1.
barış manço'nun bir gezi videosu var herkes biliyordur. ekvator çizgisine gidip bir deney yapmıştı. iki yarım kürede de suyun akış yönü bibirinden farklı ekvatorda ise dümdüz akıyordu. bu deneyde siyahi arkadaşın suyu dökme şekli ile girdap oluşturması gözden kaçmaz. ne yazık ki buradaki deneyde siyahi arkadaş tarafından kandırılıyoruz. coriolis etkisi bu kadar milimetrik değişimler gözlemlenebilecek bir etki değildir. günlük hayatta bunu hissedemeyiz. kasırga ve girdap gibi durumlarda bile oluşum süresi uzundur.
bir çemberde aynı hizada merkeze yakın ve uzak iki nokta bir turu aynı sürede tamamlar. ama hızları birbirinden farklıdır. kutuplarda dünyanın dönüş hızının ekvatora oranla az olmasının temel sebebi budur. dönen bir cisimde ki burada bahsettiğimiz örnek dünya kasırgaların iki yarım kürede farklı yönlere doğru dönmesinin nedeni de dünyanın şekli ve dönüşü ile bağlantılıdır. 1835 yılında gaspard gustave coriolis tarafından bu etki tanımlanmış ve ismini kendisinden almıştır. bu etki dünyanın döndüğünün de kanıtıdır. coriolis bir sarkaç yapıp paristeki meşhur pantheon'un kubbesine asmıştır. sarkaç belli bir doğrultuda hareket ederken salınım doğrultusunda sürekli bir değişim meydana gelmekteydi. belli bir süre sonra başlangıç konumuna geri geliyordu. aynı sarkaç ile eğer ekvator çizgisine üzerinde aynı deneyi gerçekleştirirsek aynı etki gözlenmeyecek ve sarkaç salınım doğrultusunda hareket edecektir.
bir çemberde aynı hizada merkeze yakın ve uzak iki nokta bir turu aynı sürede tamamlar. ama hızları birbirinden farklıdır. kutuplarda dünyanın dönüş hızının ekvatora oranla az olmasının temel sebebi budur. dönen bir cisimde ki burada bahsettiğimiz örnek dünya kasırgaların iki yarım kürede farklı yönlere doğru dönmesinin nedeni de dünyanın şekli ve dönüşü ile bağlantılıdır. 1835 yılında gaspard gustave coriolis tarafından bu etki tanımlanmış ve ismini kendisinden almıştır. bu etki dünyanın döndüğünün de kanıtıdır. coriolis bir sarkaç yapıp paristeki meşhur pantheon'un kubbesine asmıştır. sarkaç belli bir doğrultuda hareket ederken salınım doğrultusunda sürekli bir değişim meydana gelmekteydi. belli bir süre sonra başlangıç konumuna geri geliyordu. aynı sarkaç ile eğer ekvator çizgisine üzerinde aynı deneyi gerçekleştirirsek aynı etki gözlenmeyecek ve sarkaç salınım doğrultusunda hareket edecektir.
devamını gör...