağlıksız bir nesil cıktı ortaya. organik süt ise zenginlerin sofralarına yakıştı.

adana dürüm yapılsa o tadı vermeyecek ettir.

işte kıyamet böyle böyle kopacak. doğal bir şey kalmamış, allah'ın insanlar için yarattığı her şey değiştirilmiş, bozulmuş:

allah şeytanı lânetlemiştir, o da “kullarından belli bir pay alacağım, onları mutlaka saptıracağım, onları boş kuruntulara kaptıracağım, kesinlikle onlara emredeceğim de hayvanların kulaklarını yaracaklar, emredeceğim de allah’ın yarattığını değiştirecekler” demiştir. allah’ı bırakıp da şeytanı dost edinen kimse elbette apaçık bir ziyana düşmüş olur. - nisa suresi 118,119-

insanoğlu böyle böyle sonunu hazırlıyor işte.

göğüs' te yapacaklar ise benim için no problema. bıktım bu şişme hatundan.

attı, eşekti derken yapay etle direkt noktayı koyacaklar bu konuya sanırım

et üretimi için harcanan kaynaklardan bihaber insanların şüpheci yaklaştığı et. biraz araştırsalar ne kadar büyük bir kaynağın heba edildiğini görecekler de, işte.

yapay değil çamurdan et olsa yiyecek duruma ramak kaldı.

buradakileri okuyan da dağ başında yaşayıp avlanıp et yiyorlar zanneder. insanoğlu bu şekilde çoğalmaya devam ederse hayvancılıkla et tüketimini karşılayamayacak ve yapay et yemek zorunda kalacak. inanın bana torunlarınız ‘zamanında dedelerimiz gerçek hayvan eti yiyormuş, bildiğin yamyamlık yapıyormuş bu ilkel insanlar’ diyecekler. jetgillerdeki gibi bi hap atıp şu beslenme işini halledecek muhtemelen. z kuşağı falan deyip sonra da her duyduğunuz yeni şeye hörörö büll gotes yapay et istiyormuş demenizde ayrı bir tuhaf.

yediklerimiz, içtiklerimiz önemli. doğalı varken yapayın lafı olmaz:

dinlerin üfürdüğü yalanların aksine, hayvanların kesilirken - öldürülürken ne çok acı çektiklerini bilim bize artık çok net olarak söylüyor. damak tadımız, yeme kültürümüz öyle diye; hayvansal et üzerine kurulu kapitalist yiyecek endüstrisini sürdürmek, yani hayvanları katletmeye devam etmek zorunda değiliz.

bırakın "allah öyle istiyor, ilahi nizamda insanlar yesin diye hayvanları yarattı" palavralarını. evrimsel sürecin gereği olarak, yabani yönümüz nedeniyle et yiyoruz. oysa et yemeden gayet sağlıklı yaşayan yüz milyonarlarca da insan var. bu ikilemde, doğadaki vahşi besin zinciri anlayışını tek değiştirecek tür de vicdanıyla hareket eden ve artık hayvanları katletmek istemeyen insan olacaktır.

kasaplardan sanki ağaçta yetişiyormuş gibi aldığımız etlerde kan, eziyet, esaret ve gözyaşı var. yavrularının kesilip biçildiğini görünce ağlayan koyunların, kesileceğini anlayınca korkudan kalpleri patlayan sığırların, kesilme zamanlarının geldiğini görünce depresyona girip yas tutan koyunları-keçileri beyni şablonlarla örülü şeriatçı kafaların anlaması zor.

ama, bilim ve vicdan yolundan gidenlerin, vejetaryen olamıyorlarsa, yapay etin bir an önce yaygınlaşmasını dilemekten başka ahlaki yolları yok.

ileride yaşanılacağı öngörülen protein kaynakları yetersizliğine karşı alınmış bir önlem. hakeza çekirge unu da aynı şekilde. bu şekilde doğaya daha az zararlı protein üretimi yapılır.