zamanda geçmişe yolculuğun her şeyi değiştireceği gerçeği

zamanda geçmişe yolculuk yapsaydınız ve hiçbir olaya müdahale etmeseydiniz bile, sizin orada bulunmanız kelebek etkisiyle zincirleme olarak uzun vadede tüm dünyadaki olayların akışını değiştirirdi.

dümdüz düşünmemeyi gerektiren bir teorik fizik konusu.

düz düşünürseniz evet, ortalığı karıştırabilirsiniz ama teorik fizikte pek bu şekilde düşünülmez. zamanda geçmişe gitme ihtimalinin doğuracağı paradokslara çeşitli teorik çözümler üretilmiştir çünkü. zaman dallanması vesaire gibi...

üstelik bazı teoriler de zamanda bir yere gidilmeyeceğini çünkü geçmiş-şimdi-gelecek üçlüsünün aslında var olmadığını, hepsinin tek bir anda birlikte mümkün olduğunu önerir. (bkz: blok evren teorisi)

stephen king'in 22/11/63 adlı romanı bu konuyu çok güzel bir şekilde işlemiştir. tabi içinde yaşadığımız evrende geçmişe doğru gözlemci olarak bile gidemeyiz o ayrı.

ınkalara göre zaman düz bir doğru üzerinde geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman olarak değil, birbirine paralel üç doğru üzerinedir. geçmiş, şimdiki ve gelecek ayrı doğrulardır. kişi şimdiki zamanda hem geleceğini hem geçmişini yaşar.

bu bilgiyi bir yerde okumuştum. şimdi nerede okuduğumu unuttum. bana aşağıda bulunan anonim sözleri hatırlatıyor.

"yedisinde neyse yetmişinde odur."
"zamanında yediğin hurmalar, gelir poponu tırmalar."

bugün alacağınız herhangi bir karar da her şeyi değiştirir.

öyle bir imkan doğsa bile, kim bilir hangi paralel evrene gideceksiniz. şu an gökyüzünde görülen yıldızlar bile geçmiş. her şey dönme dolap gibi. vagonlar dönüyor, vagonların rengi falan da birbirine benzer ama her vagonda farklı kişiler oturuyor. tabii, siz bilmiyorsunuz. yani, her şey sizin gördüğünüz gibi değil. eşeledikçe, çok fazla şey çıkıyor.

geçmişe gitmek bizi hala aynı evrende tutar mı önce onu bir sorgulayalım. sadece bir mantık yürütmede bulunacak olursam, zaman yolcuğu boyutlar arası bir geçişse eğer, değişim başka bir boyuta ait olan bir evrene ait olabilir.

p.s: belirtmekte fayda var ki bu konu hakkında akademik bir bilgiye sahip olmadığımdan sadece bir hipotez üretme gibi düşünülebilir bu post, yanlışlanmaya açıktır.

(bkz: dark (dizi))

#1674383 komodo'ya bir ekleme yapayım. bu konuda bilim ve bilim-kurgu tarafından oldukça sevilen 2 fikir var.

ilki; zaman yolculuğu sonucunda zamanın tıpkı bir kağıt gibi bükülmesi sonucu aynı evrende geçmiş zamana gitmemiz. geleceğe gidemiyoruz çünkü belirsiz. fakat bu teoride geçmişte dedemizi öldürdüğümüz paradoks, beethoven'ın konçertosunu kimin bestelediğini sorgulayan paradoks gibi paradokslar cevapsız hala.

ikincisi ise; zaman yolculuğu sonrası bir paralel evrenin geçmiş zamanına gitmemiz. böylece oluşan olaylar bizim evrenimizi etkilemeyecek, dolayısıyla biz ne olursa olsun doğmuş ve o makineyi kullanmış olacağız. yine geleceğe gidemiyoruz elbette. ancak bu teoride de hangi paralel evrene gideceğiz, gitmek ne kadar mantıklı? gibi sorular var.

dark dizisi bu ikisini birden işledi, ama ne kadar mantıklı işledi orası çok tartışılır.

bu konuda hollywood fikrinden uzak güzel bir yapım arayanlar için bir anime önerisinde bulunayım. efendim steins;gate dünyanın en iyi animelerinden biridir ve zaman yolculuğu sonucunda oluşan paralel evrenler fikrini ele alıp çok güzel işler. 2000'lerde ortalığı kasıp kavuran "john titor" olayını da içine dahil eder.