anarşizm

anarşizm, anlamı saptırılmış bir kelimedir. ingilizcedeki "an" ön eki, "sız-siz-suz-süz" son ekidir dilimizde. arşi (archy) de, archon (arkhon) kelimesinden gelir. arkhonlar, antik yunanistan'daki oligarşik yöneticilerdir. bu kelimenin (arkhon) anlamları; yönetici, hükümdar, kanun koyan/uygulayan'dır. yani anarşizm esasen; "yöneticisizlik", "hükümdarsızlık" demektir. tepenizde size karışan, kuralları koyan birilerinin olmamasıdır.

anarşi aslında bir ütopya değildir ama yakın yüzyıllarda böyle bir şeyin gerçekleşebilmesinin çok zor olduğu söylenebilir. ideal anarşi, ideal insanlarca kurulup sürdürülebilir. bizim, en az birkaç yüzyıl daha fırınlarca ekmek yememiz gerekiyordur muhtemelen bunun için.

anarşistim ama kaos isteyenlerinden değil. türlü türlü anarşist vardır. genelleme yapmayınızdır. biri size anarşist olduğunu söylediğinde, önce biraz açmasını isteyinizdir.

anarşi gerçek özgürlüktür ama maalesef, kuvvetle muhtemelen bunu göremeden öleceğimdir.

en tutarlı ve anarşizmde allah seviyesine ulaşmış stirner'i diğer anarşistler bile sevmediğine göre dandik bir düşünce biçimi olsa gerek.

toplumumuzun çoğu anarşizm'in sözlük anlamını bile bilmez. ışıklar içinde uyusun dedem haberlere ajans derdi. ne zaman bir hırsızlık veya cinayet haberi duysa, dili de dönmez anarşik bunlar derdi. ama bunda dedemin bir suçu yok. çünkü anarşizm çoğu zaman terör ve kaos ile eş anlamlı kullanıldı. hatta amerika başkanı roosevelt bile '' anarşizm, insan türüne karşı işlenmiş bir suçtur ve bütün insanlık anarşistlere karşı birleşmelidir'' dedikten sonra insanların anarşizm hakkında düşüncelerine hak vermemek elde değil, bu yüzden dünya'da en çok haksızlığa uğramış ideoloji anarşizm olmuştur.
anarşizmin bir çok çeşidi vardır. ben sosyalist anarşizmden bahsedeceğim biraz, tabi becerebilirsem.
anarşizm aslında bir redediş teorisidir. ama redederken yıktığının yerine koyacak toplumsal düzeni önerir. devletin yerine özyönetimler,karşılıklı yardımlaşma,sivil kooperatifler gibi. yani tamamen örgütsüzlük anlamına gelmez.
devletleri göz önüne alın. devletler demokrasiyi kullanarak çıkardıkları yasalarla herkes eşitmiş, herkese eşit davranılıyormuş gibi bir görüntü çizer. gerçekte insanlar sadece kağıt üzerinde eşittirler. ekonomik ve sınıfsal anlamda asla bir eşitlik olmaz. gerçek eşitliği getirecek tek ideoloji, liberter( özgürlükçü) sosyalizm (sosyalist anarşizm )dir.
liberter sosyalizm,gerek ekonomik, politik, dinsel, gerekse cinsiyetçi olarak kurumsallaşan güç bakımından herkes eşit olacağından,sınıfsal ve ekonomik eşitsizlikler ortadan kalkacaktır. çünkü özgürlüğün olmadığı yerde eşitlik, eşitliğin olmadığı yerde özgürlük olmaz.
yeni gibi görünse de, aslında 2500 yıllık bir teoridir. anarşizmin kökleri (bkz: taoizm) e dayanır. ama gerçek anlamıyla 1960 larda gündeme geldi. öncelikle marksistler tarafından benimsendi. özellikle jean-paul sartre sayesinde geniş kitlelere ulaştı.
sartre bir söyleşisinde '' benim bütün kitaplarım bir daha okunacak olsa, derinlerde, değişmediğim ve her zaman anarşist kaldığım farkedilir'' demişti. bu söyleşi insanları anarşizmi öğrenmeye iten en önemli faktörlerden biriydi.
yani insanlar kendi kendilerine kuracakları ortak sivil inisiyatif,kooperatif,federatif birlikler ve organizasyonlarla yönetebilirler. devletin varlığına ihtiyaç yoktur.insanın insan üzerindeki iktidarını kaldırmak istiyorsanız, önce insanın insan üzerindeki iktidarına son vermek zorundasınız....

kaynak; george woodcock; anarşizm bir düşünce ve hareketin tarihi.

benim gibi rahatına düşkün, emir altına gelmeyen, hürriyetini kısıtlayan her türlü otoriteye sinir olan, dayatmayla değil gönüllükle iş yapan, siyasetçilerden de hiç hoş hoşlanmayan biri sanırım olsa olsa anca anarşist olur. öyleyim demiyorum ama sempatim de yok değil hani. meselâ artık oy kullanmamayı düşünüyorum. oylarımla bu çürümüş düzenin ömrünü uzatmak istemiyorum.

post apokaliptik dünyaların yönetim şekli. teoride havalıdır ama pratikte götünüzden kan alırlar.

şu devirde şunu ciddi ciddi savunanın ben omurilik soğanını emeyim. adam elinde 8 bin liralık telefonla anarşist anarşist postlar atıyor çıldırcam yemin ediyorum ya.

anarşizmin doğası gereği kendisini anarşist olarak tanımlayan insanların tümünün anarşist teorisi ve pratiği birbirinden farklıdır ve kişiye ait olan her düşünce yine kişinin (ya da ortak paydaya sahip küçük bir zümrenin) kendisine aittir. yani diğer düşüncelerin aksine ortada tarihsel geçmişe sahip olan ve belirli isimlerin ön plana çıktığı bir durum ve bir "kamuoyu" oluşturma gayesi çoğunlukla yok.

bu durumda -#2067625'e istinaden- omurilik soğanını emmek yerine kullanarak kendinize yakın hissedeceğiniz bir şeyler çıkarabilir, çamur atıp hazıra kaçmak yerine bir kişinin geliştirdiği anarşist yaklaşımı kendi yaklaşımınızla eleştirebilir; luxemburgist, leninist, stalinist, maoist, troçkist gibi tanımlara boğulmadan kendi anarşist teorinizi geliştirebilirsiniz.

bunu yaparken de ideolojilerin topluma inmesini sağlayan aracın -bir 8 bin liralık telefon olmasa da- matbaa olduğunu ve teknoloji ile anarşizm arasında zıt bir ilişkinin olmadığını göz önünde bulundurmak -anarko primitivist olmadığınızı varsayıyorum- icap eder.

bircoklari tarafindan beklenendir...

uzun bir sure kafa patlattigim bir mesele. sürekli toplumu inceledim, bireysel deneyler yaptım vs. otobüsler, parklar, yollar, apartmanlar, köyler, okullar, avmler, sahil kenarları, piknik yerleri nereler gelirse aklınıza. kendilerine ait enteresan bir düzenleri var. düzensizlikleri bile düzenli. yıkamadan sonraki kaosta toparlanamayacaklarını düşünüyorum. gözlemlerim bunu hissettirmişti.

"şehirlere bombalar yağardı her gece
biz durmadan sevişirdik..." akımı.

anarşizm, günümüzde dünya insanının sahip olduğu duvarları kaldırarak özgürleşmesine, kendi deyimimle güncel bir insan modeline ulaşmasını sağlayacak anlayıştır.

toplumu ,kuralları ,yasaları reddetme halidir. lider ve diktatörlerin en çok korktuğu kavramdır. ama anarşizmi kendilerinin çağırdığını görmek istemezler bir türlü .

tüm otorite, güdüm ve erk unsurlarını, genel anlamda devlet yapısını reddeden öğreti.
bu arkadaşlara göre devlet olgusu var oldukça ister istemez bir sınıfın çıkarlarına hizmet edecek, bu da beraberinde eşitsizlik ve özel mülkiyet kavramlarını ortaya çıkaracaktır. bu nedenle kuramcıları bakunin, sosyalizmdeki proleterya diktatörlüğü olgusu üzerinden, şirin baba marx'la uzun soluklu tartışmalara girmiştir.
tabii şöyle de bir durum var, belli bir organizasyon dahilinde ve iş bölümü çerçevesinde yaşayan canlı formlarında, devlet hiyerarşisi olmadan komünal bir yaşam sürdürülebilir mi? doğada ortak üretim ve tüketim esasına dayalı komünal formlu karınca ve arı kolonilerinde devlet benzeri hiyerarşik sistem mevcut. kraliçe arı ve kraliçe karınca etrafında, işçi arı veya işçi karıncalar, toplayıcılar gibi farklı sınıfsal yapılara benzer bir devlet yapısı söz konusu. üstelik en tepedeki kraliçe konumu, insanlardaki gibi yönetim değil, üretim becerilerine göre belirlendiği için hem daha işlevsel hem daha adil. yani devlet yapısı, doğal yaşam formlarında ihtiyaç üzerine yine doğal süreçlerle evrimleşerek ortaya çıkan bir olgu. peki insan toplulukları gibi düşünme ve araç kullanabilme becerilerine sahip bir canlı formunda, ortadan kaldırılabilecek bir organ mıdır devlet? denenmiş bir örneği olmadığı için, sonuçlarına dair henüz net bir fikir edinediğimiz teoridir.

kim uydurmuş bilmiyorum ama bu senaryo iş yapmaz. insanlar olarak kendimizi kandırmayalım. güce aşık, güce tapan canlılarız. sadece hepimize göre o gücün kaynağı farklılık gösterebilir.

(bkz: mihail aleksandroviç bakunin)

üzeri çıplak, deri pantolon ve eldivenler giyinmiş 40-50 kişilik bir grubun yolda gördüklerine işemesi gibi bir fantezi.

sisteme ,topluma ve düzene karşı olma ve bu karşıtlığı eyleme dökme halidir. toplum tarafından vebalı gibi görülürler. ama böyle pisleşmiş, yozlaşmış bir toplumun tam da ihtiyacı olan şeydir bir miktar anarşizm. dengeleri bozar ,fayları yerinden oynatır. köklü değişimler için gereken itiş gücünü sağlar.

marksistlerin reddettiği birden fazla kolu olan genelde şiddetle özdeşleştirilmiş anti-otoriter düşünce akımı.

ideolojik tanımlamalardan öte, kültürel ve söylemsel her bir tavra hayran olduğum düzen.

insanlığın ulaşamayacağı en büyük ütopyadır.