abdullah cevdet

osmanlı imparatorluğu’nun son yıllarında ve cumhuriyetin kuruluş döneminde yaşamış türk siyasetçi, düşünür, göz hekimi, şair ve çevirmen. batıcılık akımının önde gelenlerindendir yani daha kimsenin konuşmaya cesareti yokken osmanlı topraklarında materyalizm savunuculuğu yapmış kişidir. şöyle de talihsiz bir sözün sahibi olduğu söylenir: "amerika'dan ve avrupa'dan damızlık erkekler getirip ırkımız ıslah etmemiz gereklidir."

ittihat ve terakki'nin dört kurucusundan biri olan ve sanıldığının aksine "ırkımızı ıslah etmeliyiz." diye bir söz söylemeyen fakat dönemin islamcı gazeteleri tarafından böyle yaftalanmış bir aydındır kendisi. şeyhülislam emriyle kitapları toplatılıp galata kulesi'nden aşağıya atılmıştır.

ne kadar büyük iftiralar attığını siz düşünün.

''sultan hamid hakkında yüz yalan uydurdum. bazısına kendim de inandım''
-abdullah cevdet

ziya gökalp'in kafasındaki kurşunu çıkaran kişidir. değişik bi şahsiyettir, döneminin en radikal adamlarındandır, dibine kadar batıcıdır, görüşlerini içtihad mecmuasında dile getirmiştir.
1912-13 yıllarında kastamonu'da iki hoca darwin teorisini öğrettiği için kafirlikle suçlanıyor, hz abdullah cevdet içtihad dergisinde (1329/1921) şöyle diyor: darwin nazariyesinin okutulmasını küfür sayan bir ülke hala ortaçağlarda yaşıyor demektir. böyle bir ülkenin 20. yüzyıl dünyasında yaşama hakkı yoktur. sarıklı, sarıksız, ezilmek istemeyen her kafa artık bunu anlamalıdır.
aynı zamanda kafatası ırkçılığını topraklara sokan kişilerden biridir ki bu konuda en önemli yazısı maarif dergisi 4 haziran 1308 tarihli vezn-i dimağ başlıklı makalesidir. dijital milli kütüphaneden ulaşılabilir. avrupalıları hiyerarşide en üste koyar, bu yüzden onları örnek almalıyız der. osmanlı geleneklerinin daha doğrusu asyalı geleneklerinin evrime engel olduğu görüşünü savunur.......
edit: ejyjkjyay abinin de hatırlattığı üzre dümdüz anti-islamcıdır, dönemin islamcıları kendisinden nefret ederler. hatta başta dozy'den yaptığı islam tarihi çevirisini ve birkaç tanesini daha sansürletiyorlar. bi mevzu daha anlatalım:
bi gün mehmet akifle karşılıyorlar, akif diyor ki biz sizi siz de bizi elinize geçen ilk fırsatta tepelersiniz, cevdet ise siz öyle yapıyor olabilirsiniz ama bizim amacımız bunu içtihadlarımızla yapmaktır, aramızdaki fark bu şeklinde bir cevap veriyor...... ayarı veriyor akif'e

kim hatirlamiyorum ama biri, bu zat icin adüvullah cevdet dermis. yani allah düşmanı cevdet.