zamanda yolculuğun mümkün olması

aslında türkiye’den ırak’a giderseniz 100 yıl geriye girmiş olursunuz, türkiye’den norveç’e giderseniz 30-40 yıl ileriye gitmiş olursunuz.

dusunce gucuyle ilkokul yılları cok yakın,cok kolay. evet oyle.

zamanda yolculuk fiziki şartlarda mümkün olmasa da ruhen isteyen istediği zamana gidebilir. hayal gücümüz o kadar sınırsız ki bütün imkansızlıkları yok eder.

ay olabilir mi öyle bir şey lütfen olsun çünkü

bekleme süresini arttırırsan zamanda daha da ileriye gidebilirsin.

zamanda yolculuk mümkün olursa direkt güvenli bir yerden savaşları görmek istiyorum. özellikle normandiya çıkarmasını canlı görebilmeyi çok isterim. karşıda mg-42 ortalığı tararken nasıl koşabildiler. diğer taraftan normandiya sahilini savunmaya çalışan alman askerlerin süreçteki o çöküşünü canlı görebilmeyi çok isterdim. hiçbir filmin,dizinin o ambiyansı hissettirebileceğine inanmıyorum. berlin’in düşüşüne tanıklık etmek de çok ilginç olurdu bak. tabi zamanda yolculuğu icat edenlerin yolculuğu yapan insanın zarar görmesini engelleyecek bir sistemi bulduğu düşüncesi ile girilmiştir bu entry. en kötü sağlık sigortası yapsınlar bari.

giden geri gelmiyor ki gittiği yerden...

büyükbaba paradoksu, bedava öğle yemeği paradoksu, zamandaki turistler gibi pek çok düşünce deneyiyle fiziksel olarak mümkün olsa bile aslında bu çeşit bir uzay zaman hareketi imkansızdır fakat aynı zamanda da imkanlıdır. ben zamansal paradoksların zamanın kendisi tarafından çözülebileceğine inanan sapıklardanım :d.

mesela zıtlıkları uyum ilkesi var. david lewis'in zıtlıkların uyumu analizi ve değişen geçmiş hakkındaki çıkarımları, herhangi bir mantıksal paradoks yaratmadan tek boyutlu bir zaman kavramı içerisinde zamanda yolculuk ihtimalini açıklamaya çalışmaktadır. bunu şöyle düşünelim. dedenizden nefret ediyorsunuz ve hayaliniz onu öldürmek. sonrasında bir zaman makinasıyla geçmişe gittiniz ve dedeniz daha evlenmemişken ve yatağında uyurken ıskalamayacağınız bir şekilde dedenize silahı doğrulttunuz. dedenizi öldürebilir misiniz? burada karşımıza şöyle bir sonuç çıkıyor. tim dedesini geçmişe gidip herhangi bir şartta öldüremez. sebebi ise dedesinin zaman tarafından korunuyor olmasıdır. yani kasıtlı olarak bir paradoks oluşturmak isteseniz dahi oluşturamazsınız. çünkü maddesel her ihtimal sizin yanınızda olsa bile zaman dedenizin yanındadır. (bu arada bu insanı ölümden eceli korur kafasında bir olay djskladjska)

bu konuyla ilgili benimde bir düşünce deneyim var aslında. bir adamın bu günden 10 yıl önce bir araba kazasında sakat kaldığını düşünelim ve bilim insanları bu adamı denek olarak zamanda kaza yaptığı güne gönderiyor. sizce adam herhangi bir şekilde araba kazasını değiştirebilir mi? bununla ilgili aslında iki durum var ilki en basit şekilde değiştiremez olması. ikinci ihtimal ise kazaya sebebiyet veren kişinin kendisi olmasıdır. sonsuz ihtimalde bunu düzeltemediğini düşünebiliriz çünkü geçmişe gönderilen adam zamansal düzlemde geriye giderek sonsuz bir döngü yaratmış olur ve sonsuza kadar kendini kurtaramaz. peki bu konuyla ilgili verileri toplayalım. adamın sürekli olarak geçmişin bir noktasında sürekli olarak sabit kalması birbirinin aynı olsa dahi sonsuz evrenler oluşturur mu? yoksa aslında oluşturulan ve birbirinin aynı evrenler aslında bizim evrenimizdeki zamansal sonsuzluğu mu gösterir? bu oluşabilecek iki ihtimalde de gördüğümüz şey lewis'in zıtlıkların uyum ilkesi bazında bir paradoksa yol açmamaktadır. zamanın içinde sonsuz bir döngünün oluşması bir nokta içinde uzay zaman dengesini bozsa dahi bu nokta uzay ve zaman dengesi içindeki bir nokta olduğundan ve bu olayı farklı koşullarda ne kadar tekrarlarsak tekrarlayalım uzay ve zaman kapsamında hala daha mikro kalacağından uzay zamanda geçmişe doğru hareket etmek mümkün olsa dahi bir şeyleri değiştirmek mümkün değildir. zamansal oluşabilecek hiçbir düzlem zaman içinde eşsizlik oluşturamaz gibi düşünebilirsiniz.

fakat bu düşünce deneyine uymayan veya uyup uyamayacağını bilemeyeceğimiz durum şu. uzay ve zamanda big bange hareket edip oluşacak dengeyi değiştirirsek ne olur. big bange büyük bir kütle ve enerjiyle gittiğimizi düşünelim. sonuç olarak sonunda big bang oluşacak ve bizim evren dediğimiz bu maddesel düzlem var olacaktır. peki bizim götürdüğümüz bu büyük enerji ve madde ile big bangteki muazzam hassaslığı bozarsak evrendeki bu maddesel düzenin varlığını engelleyebilir miyiz? yani kabaca soru şu zaman, maddenin doğasından üstün müdür? zamansal yasalar, götürdüğümüz enerjinin ve maddenin big bang'e katılmasını engeller mi?

neyse yine çok boş yaptım ben gideyim de çay içeyim.

akp ile geçmişe yolculuk mümkün.

aslında çeşitli gerçeklerle teoride mümkün kılınabilir bir olasılıktır.

geleceğe yolculuk
eğer uzaya giderseniz zaman kavramının değişeceğini biliyoruz, o halde uzaydaki 10 dakikanın dünya'da 10 yıla bedel olduğunu varsayalım. uzaydaki ilk 10 dakikadan sonra dünya'ya geri dönerseniz 10 yıl geçmiş olacak. yani siz 22 nisan 2021'de gittiniz ve (sizin zamanınızla) 22 nisan 2021'de döndünüz. ancak aslında dünya'da tarih 22 nisan 2031'dir. teorik olarak geleceğe gitmiş oldunuz. tabii bu süre zarfında 10 dakika geçmiş olduğunu söylemek de 10 yıl geçmiş olduğunu söylemek de eşit derecede doğrudur.

geçmişe yolculuk
geçmişe yolculuk için de birkaç yöntem vardır ancak pratikte mümkün değildir. örneğin:
• ışık hızından hızlı gitmek. bir madde ışık hızına ulaştığında fotona dönüşür ve madde özelliğini kaybeder. bu sebeple einstein'ın kuramlarına göre ışık hızından hızlı gitmek imkansızdır.
• solucan deliği. uzay zaman bükülmesi olmadan bir solucan deliğinden geçmek imkansızdır. bu yüzden solucan deliği teoremi de pratikte uygulanamıyordur.



kaynakça

zamanda yolculuk mümkündür. fakat illa ki bir "zaman makinesine" atlayıp gitmeniz şart değildir. uzay-zaman düzleminde hangi konumda olduğunuz bu konuda belirleyicidir.

öncelike uzaya gittiğiniz vakit zaman yavaşlamaz. bu biraz karıştıralabiliyor. uzaya gittiğiniz vakit aksine zaman sizin için hızlanır. burada hızlanır tabiri de yanlış olabilir. yer'e ( (bkz: yer) ) göre hızlanır demek daha doğru olur. zamanı eğip büken, uzatan şey "kütleçekim kuvvetidir" ne kadar çok kütleçekimine maruz kalırsanız zaman sizin için o kadar yavaşlar. örneğin bir dağın tepesinde yaşayan insanla, dağın eteklerine yaşayan bir insan için zaman farklı "akar." dağın tepesindeki, dağın eteğindekine göre daha çabuk yaşlanır. kütleçekim kuvvetine ne kadar yakın olursanız zaman sizin için o kadar yavaşlar. dağın eteğinde yer'in merkezine daha yakın olduğunuz için daha fazla kütleçekim kuvvetine maruz kalırsınız. bu yüzdendir ki uzaya giden bir astronot üzerinde daha az kütleçekim kuvveti olacağından dolayı aslında sizden daha hızlı bir şekilde yaşlanacaktır. fakat bu ihmal edilebilir düzeyde azdır.

uzaya giden bir astronotun sizden az yaşlanmasının yegane yolu (bir solucan deliğine, kara deliğe filan seyahat etmediğini düşünüyoruz tabii ki) ışık hızına yakın hızlarda hareket etmektir. hızlandıkça zaman sizin için "yavaşlar." iss (uluslararası uzay istasyonu) 28.000 km hızla yer'e düştüğü için bunun neden olduğu zamanda yavaşlama ne kadar hesaplayıp, kütleçekiminden oluşan zamanda hızlanmayla karşılaştırıp, yer'e göre ne kadar bir fark olduğuna baktıktan sonra konuşmak aslında daha doğru olur. fakat o hızın çok da bir etki edeceğini düşünmüyorum. ha aynı zaman da "ışık hızı geçilemezdir." üzgünüm bu böyle. bilim geliştikçe, teknoloji geliştikçe de maalesef bu değişmeyecek. bulunduğumuz evrene (selam paralel evrenler) yazılmış bir kod gibidir bu ve bunu kıramazsınız. mesela -273.15 (mutlak sıfır) bu sıcaklık da aynı bir kod gibidir. altına inemezsiniz. bu sınırdır.

zamanda geçmişe gitmek ise bambaşka sorunları beraberinde getiren bir durum. sadece oluşan paradokslar bile kafayı yemenize sebep olabilir. bu ise bambaşka bir entrynin konusu.

not: dağın tepesi ve eteğiyle ilgili deneyin yapıldığı harika bir belgesel de vardır; stephen hawking ile deha attığım kısım hemen yukarıda bahsettiğim kısmın deneyi. bütün belgesel serisini izlemenizi de tavsiye ederim süperdir.

keşke mümkün olsa geleceği şekillendiren biziz ama geçmişi değiştiremiyoruz. çoğu insan geçmişe dönüp hatalarını telafi eder ya da yapamayıp içinde kalanları yapar.

gitmeden önce zamandan çıkış pulu almanız gerekebilir.

. . . kuantum dolanıklığı ile bilgi ışık hızından daha hızlı aktarılabilir. şu an ki fizik bilgisi geçmişe yolculuğu hayal haline getirir. çünkü zaman tek yönlü ileri doğru akar. kütle çekimine maruz kalmak sadece zamanın akış hızını değiştirir. zaman mutlaktır. sadece zamanın akış hızı gözlemciye göre değişmektedir. bu zaman yolculuğu değildir.

beni hiç kimsenin mümkn olacağına ikna edemeyeceği konudur.
ölüme çare bulundu deseler bana daha inandırıcı gelir.

ileriye doğru her saniye gerçeklelen mümkünlük

(bkz: bak teminden şimdiye geldim gördün mü)
(bkz: kardeş valla manyak olursun bak)

çok doğru bir tespit.

misal bugün uçağa atlayıp bir isviçreye, norveçe falan gitsen 100 yıl ileri gitmiş oluyorsun. al sana mis gibi zamanda yolculuk.

başlık geri kalmışlık ve gelişmişlik üzerinden konuyu ele almış ama mantıksal olarak zaten mümkün olan bir şey sadece ona uygun makinelerimiz yok o kadar.

eğer 24 saat uyursanız veya bir o kadar uyanık kalırsanız kendinizi diğer insanlardan farklı hissedeceğiniz kesin veya başka bir ülkeye yaptığınız seyahat sırasında zamanda yolculuk yapmış olma hissi sizde uyanabilir. illa yabancı ülkeye gitmeye gerek yok mardin'e, van'a, urfa'ya gitmekle de zamanda yolculuk yapma hissini yaşamak mümkün...