yasın beş evresi

inkar, öfke, pazarlık, depresyon ve kabullenme.

isviçreli psikiyatrist elisabeth kübler-ross tarafından 1969 yılında yayımlanan ‘ölüm ve ölmek üzere’ adlı kitabında öne sürdüğü, sonradan ‘yasın 5 evresi’ olarak adlandırılacak teoridir. kübler bu kitabında ölmek üzere olan hastalarla çalışmış ve yasın evrelerini sıralamıştır. aslında yasın aşamaları 13’e kadar çıkmaklabirlikte(umut,şok vb) sonradan 5’e indirgenmiştir. bu teori yalnız travma geçiren veya ölmek üzere olan hastalar haricinde, büyük değişim geçirecek olan büyük şirketlerce de(ibm gibi) uygulanmıştır.
peki yasın bu 5 aşaması nedir?
1- inkar: şok yaşadığımız,hayatı anlamsız bulma aşamasıdır. inkar,keder duygularımızın hafiflemesine yardımcı olur. inkar ile olayın ilk şokundaki acı biraz hafiflese de çok geçmeden tüm acı verici olaylar gün yüzüne çıkar. bu da 2.aşamayı getirir.
2-öfke: bu öfke, sevgilinize,eşinize,ailenize,kendinize ve hatta tanrıya bile yönelebilir. neden ben? sorusu bu evrede ortaya çıkar.
3-pazarlık: hastalığım iyileşsin daha iyi bir insan olacağım;tanrım ona bir daha hiç kızmayacağım,onun yaşamasına izin verirsen. pazarlık işe yaramadığı zaman 4.aşama devreye girer.
4- depresyon: aslında bu aşama acının kabullenme aşamasının başıdır. olayın varlığını ve değiştiremeyeceğimizi anlarız ve bu acıyla ruhsal bir çöküntü yaşarız. bu normal bir durumdur.
5- kabul: son aşama olan kabul, iyileşmenin başlangıcıdır. artık tüm olanları olduğu gibi kabul ederiz. öleceğinizi,yakınınızın öleceğini, sevgilinizin geri dönmeyeceğini gibi. bu aşama acının ilk acısının geçmeye ve iyileşmeye başlamanızın aşamasıdır.
sonrasında kübler, david kessler ile ortak olarak ‘kederin altı aşaması’adlı kitabı çıkarmışlardır. kitapta ortaya atılan altıncı madde çok ilginçtir.
david kessler,genç yaşta annesini kaybetmiştir. hayatının sonraki evresinde doktorlara,hemşirelere,polislere,sağlık çalışanlarına travma ve keder hakkında bilgi vermiştir. ama tüm bu bilgisine rağmen, 21 yaşındaki oğlunun ölümüyle hayatı alt-üst olmuştur. bu yıkıcı olaydan sonra yasın 5 aşamasına bir de ‘anlam’ ı eklemiştir. tüm bu olumsuzlukların içinde ışığı bulmak olarak tanımlamıştır. bu olay yaşandı ama hala yaşıyorum; yaşama sebeplerim var gibi.
bu 5 aşama(sonradan eklenen 6.aşamayı da eklersek 6), her insanda aynı sıra ile olmayabilir ama yaşadığım olayları da göz önüne aldığımda ,bende sıralama tam ve tam sırasıyla gerçekleşti. zaman her şeyin ilacı.

ben bi evre daha eklemek istiyorum. intikam!!!!!

inkar, öfke, depresyon, pazarlık, kabullenme olarak tanımlanır.

inanılmaz derecede sinirlenmek
binlerce kez sorgulamak
kabul etmekte zorlanmak
en kötü evre
ve içinizin artık çiçek açıp rahatladığı zaman

malignite hastalarında çok rahat gözlemlenebilen durum.

hastalığını kabul etmeme, kendi başına gelmesine inanamama, daha iyiye gideceğine inanma ve kabullenmeye giden bir süreç.

kabullenmişliğin sessizliği beni en korkutan kısmı, hem hastada hem hasta yakınında görülen ben her şeyin farkındayım bakışı, farkındayım ama bundan bahsetmeyelim duruşu, bakışlarla verilen onaylar.

zor işler.

inkar, öfke, depresyon, pazarlık, kabullenme olarak sınıflandırılır.

bu evreler bitince başka biri olursunuz, aynı kalamazsınız.

tur bindirdim. sokarım evresine.